1. Sanlı izbe-izlik dep natural sanlar toplaminda anıqlanǵan hám haqıyqıy bahalar qabıl etiwshi



Yüklə 197,33 Kb.
səhifə2/17
tarix05.12.2023
ölçüsü197,33 Kb.
#174175
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
1. Sanl izbe-izlik dep natural sanlar toplaminda an qlan an h m

1, 1, 1, ..., 1, ...


Ravshanki, xn = c statsionar ketma-ketlik yaqinlashadi va c soni uning limiti bo'ladi.
Navbatdagi misol, sodda bo'lishiga qaramasdan, o'ta muhimdir.

1


2.1.1 - Misol. xn =

n


ketma-ketlikning limiti 0 sonidir.

Haqiqatan ham, istalgan ε > 0 uchun N (ε) sifatida

1

N >


ε
tengsizlikni qanoatlantiruvchi ixtiyoriy natural sonni olaylik.
U holda biz n N nomerlar uchun
(2.1.3)

1 1


|xn − 0| = |xn| = n N < ε
munosabatni olamiz. Bu esa, o'z navbatida, 0 soni xn ketma-ketligining limiti ekanini anglatadi.
Odatda N (ε) sifatida (2.1.3) tengsizlikni qanoatlantiruvchi N natural sonlar ichidan eng kichigini olishga harakat qilinadi. Ravshanki,

ε
N = N (ε) = 1 + 1 (2.1.4)

aynan shunday sondir.


Bu yerda ixtiyoriy haqiqiy x son uchun [x] simvol orqali uning butun qismi, ya'ni x dan oshib ketmaydigan eng katta butun son belgilangan. Misol uchun, [π] = 3, [2] = 2, [−3, 14] = −4.

Albatta, har qanday ketma-ketlik ham yaqinlashuvchi bo'lavermasligi tushunarli.


Misol uchun,
xn = n
ketma-ketlik, ravshanki, limitga ega emas. Limitga ega bo'lmagan ketma-ketliklar uzoqlashuvchi deyiladi.
E'tibor bering, oxirgi ketma-ketlikning qiymatlar to'plami chegaralanmagan. Bir qarashda, bu ketma-ketlik aynan shu sababli uzoqlashadi va agar bu to'plam chegaralangan bo'lganida edi, ketma-ketlik ham yaqinlashar edi, degan tasavvur hosil bo'lishi mumkin. Lekin aslida bunday emas.

{ }
Ta'rif. Agar shunday M > 0 son mavjud bo'lsaki, xn ketma-ketlikning barcha
hadlari
|xn| ≤ M (2.1.5)
tengsizlikni qanoatlantirsa, bunday ketma-ketlik chegaralangan deyiladi.
Chegaralangan ketma-ketlikka eng sodda misol bu istalgan statsionar ketma- ketlikdir. Masalan,

Yüklə 197,33 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin