Kundalik hayotda, jamiyatda, tabiatda xavfsiz yurish-turish asoslarining shakllanishi.
Tug‘ilgandan 3 yoshgacha
Bola hali juda kam tajribaga ega bo‘lganligi sababli:
bolani qarovsiz qoldirmaslik va jarohatlanishning oldini olish;
o‘yin va mustaqil harakat mobaynida doimiy ravishda bolaning kayfiyatini kuzatish;
sokin va do‘stona ohangda gapirish;
bolaga o‘yinchoq tanlashda ishlab chiqaruvchining tavsiyalariga rioya qilish lozim.
IJTIMOIY-HISSIY RIVOJLANISh
|
Kichik soha: “Men” konsepsiyasi
|
Talab: Bola o‘zini o‘z xususiyatlariga ega, ijobiy shaxs sifatida qabul qiladi. Bola mustaqil va o‘ziga javob beradi
|
0-1 yosh
|
1-2 yosh
|
2-3 yosh
|
KUTILAYOTGAN NATIJALAR
|
o‘z ismiga munosabat bildiradi, ishora va tovushlar bilan javob beradi;
ayrim tana a’zolarini ko‘rsatadi (boshi, qo‘li, oyog‘i, burni);
ko‘zguda o‘z aksiga kuladi;
kattalar e’tiborini turlicha o‘ziga tortadi;
istagan natijaga erishganda xursandchilikni ifodalaydi yoki norozilik bildiradi, injiqlanadi.
|
ko‘zguda, rasmda o‘zini taniydi, o‘z ismini biladi;
kattalar talabi bilan uning istagi to‘g‘ri kelmaganda e’tiroz bildiradi;
kattalar tomonidan o‘zining harakatlariga bildirilgan rag‘bat va tanbehni farqlaydi.
|
o‘zi va buyumlari haqida so‘zlaydi (bu meniki);
hamma ishni o‘zi bajarishga intiladi;
o‘zing bajargan ishga sevinadi;
o‘z narsalarini taniydi;
o‘zini aniq bir jinsga mansubligini biladi;
biror-bir ishni mustaqil bajaradi.
|
BOLANI RIVOJLANTIRISh BO‘YIChA FAOLIYAT
|
bolani ismi bilan chaqirish;
bolaning tana a’zolarini ko‘rsating va nomini ayting;
bolaga ko‘proq tabassum bilan qarash, u bilan birgalikda ko‘zguga qarash;
turli vaziyatlarda bolaning hissiyotlarini ta’riflab o‘tish (“Zarina ayiqcha kelganiga xursand bo‘lyapti”, “Shahzoda charchadi, uyqusi kelyapti”);
bolaning harakatlariga ko‘ra munosabatni bildirish.
|
bolaga o‘zini ijobiy baholashida ko‘maklashish: “men — yaxshi”, “men tirishqoq”;
bolani boshqalar bilan bo‘lashishga o‘rgatishni boshlash;
“o‘g‘il bolalar — kuchli”, “qiz bolalar — muloyim” kabi stereotiplardan qochish;
“man etiladi” va “...mumkin emas” iboralaridan voz kechish; bolaga noto‘g‘ri harakatlar oqibatini tushuntirgan holda uni yo‘naltirish (“Qum ko‘zingga tushsa, ko‘zing og‘riydi”).
|
bolani boshqalar bilan muloqotda o‘zini tanishtirishga odatlantirish;
bolani yutuqlari uchun albatta maqtash, yutuqlar kichikroq bo‘lsa ham;
bola bosh bo‘ladigan holatlarni tashkil etish;
tanbeh berishdan o‘zini tiyish.
|
|
