• koqnitiv sfera (durumu lazımi şəkildə dəyərləndirə bilmək, optimistik köklənə bilmək, öz imkan və resurslarına bələd olmaq, çətinliyi aradan qaldırmaq üçün lazımi layihələr tərtib edə bilmək və s.);
• emosional sfera (pozitiv emosiyaların dominantlıq təşkil etməsi, emosiyaları yaradıcılığa yönəldə bilmək, səbrliliyi qoruya bilmək və s.);
• kommunikativ sfera (ünsiyyətə açıq olmaq, konfliktik durumlarda soyuqqanlılığı qoruya bilmək, pozitiv ünsiyyət dairəsinə malik olmaq və s.);
• fəaliyyət sferası (aktivlik, məqsədlərə doğru irəliləmək, sevimli işlərlə məşğul olmaq və s.)
Xarici təsirlər:
• şəxsiyyətlərarası dəstək;
• sosiuma adaptasiya imkanları;
• özünütəsdiq şəraiti;
• pozitiv ünsiyyət sferası və s.
;
Psixoloji dayanıqlığa neqativ təsir edən əsas faktorlar:
Psixoloji dayanıqlığa neqativ təsir edən əsas faktorlar:
➢ yüksək həyəcanlılıq;
➢ emosional gərginlik;
➢ qəzəb, nifrət, düşmənçilik, aqressiya;
➢ özünəqapanmaq, pessimizm;
➢ fiziki və mənəvi yüklənmənin adəti hal alması.
Psixoloji müdafiə (və ya özünümüdafiə) - psixikaya doğru yönəlmiş neqativ təsirlərin gücünün minimuma endirilməsini həyata keçirən, qoruyucu xarakterli prosesdir. Müdafiə mexanizmlərinin əsasını psixoloji müqavimət, dayanıqlıq təşkil edir. Müdafiə mexanizmləri sadə (ilkin) və mürəkkəb (ikincili) ola bilər. Psixoloji müdafiənin əsas funksiyası şəxsiyyətin şüurunu neqativ təəssüratlardan qorumaqdan ibarətdir.
Autogen məşq
Autogen məşq metodunun əsasını Şults qoymuşdur. Autogen məşq fiziki fəallıq üçün çox vacibdir. Əzələ sisteminə təsir göstərməklə insanın psixofizioloji halını dəyişdirməyin yolları müxtəlifdir. Bura, xüsusi fiziki hərəkətləri (məşq, əl-qol hərəkətləri, gimnastika) massaj və özünümassaj, əsnəməni, yuxudan sonra gərilməni aid etmək olar.