1-Mavzu: Ta’limni tashkil etish masalalari

3-bob. Nazoratning xolisligi va shaffofligini ta’minlash 
31. Nazorat turlari bo‘yicha o‘quvchilar tomonidan yozilgan nazorat 
ishlarining xolisligi va shaffofligini ta’minlash maqsadida uning belgilangan 
qismiga O‘quv-metodik bo‘lim boshlig‘i tomonidan tegishli belgi va raqamlar yoki 
elektron ta’lim platformasi tomonidan avtomatik ravishda identifikatsiya kodlari 
berish yo‘li bilan shifrlanadi. 

---

32. O‘quv-metodik bo‘lim pedagoglarning yillik shaxsiy ish rejasida 
belgilangan o‘quv yuklamasidan kelib chiqib, modullar bo‘yicha shifrlangan nazorat 
ishlarini tekshirish uchun taqsimlaydi. 
Nazorat ishlarini tekshirish muddatlari O‘quv-metodik bo‘lim tavsiyasi asosida 
direktorning o‘quv ishlari bo‘yicha birinchi o‘rinbosari tomonidan belgilanadi. 
33. Nazorat ishlarini tekshirish pedagog xodimlar tomonidan yuridik texnikum 
binosining ichki qismida, maxsus ajratilgan xonada amalga oshiriladi. Nazorat ishini 
maxsus ajratilgan xona tashqarisiga olib chiqish taqiqlanadi. Maxsus ajratilgan xona 
ichkarisiga yuridik texnikum direktori, direktorning o‘quv ishlari bo‘yicha birinchi 
o‘rinbosari, O‘quv-metodik bo‘lim boshlig‘i, fakultet dekani va tekshiruvchi 
pedagog xodimlardan tashqari boshqa shaxslarning kirishi man etiladi. 
Pedagog xodim tomonidan nazorat ishlari baholash mezonlari asosida 
tekshiriladi va nazorat ishining birinchi varag‘i ustiga ball qo‘yiladi. Ball aniq 
ifodalangan shaklda pedagog xodimning imzosi bilan tasdiqlangan holda qo‘yilishi 
kerak. 
Pedagog xodim tomonidan har bir tekshirilgan nazorat ishiga taqriz beriladi 
hamda unda ish mazmunining ijobiy jihatlari va yo‘l qo‘yilgan xatoliklar aks 
ettirilishi lozim. 
Shifrlangan nazorat ishini baholashning xolisligi va shaffofligiga ta’sir 
ko‘rsatuvchi holatlar aniqlanganda, shu jumladan so‘zning ustiga yoki tagiga chizish 
yoxud atrofini chizib qo‘yish, ishda tekshiruvchi shaxs nomiga murojaatning 
mavjud bo‘lishi, matnning turli qismlariga (shu jumladan, ochiq qoldirilgan 
joylariga) grafik belgilar qo‘yish, ish matnida o‘quvchining familiyasi, ismi, 
otasining ismini ko‘rsatish holatlari mavjud bo‘lganda, nazorat ishi uchun nol 
reyting ball qo‘yiladi. 
34. O‘quvchi tomonidan nazorat ishini bajarishda akademik halollik 
talablarining buzilishiga, jumladan mualliflikni o‘zlashtirish (plagiat)ga yo‘l 
qo‘yilmaydi. Nazorat ishida qog‘oz yoki elektron ko‘rinishda nashr qilingan o‘zga 
matndan olingan manbaga hech qanday havola qilmagan holda ishlatish yoki 
olingan manbaga havola qilingan bo‘lsada, lekin o‘zlashtirishlarning hajmi va 

---

xarakteri o‘quvchining nazorat ishini yoki uning asosiy qismini mustaqil 
yozilganligiga shubha uyg‘otadigan darajada o‘zlashtirilgan bo‘lsa, plagiat deb 
topiladi. 
Plagiat ikki xil ko‘rinishda bo‘lishi mumkin: 
o‘zga matnni so‘zma-so‘z bayon qilish; 
parafraza — o‘zlashtirilgan o‘zga matnning mazmunini o‘zgartirmasdan so‘z 
va iboralarni almashtirib bayon qilish. 
Nazorat ishi matnidagi o‘zganing mualliflik ishidan olingan har qanday matnda 
muallif, ishning nomi va ishning boshqa rekvizitlarini ko‘rsatgan holda havolalar 
keltirilishi shart. Nazorat ishini tekshirishda mualliflikni o‘zlashtirish (plagiat) 
holatlari aniqlanishi, shuningdek ikki yoki undan ortiq yozma ishning mustaqil 
yozilganligiga shubha uyg‘otadigan darajada o‘xshash bo‘lishi ushbu barcha 
o‘xshash nazorat ishlariga, shu jumladan baholangan o‘xshash nazorat ishiga 
(ishlariga) ham nol reyting ball qo‘yishga asos bo‘ladi. 
35. Nazorat ishlarini tekshirish natijalari bo‘yicha tegishli ballar ishni 
tekshirgan pedagog xodim tomonidan darhol elektron ta’lim platformasiga kiritiladi 
va nazorat ishlari O‘quv-metodik bo‘limga topshiriladi. 
36. O‘quv-metodik bo‘lim tomonidan nazorat ishlari natijalari asosida reyting 
qaydnomasi yoki elektron ta’lim platformasida o‘quvchilarning familiyasi, ismi, 
otasining ismi identifikatsiya qilingan holda jamlovchi elektron reyting qaydnomasi 
shakllantiriladi. 
Reyting qaydnomasiga tegishli ma’lumotlarning to‘g‘ri kiritilishi uchun 
elektron ta’lim platformasiga nazorat ishlarini tekshirish va ballarni kiritishga 
mas’ul bo‘lgan pedagog xodim javobgar bo‘ladi. 
Jamlovchi reyting qaydnomasida tegishli ma’lumotlarning to‘g‘ri aks ettirilishi 
uchun O‘quv-metodik bo‘lim boshlig‘i javobgar bo‘ladi. 
37. Nazorat ishlarini baholashning xolisligini o‘rganish maqsadida TDYU 
tomonidan nazorat ishlari tasodifiy tanlangan holda qayta tekshirilishi mumkin. 
Bunda, TDYU rektori buyrug‘i bilan TDYU professor-o‘qituvchilari jalb qilinadi va 

---

ular baholash mezonlari asosida o‘quvchilarga qo‘yilgan reyting ballarining 
xolisligini aniqlaydi. 
Bunda, nazorat ishlari TDYU professor-o‘qituvchilari tomonidan bevosita 
joyiga chiqqan holda qayta tekshiriladi yoki TDYUning so‘rov xatiga asosan 
TDYUga qayta tekshirish uchun yuborilishi mumkin. 
Tanlangan nazorat ishlarini qayta tekshirish natijasida ularga qo‘yilgan ballar 
o‘zgartirilgan taqdirda qolgan barcha nazorat ishlari qaytadan tekshirib chiqilishi 
shart. 
38. O‘quv-metodik bo‘lim boshlig‘i nazorat turlari natijalari bo‘yicha reyting 
qaydnomalarini ko‘rib chiqib, ballarning haqqoniyligiga shubha uyg‘otuvchi 
holatlarni (aksariyat ballar maksimal yoki minimal ballar bilan baholangan) 
aniqlasa, bu haqda direktorning o‘quv ishlari bo‘yicha birinchi o‘rinbosarini darhol 
xabardor qilishi lozim. Direktorning o‘quv ishlari bo‘yicha birinchi o‘rinbosari 
yuridik texnikum direktori buyrug‘i asosida tashkil etiladigan ekspertlar guruhi 
tomonidan nazorat ishlarini qayta tekshirtirish huquqiga ega. 
Ekspertlar guruhi ishiga rahbarlikni, qoida tariqasida, direktorning o‘quv ishlari 
bo‘yicha birinchi o‘rinbosari amalga oshiradi. Ekspertlar sifatida kelishuv asosida 
boshqa ta’lim muassasalarining pedagog xodimlari yoki amaliyotchi mutaxassislar 
ishtirok etishi mumkin. Ekspertlarning shaxsi oshkor etilishiga yo‘l qo‘yilmaydi. 
Ekspertlarning asosiy vazifasi nazorat ishlarini mazkur Nizomda belgilangan 
baholash mezonlari asosida qayta tekshirib, qo‘yilgan ballarning nazorat ishiga 
muvofiq yoki nomuvofiq ekanligini aniqlash hisoblanadi. 
Qayta tekshirish natijalariga ko‘ra, ekspertlar guruhi a’zolari tomonidan 
imzolangan xulosa tegishli ballarni o‘zgartirish uchun asos hisoblanadi. Xulosa 
O‘quv-metodik bo‘limga jamlovchi qaydnomani tayyorlash uchun taqdim etiladi. 
Ekspertlar guruhining xulosasi rasmiylashtirilgunga qadar nazorat ishlari 
natijalari yakuniy emas deb hisoblanadi va o‘quvchilarga e’lon qilinishi mumkin 
emas. Xulosa rasmiylashtirilgunga qadar natijalar maxfiyligi uchun O‘quv-metodik 
bo‘lim boshlig‘i javobgar hisoblanadi. 

---

39. O‘quvchilar nazorat turlari bo‘yicha olgan ballarini elektron ta’lim 
platformasi orqali kuzatib boradi. 
40. Nazorat turlari bo‘yicha qo‘yilgan balldan norozi bo‘lgan o‘quvchilar 
natijalar e’lon qilingandan boshlab 72 soat davomida fakultet dekani nomiga 
apellatsiya berishlari mumkin. 
Apellatsiyani ko‘rib chiqish uchun fakultet dekani bildirgisiga asosan 
direktorning o‘quv ishlari bo‘yicha birinchi o‘rinbosari tomonidan tasdiqlanadigan 
yuridik texnikumning nazorat ishlarini tekshirish va baholashda ishtirok etmagan 
pedagog xodimlari tarkibidan kamida beshta a’zodan iborat apellatsiya komissiyasi 
tuziladi. 
Nazorat turlari natijalari yuzasidan berilgan apellatsiya apellatsiya komissiyasi 
tomonidan barcha modullar bo‘yicha nazorat turlari natijalari e’lon qilingandan 
boshlab uch ish kuni ichida ko‘rib chiqiladi. 
Apellatsiya komissiyalari a’zolarning kamida uchdan ikki qismi ishtirok 
etganda vakolatli hisoblanadi. Apellatsiya komissiyalarining qarori oddiy ko‘pchilik 
ovoz bilan qabul qilinadi va unda ishtirok etgan barcha a’zolar tomonidan 
tasdiqlanadigan bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi. 
O‘quvchining apellatsiyasi apellatsiya komissiyalarida oraliq va yakuniy 
nazorat turi bo‘yicha ballar qo‘ygan pedagog xodimning hamda apellatsiya bergan 
o‘quvchining ishtirokida ko‘rib chiqiladi. 
Apellatsiyani ko‘rib chiqishda apellatsiya komissiyalari nazorat ishlarini har 
tomonlama o‘rganadi. 
O‘quvchining apellatsiyasini ko‘rib chiqish natijasi bo‘yicha apellatsiya 
komissiyalari quyidagi qarorlardan birini qabul qiladi: 
e’tiroz asossiz bo‘lsa, apellatsiyani qanoatlantirishni rad etish va qo‘yilgan 
ballarni o‘zgarishsiz qoldirish; 
e’tiroz asosli bo‘lsa, qo‘yilgan ballarni o‘zgartirish bo‘yicha yuridik texnikum 
direktoriga taklif kiritish. 
O‘quvchining apellatsiyasini ko‘rishda uning ilgari olgan reyting ballini 
pasaytirishga yo‘l qo‘yilmaydi. 

---

41. Tekshirilgan nazorat ishlari O‘quv-metodik bo‘limda (elektron ta’lim 
platformasida) uch yil mobaynida saqlanadi. 
Nazorat ishlari hujjatlar yig‘majildlariga kiritilmaydi va alohida saqlanishi 
talab etiladigan hujjat hisoblanmaydi. 
Nazorat ishlari uch yillik muddat o‘tganidan so‘ng yo‘q qilinadi (elektron 
tizimdan o‘chirib tashlanadi).