12 mavzu. Kislota va ishqordan zaharlanish

12 mavzu. Kislota va ishqordan zaharlanish

KONSENTRLANGAN KISLOTA VA IShKORLARDAN

ZAXARLANISh
Konsentrlangan kislota (sulfat, sirka, nitrat)lar, uyuvchi ishkor
(uyuvchi kaliy, natriy, permanganat kaliy)lar va ogir metallarning
tuzlari (kurgoshin, simob kabilar)dan zax,arlanish, ushbu kimyoviy
moddalardan foydalanish koidalarini bilmaganda yoki buzilgan
x,ollarda, saklash koidalariga amal kilmaganda, bolalar karOvsiz
koldi ril ganda, kasddan yoki uz-uzini uldirish maksadida kullanilganda
ruy berishi mumkin. Konsentrlangan kislotalar, uyuvchi ishkorlar va
ogir metallarning tuzlari badan terisi, kuzlarga tushishi mumkin,
ayniksa, ichilganda zax,arlanish alomatlari kuchli va ogir buladi.
Belgilari. Konsentrlangan kislota va ishkorlar x,ujayra va
tukimalarini yemirish xususiyatiga ega bulganligi uchun, teri, kuz,
lab, ogiz bushligi, x.alkum, kizilungach, xikildok kabi a'zolarda
kuyish xodisasi ruy beradi. Sh illik kavat yemirilib, tukimalar
ishkor ta'siriga uchraydi. Yara koramtir-kulrang, sargish-koramtir
tusda bulishi mumkin. Kislotalardan kuyganda kislota atrbfga
okkanligi tufayli kuygan yuza kattalashib, yoyilib ketaveradi.
Ishkorlardan kuyganda esa tukima chukurrok yemiriladi, atrofga
okmaydi, tushgan soxa yemiriladi, kuygan yuza okimtir, yumshok buladi.
Birinchi tibbiy yordam. Zudlik bilan vrach chakiriladi, u kelguncha,
bemorning kanday moddadan zaxarlanganligini aniklash zarur. Kuchli
kislotalar bilan zaxarlanganda kuchsiz ishkoriy eritmalar, ishkorlardan
zaxarlanganda esa kuchsiz kislotali eritmalaridan foydalanish zarur,
chunki buusul zaxarlovchi moddalarning ta'sir kuchini pasaytirishga, ya'ni
neytraplashga olib keladi. Konsentplangan kislotalardan zaxarlanganda
me'dani 6-10 litr suv bilan yuviladi. Xar bir litr suvga 20 g kuydirilgan
magneziya (margansovka) kUshiladi. Me'dani oz-oz suv bilan yuvish, ya'ni 4-5 stakan suv ichirib kustirish mumkin emas. Me'dani yuvishning iloji
bulmasa, bemorga sut, usimlik yoki x,ayvonot moyi, tuxum okini ichirish
mumkin. K,orin ustiga sovuk kompress kuyish ogrik,ni kamaytirishga yordam
beradi. Kuchli ishkorlardan zaxarlanganda me'dani 8-10 l sirka
kislotasining kuchsiz eritmasi bilan yuvish foydali. Ogir x,ollarda
me'dani yuvish imkoni bulmaganda bemorga limon suvini berish maksadga
muvofiksir. Bemor zudlik bilan kasalxonaga yetkaziladi
.