11-Mavzu: Genlarning komplementar ta’sirini o’rganish. Mashg’ulotning maqsadi

Birinchi avlod duragaylarini o’zaro chatishtirilganda, F₂ da ajralish 9/16 aguti; 3/16 qora; 4/16 oq nisbatda bo’ladi.

♀/♂	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB Aguti	AABb aguti	AaBB aguti	AaBb aguti
Ab	AABb Aguti	AAbb qora	AaBb aguti	Aabb qora
aB	AaBB Aguti	AaBb aguti	aaBB albinos	aaBb albinos
ab	AaBb Aguti	Aabb qora	aaBb albinos	aabb albinos

3-masala. Agarda gulsimon va no’xotsimon tojli tovuqlar chatishtirilsa F₁ da yong’oqsimon tojli tovuqlar paydo bo’ladi. Duragaylarning ikkinchi avlodida 9/16 yong’oqsimon; 3/16 gulsimon; 3/16 no’xotsimon; 1/16 bargsimon nisbatda ajralish ro’y beradi. Otaonalar va birinchi, ikkinchi avlod duragaylarining genotipini aniqlang.


F₂ 9 ta yong’oqsimon tojli; 3 ta gulsimon tojli; 3 ta no’xotsimon tojli; 1 ta yalpoqsimon tojli tovuqlar rivojlanadi, ya’ni bu nisbat duragaylar chatishtirishning avlodida kuzatiladigan fenotip bo’yicha belgilarning ajralish nisbatiga mos keladi.
MUSTAQIL YECHISH UCHUN MASALALAR

1. 
   Odamlarda normal eshitish har xil autosomalarda joylashgan ikki juft dominant genlarning komplementarlik ta’siri natijasida yuzaga chiqadi. Bu genlarning bir yoki ikki jufti resessiv holda bo’lsa odamda kar-soqovlik namoyon bo’ladi. Kar-soqov ota-onalardan F₁ da sog’lom farzand tug’ildi. F₂ da tug’iladigan farzandlarning necha foizini kar-soqov bo’ladi?
   
2. 
   Ikkita har xil genotipga ega bo’lgan yumaloq shaklli oshqovoqlar o’zaro chatishtirilib F₁ da gardishsimon qovoqlar olindi. F₂ bo’g’inda 450 ta o’simlik gardishsimon, 300 ta o’simlik yumaloq va 50 tasi uzunchoq mevali bo’lib chiqdi. F₂ bo’g’inda olingan uzunchoq mevali o’simliklarning genotipi qanday bo’lgan?