Ilm-fan va innovatsiya ilmiy-amaliy konferensiyasi

---

ILM-FAN VA INNOVATSIYA 
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
 
in-academy.uz/index.php/si 
21 
WEB-TEXNALOGIYALARI VA ULARNING INFORMATIKA
TA’LIMIDA TUTGAN O’RNI
Abduqahhorova Shohsanam Bahromjon qizi 
Qo’qon Davlat Pedagogika Instituti , Fizika-Matematika fakultiteti,Matematika –
informatika yo’nalishi , 3-kurs 302-guruh talabasi 
E-mail [e-mail] 
https://doi.org/10.5281/zenodo.7923159 
Bugungi kunda Internetning ommaviyligi haqida gapirish orinsiz . Internet hayotimizning bir 
bolagiga aylandi,biz uning xizmatlaridan har kuni foydalanishga odatlandik. Hozirda ixtiyoriy 
inson web-texnalogiyalarning inson hayotining talim, siyosat,kongil ochar, …bolaklariga kirib 
borganligini tasavvur eta oladi (https://fayllar.org/i-nazariy-qism.html),uning guvohi va 
foydalanuvchisiga aylanmoqda.Internet turli xil insonlarni yagona maqsad bilan birlashishiga 
sabab bolmoqda. Hamma internet tarmogidan biror turdagi informatsiya olishga harakat 
qiladi.Dastlabki web-sahifalar juda sodda tuzilishga ega bolib,ular matnni formatlash va 
giperkorsatgichlardan tashkil topgan edi.Web-texnalogiyalar rivojlanishi natijasida web-
sahifalar tarkibida Plug-in dasturlari joylashtirila boshlandi,natijada web-sahifalarga 
interaktiv xususiyati berildi.Web-texnologiyalarning rivojlanishining oxirgi natijalaridan biri 
bu script tillaridir(Script Languages).Ularni ishlatishdan maqsad web serverining ishini 
yengillashtirish,xar-xil mayda ishlar uchun web serverini bezovta qilmasdan bunday 
masalalarni foydalanuvchi kompyuterining ozida hal etishdi
Bu Internet texnologiyalaridan biri bo’lib, WEB-serverdagi axborotni qayta ishlash va 
sirkulyatsiya qilish bilan bog’liqdir.WEB-texnologiya va axborot nashriyoti. Web-texnologiya 
istemolchilarga axborot xizmati ko’rsatishning aniq kontseptsiyasini taklif qiladi. Bir so’z 
bilan uni axborot nashriyoti kontseptsiyasi deb aytish mumkin. 
Web-texnalogiyaning oxirgi erishgan yutuqlaridan biri dinamik web-sahifalardir.Dinamik 
web-sahifalar CGI dasturlar bilan bevosita bogliq bolib,CGI dasturlar serverda joylashgan va 
server imkoniyatlarini ishlatuvchi dasturlardir.Ular serverga kelgan sorovlarni qayta ishlaydi 
va qayta ishlash natijasida yangi web-sahifa hosil boladi. Web-sahifa internet tarmoqlarida 
joylashgan fayllar toplami bolib ularni soni soat sayin kopayib bormoqda.WWW-, yoki Web 
(ingl. World Wide Web –Butun jaxon o’rgimchaklar to’ri) – tarmoqda gipermatn bilan ishlash 
texnologiyasi (https://fayllar.org/sonli-axborotlar-bilan-ishlash-texnologiyasi.html); FTP 
(ingl. File Transfer Protocol – fayllarni uzatish qaydnomasi) – ixtiyoriy formatdagi fayllarni 
tarmoqda uzatish texnologiyasi; IRC (ingl. Internet Relay Chat – tarmoqda navbatma - navbat 
so’zlashuv) – real vaqt oralig’ida so’zlashuvlarni olib borish texnologiyasi bo’lib , tarmoq 
orqali to’g’ridan – to’g’ri muloqot muhitida boshqa insonlar bilan so’zlashish imkoniyatini 
beradi. 
WEBdan foydalanuvchilar tarkibidagi o’zgarishlar dinamikasi oxirgi yillarda juda yuqori. 
Uzbekiston Respublikasi Vazirlar maxkamasining 2000 yil 6 iyundagi « Kompyuterlashtirish 
to’g’risida»gi qarori chiqqanidan so`ng, WWW ga Oliy O’quv Yurtlari va ish joylaridan kiruvchi 
kishilar soni (26%dan 50%gacha) ko’paydi. Axolining o’rtacha daromadi oshdi va kompyuter 
bilan bog’liq bo’lgan kishilar soni oshdi. AQShda WWWdan ommaviy foydalanuvchilar soni 
ko’payib ketdi, deyarli har bir kompaniya Internetda o’zining Web-sahifasiga ega bo’lishi 
kerak deb hisoblaydi.Bugungi kunda axborot texnologiyalari rivojlanishini web 
texnologiyalarisiz tasavvur qilib bo’lmaydi. Web texnologiyalari deganda - web ilovalar hosil 

---