10. Mavzu:"Idrok xaritasi". Mavzuni "Idrok xaritasi" asosida yoritib berish

10.Mavzu:”Idrok xaritasi”. Mavzuni “Idrok xaritasi” asosida yoritib berish.
Idrok - bu jarayon bo'lib, uning keskinligini o'z ustida ishlash va bir qator maxsus mashqlarni bajarish orqali rivojlantirish mumkin. Idrokning rivojlanishi o'quv faoliyati uchun katta ahamiyatga ega. Rivojlangan idrok kamroq energiya sarfi bilan katta hajmdagi ma'lumotlarni o'zlashtirishga yordam beradi.
Idrok faol jarayon bo'lib, uni boshqarish mumkin. O'qituvchi kirish nutqi va tegishli ko'rsatmalar orqali idrokni boshqarishi mumkin. Siz alohida faktlarning talqinidan ham foydalanishingiz mumkin va hodisalar, etakchi ma'lumotli fikrlarni ajratib ko'rsatish, atamalarning semantik ma'nosini aniqlash, individual qoidalarni aniqlashtirish. Bularning barchasi idrokning mazmunliligini oshirishga yordam beradi.
Idrokning mazmunliligi doimo idrok yaxlitligi bilan birlikda namoyon bo`ladi. Idrokning yaxlitligiga predmetning individual xossalari va sifatlari, uning strukturaviy xususiyatlari haqidagi bilimlarni umumlashtirish orqali erishiladi. Idrokni tashkil qilishda idrok etilayotgan ob'ektning ma'lum tomonlari, xususiyatlari ajralib turadi, va ular asosida o‘quv vazifasiga mos keladigan yaxlit ko‘rinish hosil bo‘ladi. Sifatida idrok yaxshilanadi va borgan sari ongli, maqsadli, tabaqalanib, tahlil etuvchi bo‘lib, o‘zining yangi sifati – kuzatishga o‘tadi. Biroq, bunday o'zgarish darhol sodir bo'lmaydi va o'z-o'zidan sodir bo'lmaydi. O'qituvchi bolalarda nafaqat qarash, balki tengdosh, nafaqat tinglash, balki tinglash, taqqoslash va taqqoslash qobiliyatini rivojlantirishi kerak.
O'qituvchi o'z ishida idrok etish jarayonini boshqarishga imkon beradigan bir qator omillarni hisobga olishi kerak.
1. Idrok sub'ektning o'tmish tajribasiga bog'liq (bu hodisa appertsepsiya deb ataladi). Insonning tajribasi qanchalik boy bo'lsa, u qanchalik ko'p bilimga ega bo'lsa, u mavzuda ko'proq narsani ko'radi.
3. undagi har bir cholg‘u tovushini ajratib ko‘rsatmasdan, umuman olganda. Har qanday asbobning ovozini ta'kidlashni maqsad qilib qo'yish orqaligina buni amalga oshirish mumkin.
5. Hissiyotlar idrok mazmunini o‘zgartirishi mumkin.
6. Idrokga e’tiqod, insonning dunyoqarashi, uning qiziqishlari va boshqalar ta’sir qiladi.
· Talabalarni materialni idrok etishga tayyorlash:
- motivatsiya;
- maqsadni belgilash;
- hissiy zaryad;
- o'rnatish.
· Dars davomida o'qituvchi aniqlik, tasviriylik, doskadagi eslatmalar yordamida vizual tasvirlarni yaratishga faol kirishdi.
· Idrokning mazmuni:
Talabalarning o'rtoqlarning javoblariga munosabati bilan;
Talabalarda savollar bo'lganda;