1. O‘rtacha miqdorlar to‘g‘risida tushuncha O‘rtacha arifmetik miqdorlar va ularni hisoblash tartibi

Paxta yetishtiruvchi oilaviy pudratchilar bo‘yicha paxta hosildorligi

Paxta hosildorligi, s/ga	20	22	23	24	25	26	27	28
Oilaviy pudratchilar	2	4	3	2	8	2	4	3

Ushbu misoldan ko‘rinib turibdiki, hosildorligi 25 s/ga ga teng bo‘lgan oilaviy pudratchilar soni qatorda eng ko‘p uchragan variantdir, ya’ni 8 pudratchi gektaridan 25ts. dan hosil olgan. Ushbu miqdor (25ts.) to‘plam uchun moda hisoblanadi.

Oraliqli variatsion qatorlarda modani yuisoblash variatsion diskret qatorlarga nisbatan farq qiladi. Oraliqli variatsion qator­larda modani quyidagi formula yordamida aniqlanadi:

;
Bunda: M₀ – moda;

x₀ – moda oralig‘ining quyi chegarasi;
d – moda oraliq (interval) miqdori;
f₁ – moda oralig‘ining quyi chegarasidagi qator vazni;
f₂ – moda qatorining vazni;
f₃ – moda oralig‘ining yuqori chegarasidagi qator vazni.
Quyidagi ma’lumotlardan foydalanib, oraliqli variatsion qatorlar bo‘yicha modani hisoblash tartibini ko‘rib chiqamiz.
7-jadval