1, 1, 1, ..., 1, ...
Ravshanki, xn = c statsionar ketma-ketlik yaqinlashadi va c soni uning limiti bo'ladi.
Navbatdagi misol, sodda bo'lishiga qaramasdan, o'ta muhimdir.
1
2.1.1 - Misol. xn =
n
ketma-ketlikning limiti 0 sonidir.
Haqiqatan ham, istalgan ε > 0 uchun N (ε) sifatida
1 N >
ε
tengsizlikni qanoatlantiruvchi ixtiyoriy natural sonni olaylik.
U holda biz n ≥ N nomerlar uchun
(2.1.3)
1 1
| xn − 0| = | xn| = n ≤ N < ε
munosabatni olamiz. Bu esa, o'z navbatida, 0 soni xn ketma-ketligining limiti ekanini anglatadi.
Odatda N ( ε) sifatida (2.1.3) tengsizlikni qanoatlantiruvchi N natural sonlar ichidan eng kichigini olishga harakat qilinadi. Ravshanki,
ε
N = N ( ε) = 1 + 1 (2.1.4)
aynan shunday sondir.
Bu yerda ixtiyoriy haqiqiy x son uchun [ x] simvol orqali uning butun qismi, ya'ni x dan oshib ketmaydigan eng katta butun son belgilangan. Misol uchun, [ π] = 3, [2] = 2, [−3 , 14] = −4.
Albatta, har qanday ketma-ketlik ham yaqinlashuvchi bo'lavermasligi tushunarli.
Misol uchun,
xn = n
ketma-ketlik, ravshanki, limitga ega emas. Limitga ega bo'lmagan ketma-ketliklar uzoqlashuvchi deyiladi.
E'tibor bering, oxirgi ketma-ketlikning qiymatlar to'plami chegaralanmagan. Bir qarashda, bu ketma-ketlik aynan shu sababli uzoqlashadi va agar bu to'plam chegaralangan bo'lganida edi, ketma-ketlik ham yaqinlashar edi, degan tasavvur hosil bo'lishi mumkin. Lekin aslida bunday emas.
{ }
Ta'rif. Agar shunday M > 0 son mavjud bo'lsaki, xn ketma-ketlikning barcha
hadlari
|xn| ≤ M (2.1.5)
tengsizlikni qanoatlantirsa, bunday ketma-ketlik chegaralangan deyiladi.
Chegaralangan ketma-ketlikka eng sodda misol bu istalgan statsionar ketma- ketlikdir. Masalan,
Dostları ilə paylaş: |