1,2,3 Fənn: Geomorfologiya Kafedra: Coğrafiya Testi tərtib edən müəllim: b/m. Aftandil İsgəndərov
Yüklə 60,22 Kb.
|
1 2
Geomorfologiya TCM I|
101. Sinklinalları seçin.
A) Kür-Araz, Padan, Orta Dunay B) Kolxida, Amazon, La-Plata C) Missisipi, Hind-Qanq Nallarbor D) Aşağı Dunay, Turan, Xəzərsahili E) Orinoko, Qərbi Sibir, Mesopotamiya 102. Dağəmələgəlmə mərhələlərini qədimdən cavana düzün. 1. Baykal 2. Kimmeri 3. Alp 4. Kaledon. 5. Hersin. 2021-ci il geomorfologiya CM və T/CM I kurs. 150 test. A. Penk relyefin yaranmasında neçə iqlim tipi ayırır və arid iqlimi neçə yarımtipə bölür? Turş lavalar necə olur və nəyi yaradır? Qatı olur, ekstruziv gümbəz yaradır. B. Sıyıq olur, lava yaylası yaradır. C. Duru olur, nekk yaradır. D. Asan axır, vulkan dağı yaradır. E. Bərk olur, geniş sahədə yayılır. Y. Meşeryakov morfostrukturun neçə əsas növünü ayırır? Tektonik hərəkətlərin neçə əsas tipi ayrılır? Neotektonik hərəkətlər hansılardır? Bunlardan hansı faylı dağlardır? Bunlardan hansı qırışıq-faylı dağlardır? Maqmatizmin geniş yayıldığı sahə hansıdır? Böyük ölçülü, dərinə getdikcə genişlənən intruziv kütlə nədir? Kəsən damar. B. Lay damarı. C. Batolit. D. Lakkolit. E. Ştok. Bunlardan hansında batolit massivlər vardır? Bunlardan hansında lakkolitlər vardır? Krımda Ayıdağ. B. Zərəfşan silsiləsi. C. Qafqazda Konqur. D. ABŞ-da Syerra-Nevada. E. Rion çökəkliyində. Neotektonik hərəkətlər nəticəsində Pamir və Tyan-Şan dağları nə qədər qalxmışdır? A.. 2500 m. B. 6000 m C. 1200m. D. 4300 m. E. 3000 m. IV dövrdə Qafqaz dağları nə qədər qalxmışdır? A. 1000-1500 m. B. 100-150 m. C. 2000-2500 m. D. 3000-3500 m. E. 500-1000 m. Vulkan püskürməsinin neçə tipi var və hazırda xətti püskürmə harada müşahidə edilir? “ Lava püskürməsi sakit keçir, sıyıq lava fəvvarə vurur” – bu püskürmə xarakterinə görə hansı vulkan tipinə aiddir? Maarların maksimal dərinliyi və diametri nə qədər olur? A. 400 m; 3200 m. B. 50 m; 2000 m. C. 150 m; 2500 m. D. 200 m; 1000 m. E. 300 m; 1500m. Almaniyanın Vyurtemberq yaylaında neçə maar vardır? A. 301. B. 25. C. 37. D. 127. E. 204. Əmələ gəlməsinə görə kalderlər neçə tipə ayrılır, ən böyük kalderin diametri və sahəsi nə qədərdir? Hansı vulkan püskürmə məhsulunun həcminə və hansı lava axınının sürətinə görə fərqlənmişlər? Barranko nəyə deyilir? A. Yamacda kəndirvari formalar. B. Vulkan yamacında ensiz erozion şırımlar. C. Vulkan yamacında sütunvari formalar. D. Vulkan yamacında dalğavari formalar. E. Vulkan yamacında kəsəkli sahə. Postvulkanik hadisələrin neçə növü ayrılır? Geomorfoloji xüsusiyyətinə görə Abşeronun palçıq vulkanları neçə tipə ayrilir? Şimal yarımkürəsində yerləşən fəal vulkanlar hansılardır? Nekk dedikdə nə başa düşürsünüz? Vulkan dağına aid olan elementlər: Qeyzer dedikdə nə başa düşürsünüz? Ən çox palçıq vulkanları və qeyzerlərin müşahidə olunduğu ölkələri müvafıq ardıcıllıqla göstərin. Nə üçün Ay öz atmosferini ətrafinda saxlaya bilməmişdir? A. Kiçik cazibə qüvvəsi olduğu üçün. B. Öz oxu ətrafında sürətli firlandığına görə. C. Günəşin və Yerin ətrafinda fırlandığı üçün D. Böyük cazibə qüvvəsinə malik olduğu üçün E. Günəş işığı aldığına görə. Ən çox fəaliyyətdə olan vulkanların müşahidə olunduğu sahələr: 1. Sakit okeanda "Odlu qövs". 2. Afrikada sınma zolağı 3. Şərqi Avropa platforması 4. Alp-Himalay sisteminin qərbi. 5. And-Kordilyer dağ sistemi 6. Alp-Himalay sisteminin şərqi A. 1,4,5 B. 1,4,6 C. 1,5,6 D. 1,2,3 E. 1,3,4.
Havay tipli vulkanların əsas xüsusiyyətləri: 1. Sıyıq lava püskürürlər 2. Konusvari relyef forması yaranır 3. Etna, Vezuvi Havay tipli vulkanlardır. 4. Mauna-Loa, Mauna-Kea Havay tipli vulkanlardır 5. Qalxanvari relyef forması yaranır 6. Qatı lava püskürürlər A. 1,2,5 B. 1,3,4. C. 3,5,6 D. 1,2,6 E. 1,4,5 Alp-Himalay sisteminin qərbində yerləşən vuikanlar: A. Stromboli, Vezuvi, Etna. B. Savalan, Səhənd, Qızılboğaz C. Elbrus, Kilimancaro, Semeru. D. Mauna-Loa, Mauna-Kea E. Krakatau, Semeru, Fudziyama. Zəlzələnin gücünü və zəlzələnin dağıntılarını ölçən şkalalar hansılardır? A. Farenqeyt; Merkalli. B. Selsi; Rixter. C. Rixter; Merkalli. D. Bofort; Kelvin; E. Rixter; Farenqeyt. Palçıq vulkanlarının ən çox müşahidə olunduğu ərazilər hansılardır? 1. Saxalin və Yeni Zelandiya adaları 2. Abşeron və Koreya yarımadaları 3. Taman və Kerç yarımadaları 4. Yapon və Vrangel adaları A. 1,3 B. 3,4 C. 1,4 D. 1,2 E. 2,3
Kimmeri qırışıqlığında formalaşmış dağlar hansılardır? 1. Kordilyer 2. Tyan-Şan 3. Kun-Lun. 4. Altay 5.Verxoyansk 6. Sahil dağları. A. 1,5,6 B. 1,4,6 C. 1,3,5 D. 1,2,3 E. 2,3,4 Strato vulkanlann əsas xüsusiyyətləri nədir? 1. Qatı lava püskürürlər 2.Konusvari relyef forması yaranır 3. Qalxanvari relyef forması yaranır 4. Sıyıq lava püskürürlər A. 1,2 B. 1,4 C. 1,3 D. 3,4 E. 2,3 Tektonik hərəkətlər nəyə deyilir? A. Endogen proseslərlə bağlı Yer qabığında üfüqi və şaquli hərəkətlər. B. Ekzogen proseslərlə bağlı Yer qabığında üfüqi hərəkətlər. C. Endogen və ekzogen proseslərlə bağlı Yer qabığında üfüqi və şaquli hərəkətlər. D. Ekzogen proseslərlə bağlı Yer qabığında şaquli hərəkətlər. E.Ekzogen proseslərlə bağlı üfüqi və şaquli hərəkətlər Ən güclü zəlzələlərin baş verdiyi ölkələr qrupu hansıdır? A. Çili, Çin, İran, Özbəkistan, Tacikistan, Türkiyə. B. Finlandiya, Özbəkistan, Qazaxıstan, Azərbaycan. C. Belarus, Çin, İran, Özbəkistan, Qazaxıstan. D. Çili, Avstraliya, Özbəkistan, Qazaxıstan. E. Çili, Çin, İran, Norveç, Qazaxıstan, Türkiyə. Episentr dedikdə nə başa düşürsünüz? A. Zəlzələnin ocağı. B. Maqmanın olduğu vulkan ocağı. C. Zəlzələnin Yer səthindəki proyeksiyası. D. Maqmanın səthə çıxdığı kanal. E. Yerin daxilində təkanların yarandığı sahə. Yer qabığında üfüqi tektonik hərəkətlərlə bağlı yaranan qırışıqlar hansılardır? A. sinklinal və antiklinal. B. horst və qraben. C. ardıcıl sınmalar D. sınıb enmə və qalxmalar. E. pilləli fay Qərb yanmkürəsində yerləşən fəal vulkanlar hansılardır? A. San Pedro, Ruis, Lyulyalyako. B. Kotopaxi, San Pedro, Klyuçi-Sopkası. C. Taxumulko, Ruis, Krakatau. D. Ruis, Lyulyalyako, Kronas-Sopkası. E. Fudziyama, Aso, Apo. Vulkanizmlə bağlı olan hadisə və proseslər: 1. Maqmanın təzyiqlə səthə çıxması. 2. Maqmatizmlə bağlı olmayan püskürmələr. 3. Lavanın Yer səthində soyumasından yaranan dağlar. 4. Neftli-qazlı ərazilərdə palçıq püskürmələri 5. Qaynar maqmanın təsirindən yeraltı suların qızması. 6.Yer qabığında üfüqi və şaquli hərəkətlər A. 1,3,5 B. 3,5,6 C. 1,3,4 D. 1,2,3 E. 1,2,6 Okeanda üzən gəmilər üçün təbii "mayak" rolunu oynayan vulkan hansıdır? Kaldera dedikdə nə başa düşürsünüz: A. Diametri 1,5 km-dən böyük olan krater. B. Vulkan zirvəsində yaranan qıfabənzər çökəklik. C. Maqmanın Yer səthinə çıxdığı kanal. D. Vulkan zirvəsində yaranan şiş uclu pik. E. Diametri 2,5 km-dən böyük olan vulkan boğazı Yer qabığında şaquli tektonik hərəkətlərlə bağlı yaranan faylar: A. sinklinal, antiklinal B. antekliz, sinekliz . C. sınıb enmələr və sınıb qalxmalar. D. sinklinal, sinekliz. E. antiklinal, antekliz Tyan-Şan, Altay, Sayan dağlarına aid olan əlamətlər: 1 .Şimalı Kaledon qırışıqlığında yaranıb. 2. Alp qırışıqlığında yaranıb. 3.Cənubu Hersin qırışıqlığında yaranıb. 4. Mezozoy qırışıqlığında yaranıb. 5.Yalnız bir ölkə ərazisində yerləşirlər 6.Yeni dağəmələgəlmə prosesinə məruz qalmışlar. A. 1,3,6 B. 3,5,6 C. 1,3,5 D. 1,4,5 E. 1,2,6 Azərbaycanın hansı ərazilərində palçıq vulkanları geniş yayılmışdır? 1. Xəzərin şelf zonası 2. Samur-Dəvəçi ovalığı 3. Cənub-Şərqi Şirvan 4. Qobustan-Abşeron. 5. Gəncə-Qazax düzü 6. Qarabağ vulkanik yaylası A. 1,3,4 B. 3,5,6 C. 1,3,6 D. 1,2,3 E. 1,2,5 Adalarda yerləşən vulkanlar hansılardır? A. Mauna-Kea, Etna, Apo. B. Klyuçi-Sopkası, Mauna-Loa, Aso. C. Krakatau, Semeru, Kamerun. D. Fudziyama, Hekla, San-Pedro. E. Erebus, Vezuvi, Ruis Sakit okean litosfer tavasını digər tavalardan fərqləndirən cəhətlər hansılardır? 1. Yalnız materik qabığına malik olması. 2. Sahəsinin kiçik olması 3. Yalnız okean qabığına malik olması. 4. Sahəsinin böyük olması A. 3,4 B.1,4 C. 1,3 D. 1,2 E. 2,3
Kiçik litosfer tavaları hansılardır? 1. Ərəbistan, Hindistan. 2. Afrika, Hind-Avstraliya. 3. Kokos, Naska 4. Filippin, Antarktida. 5. Karib, Filippin. 6. Hindistan, C. Amerika. A. 2,3,6 B. 3,5,6 C. 1,3,5 D. 1,2,4 E. 1,2,5 Geoloji yaşına görə qədim platformalar hansılardır? 1. Afrika-Ərəbistan 2. Qərbi Sibir 3. Şərqi Avropa 4. Ön Qafqaz 5. Turan 6. Antarktida A. 1,3,6 B. 1,2,6 C. 1,5,6 D. 1,2,3 E. 1,3,4 Kristallik suxurların səthə çıxması ilə əlaqədar yaranan qalxanlar və əyilmə zonaları: A. Qviana qalxanı və Orinoko sineklizi. B. Turan və Ön Qafqaz cavan platformaları. C. Afrika-Ərəbistan qədim platforması. D. Taman və Kerç yarımadaları. E. Baltik qalxanı və Stavropol yüksəkliyi Cənub və Qərb yanmkürələrində yerləşən vulkanlar hansılardır? 1 .Kotopaxi 2. Taxumulko 3. San-Pedro 4.Orisaba 5.Lyulyalyako 6.Hekla A. 1,3,5 B. 1,3,4 C. 1,5,6 D. 1,2,3 E. 1,3,6 Yer kürəsində yayılmış sönmüş vulkanlar qrupu hansılardır? A. Kazbek, Elbrus, Qızılboğaz, B. İşıqlı, Səhənd. B. Səhənd, Elbrus, Qızılboğaz, Torağay, Ruis. C. Keyrəki, Kənizdağ, Şıxzəyirli,Torağay. D. Kotopaxi, Kilimancaro, Kazbek, Hekla. E. Savalan, Kazbek, B. İşıqlı, Stromboli, Etna. Dünyada ən hündür fəaliyyətdə olan, sönmüş, palçıq vulkanlanının müvafiq olaraq ardıcıl verildiyi variantı tapın. A. Kilimancaro, Çimboraso, Torağay. B. Fudziyama, Çimboraso, Torağay. C. Kilimancaro, Kotopaxi, B. İşıqlı. D. Etna, Kilimancaro, Qızılboğaz. E. Kilimancaro, Kotopaxi, Kazbek. 56. Alp-Himalay dağ sisteminə daxil olan dağlar: 1. Hindquş 2. Kopetdağ 3.Ural 4. And 5. Krım 6. Kap A. 1,2,5. B. 3,5,6 C. 1,3,6 D. 1,2,3 E. 1,3,4. Materik dayazlığı (şelf) düzənliklərinə aid olan əlamətlər hansılardır? 1. Qranit qata malikdir. 2. Okean Yer qabığına malikdir. 3. Dərinliyi 200m-dən 2500-3000m-ə qədərdir. 4. Hamar və az meyilli səthə malikdir. 5. Materik və okean Yer qabığının sərhəddidir. 6. Səthi materik mənşəli çökmə suxurlarla örtülüdür A. 1,3,5. B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,2,3 E. 1,2,6 Orta okean dağ silsilələri harada yerləşir? A. Litosfer tavalarının ayrılma sərhədlərində. B. Litosfer tavalanının toqquşma sərhədlərində. C. Geniş platformalarda. D. Materik tipli tavaların toqquşma sərhədlərində. E. Litosferin qədim, mərkəzi sahələrində Ekzogen mənşəli qüvvələr hansılardır? 1. Sutkalıq kəskin tempratur dəyişkənliyi. 2.Yer qabığında üfüqi hərəkətlər. 3. Axar suların suxurları dağıdıb yuması. 4. Yer qabığında şaquli hərəkətlər. 5. Yeraltı suların suxurları həll etməsi. 6. Litosfer tavalarının hərəkəti. A. 1,3,6 B. 3,5,6 C. 1,3,5 D. 1,2,3 E. 1,2,6. Materik yamacı düzənliklərə aid olan xüsusiyyətlər hansılardır? 1. Dərinliyi 200m-dən 2500-3000m-ə qədərdir. 2. Materik və okean Yer qabığının sərhəddi sayılır. 3. Okean tipli Yer qabığına malikdir. 4. Dərinliyi 3000-6000m arasındadır. 5. Qranit qata malikdir. 6. Səthi okean mənşəli çökmə suxurlarla örtülüdür A. 1,2,5 B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,2,3 E. 1,3,6 Akkumulyativ mənşəli relyef formaları: A. delta, gətirmə konusu, moren. B. kanyon, troq dərəsi, kar. C. dyun, karst qıfi, sirk. D. barxan, meandr, yarğan. E. qobu, mağara, moren. Abissal düzənliklərə aid olan əlamətlər hansılardır? 1. Dərinliyi 3000-6000m arasındadır. 2. Dərinliyi 200m-dən 2500-3000m-ə qədərdir. 3. Səthi okean mənşəli çökmə suxurlarla örtülüdür. 4. Səthi materik mənşəli çökmə suxurlarla örtülüdür. 5. Okean tipli Yer qabığına malikdir. 6. Qranit qata malikdir A. 1,3,5 B. 1,3,4 C. 1,5,6 D. 1,2,3 E. 1,3,6 Yarğanlara aid olan cəhətlər: 1. İnkişafının son mərhələsində qobuya çevrilır. 2. Qobular Qobustanda geniş yayılmışdır 3. Müvəqqəti axarların suxurları yuyub aparmasından yaranır. 4. Daimi axarların suxurları yuyub aparmasından yaranır. 5. Quraq iqlimə malik ərazilərdə yaranır. 6. Rütubətli iqlimə malik ərazilərdə yaranır A. 1,2,3,5, B. 2,3,5,6 C. 1,3,4,6 D. 1,3,5,6. E. 1,2,4,5.
Ekzarasiya proseslərinə aid olan cəhətlər: 1. Buzlaqların dağıdıcı fəaliyyətidir. 2. Dalğaların sahildəki dağıdıcı fəaliyyətidir 3. Nəticədə troq dərələri, karlar, sirklər yaranır. 4. Avropanın, Ş. Amerikanın şimalında geniş yayılıb. 5. Abrazion düzənliklər əmələ gəlir. 6. Çayların mənsəbində yaranır A. 1,3,4 B. 1,2,5 C. 1,5,6 D. 1,2,3 E. 1,3,6
Müvafiq olaraq deflyasiya, abraziya, ekzarasiya, karst, çay eroziyası nəticəsində yaranan relyef formalarını seçin. A. dyun, abrazion, troq, mağara, kanyon. B. barxan, qumlu sahillər, kar, delta, sirk. C. karst qıfı, moren, gətirmə konusu, troq dərəsi. D. eol, abrazion, moren, kanyon, mağara. E. qum təpəsi, yarğan, qobu, kar, sirk. Orta okean silsilələrinə aid olan cəhətlər: 1. Fəal seysmikliyə malikdir. 2. Seysmik cəhətdən sabit sahələrdir. 3. Rift dərələrində suxurlar daha cavandır. 4. Tavaların toqquşma sərhəddindədir. 5. Tavaların ayrılma sərhəddindədir. 6. Rift dərələrində suxurlar daha qədimdir A. 1,3,5 B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,2,3 E. 1,2,6 Karst proseslərinə aid olan əlamətlər: 1. Gips, əhəngdaşı, dolomit suxurlarını həll edir. 2. Endogen proseslərə aiddir. 3. Sürüşmələrə də səbəb ola bilir. 4. Bu prosesdən karst qıfı, mağara yaranır. 5. Daxili proseslərə aiddir. 6. Bu prosesdən troq dərəsi, kar, sirk yaranır A. 1,2,5 B. 1,5,6 C. 1,3,6 D. 1,2,4 E. 1,3,4 Okean novlarına aid olan cəhətlər: 1. Materik və okean tipli tavaları toqquşduqda yaranır. 2. Tavaların ayrılma sərhəddində yerləşir. 3. Ensiz və dərin olur. 4. Yer qabığının ən nazik təbəqəsidir. 5. Enii və dayaz olur. 6. Yer qabığının ən qalın təbəqəsidir A. 1,3,4 B. 3,5,6 C. 1,2,5 D. 1,2,3 E. 1,3,6 Çay eroziyasına aid olan əlamətlər: 1. Dağlıq ərazilərdə dib eroziya baş verir. 2. Düzənlikdə yan eroziya baş verir. 3. Nəticədə kanyonlar yaranır. 4. Nəticədə moren tirələri yaranır. 5. Endogen proseslərə aiddir. 6. Dalğaların sahildəki dağıdıcı fəaliyyətidir. A. 1,2,3 B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,2,4 E. 1,3,6 Ekzogen proseslərə aiddir: 1. karst 2. zəlzələ 3. deflyasiya 4. püskürmə 5. eroziya 6. tektonik hərəkətlər A. 1,3,5 B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,2,3 E. 1,2,6 Geosinklinal dedikdə nəyi başa düşürsünüz? A. Litosferin bərkimiş, böyük hissiəri. B. Litosferin tektonik cəhətdən fəal sahələri. C. Litosferin seysmik cəhətdən sabit sahələri. D. Litosferin qədim, mərkəzi sahələri. E. Litosferin tektonik cəhətdən sabit zonaları Paleozoyda formalaşan platformalar hansılardır? A. Ərəbistan, Hindistan, Avstraliya. B. Ön Qafqaz, Turan, Qərbi Sibir. C. Ön Qafqaz, Ərəbistan, Hindistan, D. Qərbi Sibir, Hindistan, Avstraliya. E. Böyük Çin düzənliyi, Kür-Araz ovalığı Alp-Himalay sisteminin şərq hissəsi yaranmışdır? A. Litosfer tavalarının ayrılmasından. B. Materik və okean tipli tavaların toqquşmasından. C. Ərəbistan, Hindistan tavalarının Avrasiya tavası ilə toqquşmasından. D. Ərəbistan, Hindistan tavalarının Avrasiya tavasından ayrılmasından. E. Afrika tavası ilə Avrasiya tavasının toqquşmasından. Materik tipli tavaların konvergent sərhədlərində nələr yaranır? A. qırışıq dağlar B. orta okean silsilələri C. novlar D. adalar qövsü E. ensiz və dərin çökəkliklər. Materik və okean tipli tavaların toqquşmasından yaranmışdır: 1. Alp-Himalay dağları 2. Kuril adaları 3. Aleut adaları 4. Kap, Əjdaha dağları A. 2,3 B. 3,4 C. 1,3 D. 1,2 E. 1,4. Konvergent sərhədlərdə yerləşən sahələr: A Tyan-Şan, Altay, Sayan dağları. B. Turan, Ön Qafqaz cavan platformaları C. Orta okran silsilələri. D. . Sakit okeanın Asiya sahilləri, Alp-Himalay sistemi. E. Qviana qalxanı və Orinoko sineklizi. Deflyasiya proseslərinə aid olan əlamətlər: 1. Küləklərin fəaliyyəti ilə bağlıdır. 2. Ekzogen proseslərə aiddir. 3. Endogen proseslərə aiddir. 4. Yaranan relyef formaları eol adlanır. 5. Dyun və barxan əmələ gətirir. 6. Dalğaların dağidıcı fəaliyyətidir. A. 1,2,4,5. B. 2,3,5,6 C. 1,3,4,6 D. 1,2,3,5 E. 1,3,5,6. Abraziya proseslərinə aid olan əlamətlər: 1. Ekzogen proseslərə aiddir. 2. Endogen proseslərə aiddir. 3. Buzlaqların dağıdıcı fəaliyyətidir. 4. Dalğaların dağıdıcı fəaliyyətidir. 5. Abrazion düzənliklər əmələ gəlir. 6. Troq dərələri, karlar, sirklər yaranır. A. 1,4,5 B. 3,5,6 C. 1,2,6 D. 1,2,3 E. 1,3,6 Aşınmaya aid olan xüsusiyyətlər: 1. Bitki və canlı orqanizmlərin suxurlara təsiridir. 2. Suxurların endogen qüvvələrin təsiri ilə başqa yerə aparılmasıdır. 3. Suyun təsiri ilə suxurların kimyəvi tərkibi dəyişməsidir. 4. Suxurların endogen qüvvələrin təsiri ilə çökəkdə toplanmasıdır. 5. Tempraturun kəskin dəyişməsi ilə suxurların parçalanmasıdır. 6. Denudasiya nəticəsində suxurların yonulub yuyulmasıdır A. 1,3,5 B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,2,3 E. 1,2,6 Eroziya dedikdə nəyi başa düşürsünüz? A. Müvəqqəti axarların suxurları yuyub aparmasını. B. Endogen prosesləri. C. Denudasiya nəticəsində suxurların yonulub yuyulmasını. D. Buzlaqların dağıdıcı fəaliyyətini. E. Dalğaların sahildəki dagıdıcı fəaliyyətini. Yerin daxili quruluşu hansı qatlardan ibarətdir? A. Nüvə, mantiya, Yer qabığı. B. Bazalt, qranit, çökmə. C. Litosfer, tektonosfer, astenosfer. D. Nüvə, mantiya, bazalt. E. Yer qabığı, qranit, çökmə Yerin daxilinin öyrənilməsində nədən istifadə olunur? A. seysmik dalğaların müxtəlif suxurlarda yayılma sürətindən. B. tektonik dalğaların müxtəlif suxurlarda yayılma sürətindən. C. şaquli hərəkətlərin müxtəlif suxurlarda yayılma sürətindən. D. üfüqi hərəkətlərin müxtəlif suxurlarda yayılma sürətindən. E. tektonik hərəkətlərin müxtəlif suxurlarda yayılmasından Nüvəyə aid olan əlamətlər hansıdır? 1. Ümumi qalınlığı 3500 km-dir. 2. Ümumi qalınlığı 2900 km-dir. 3. Ağır metallardan, radioaktiv maddələrdən ibarətdir. 4. Mg, Fe 02, Si02 maddələrdən ibarətdir. 5. Tempratur 4000-5000°C-dir. 6. Yer qabığından Moxo sərhəddi ilə ayrılır. A. 1,3,5 B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,2,5 E. 1,3,6 Moxo sərhəddi nələri ayırır? Qranit və çökmə qatları. Bazalt və qranit qatları. Mantiya.və nüvə təbəqələri. Yer qabığı ilə alt mantiyanı. Yer qabığı ilə yuxarı mantiyanı. Mantiyaya aid olan əlamətlər: 1. Ümumi qalınlığı 2900 km-dir. 2. Yer qabığından Moxo sərhəddi ilə ayrılır. 3. Yer qabığı və üst mantiya litosfer adlanır. 4. Tempratur 4000-5000°C-dir. 5. Radioaktiv maddələrdən ibarətdir. 6. Yerin xarici təbəqəsidir A. 1,2,3 B. 3, 5, 6 C. 1,4,6 D. 1,3,5. E. 1,2,6 Astenosfera təbəqəsinə aid olan əlamətlər: 1. Suxurların kipliyinin azaldığı təbəqədir. 2. Onun üzərində litosfer yerləşir. 3. Suxurların ərinti halında olduğu təbəqədir. 4. Qranit, bazalt və çökmə qatlarından ibarətdir. 5.Yer qabığından Konrad sərhəddi ilə ayrılır. 6. Suxurların kip olduğu təbəqədir. A. 1,2,3 B. 3,5,6 C. 1,3,6 D. 1,2,6 E. 1,3,5 Yer qabığında dərinliyə doğru tempraturun artması necə adlanır? A. aerotermik pillə. B. barik pillə C. aerotermik qradiyent. D. geotermik qradiyent E. inversiya. Tektonosfer təbəqəsi dedikdə nə başa düşürsünüz? A. Astenosfer və litosferin cəmi. B. Yer qabığı və üst mantiyanın cəmi. C. Qranit və bazatın cəmi. D. Yer qabığı ilə alt mantiyanın cəmi. E. Qranit və çökmə qatların cəmi. Mənşəyinə görə suxurların növləri hansılardır? A. maqmatik, metamorfık, çökmə. B. bazalt, qranit, çökmə. C. üzvi, kimyəvi, fiziki. D. kimyəvi, fiziki, mexaniki. E. metamorfik, çökmə, qranit. Litosfer hansı qatlardan ibarətdir? A. Nüvə və mantiya B. Astenosfer və tektonosfer. C. Üst və alt mantiya. D. Yer qabığı və üst mantiya E.Yer qabığı və alt mantiya. Üzvi aşınmaya aid olan cəhətlər hansılardır? 1. Bitkilərin və canlı orqanizmlərin suxurlara təsirindən baş verir. 2. Yağış suyuının torpağa hoparaq suxurları həll etməsi. 3. Bitkilər suxurlara kökləri ilə mexaniki təsir edir. 4. Tempraturun kəskin dəyişməsi ilə suxurların parçalanması. 5. Bitkilərin buraxdıqları turşularla suxurları parçalaması. 6. Günəş şüalarının təsirindən suxurların parçalanması. A. 1,3,5 B. 1,2,3 C. 3,5,6 D. 1,4,6 E. 1,2,6 Effuziv suxurlar verilmiş variantı göstərin A. vulkan tufiı, pemza. B. bazalt, qranit. C. mərmər, almaz. D. torf, fosforit. E. qum, gil. Materik və okean tavalarının toqquşma sərhəddində yerləşir: 1. qırışıq dağlar 2. adalar qövsü 3. okean novları 4. platformalar 5. abissal düzənliklər 6. şahid dağlar A. 1,2,3 B. 3,5,6 C. 1,4,6 D. 1,3,5 E. 1,3,6 Litosfer tavalarının divergent sahələrinə uyğun gəlir: A. orta okean silsilələri. B. adalar qövsü C. okean novları. D. qırışıq dağlar E. abissal düzənliklər. Comolunqma zirvəsini 1953-cü ildə hansı alpinistlər fəth etmişdir? A. Mikluxo Maklay, Edmond Hellari. B. Edmond Hellari, Tinq Sinq. C. Apian, Merkator D. Aleksandr Düma, Afanasi Nikitin. E. Marko Polo, B.Diaş. Müvafiq olaraq intruziv, effuziv, qırıntı, kimyəvi, üzvi, metamorfik suxurları ardıcıllıqla seçin. A. qranit, pemza, çay daşı, fosforit, torf, mərmər. B. tuf, qranit, qum, əhəngdaşı, qaz, almaz. C. pemza, qranit, gil, gips, neft, qrafit. D. bazalt, vulkan şüşəsi, kalium duzu, lil, kvarsit, şist E. vulkan külü, qneys, daş duz, kömür,çınqıl,qum
Bitkilər suxurlara hansı yollarla təsir göstərir? A. kimyəvi və üzvi. B. üzvi və fıziki. C. fıziki və kimyəvi. D. mexaniki və fıziki. E. mexaniki və kimyəvi Everest zirvəsini ilk dəfə fəth etmiş (1999-cu il) azərbaycanlı alpinist kimdir? A. Hüseyn Bağırov.B. Məmmədhəsən Baharlı. C. Qafur Rəşad Mirzəzadə D. İqor Aşurbəyov. E. Səridan Mursakulov. Çökmə suxurlara aid olan cəhətlər: 1. Ekzogen proseslərlə bağlı yaranır. 2. Suxurların aşınmasından yaranır. 3. Maqmanın püskürərək səthdə soyumasından yaranır. 4. Maqmanın Yerin daxilində soyumasından yaranır. 5. Bitki və heyvan mənşəli qalıqlardan yaranır. 6. Suda həll olmuş suxurların çökməsindən yaranır. A. 1,2,5,6 B. 2,3,5,6 C. 1,3,5,6 D. 1,2,3,5 E. 1,2,4,5 Avrasiyada geosinklinal sahədə yerləşən yaylalar: A. Yukon, Darfur, Kolorado B. Ərəbistan, İran, Meksika. C. Dekan, Üst-yurt, Qarabağ vulkanik. D. Pataqoniya, Orta Sibir, Tibesti E. Anadolu, İran, Tibet. Platolar verilmiş variantı müəyyən edin. 1. Tibesti 2. Darfur 3. Kolorado. 4. Etiopiya 5. İran yaylası. 6.Cos A. 2,3,6 B. 3,5,6 C. 1,3,5 D. 1,2,3 E. 1,2,6 Xəzər dənizini əhatə edən ovalıqlar: A. Turan, Xəzəryanı, Kür-Araz. B. Nallarbor, Lenaboyu, Xəzəryanı. C. Orta Dunay, Padan, Alamaniya-Polşa. D. Kür-Araz, Turan, Kolxida. E. Anadolu, İran, Tibet Maqmatik suxurlara aid olan cəhətlər: 1. Maqmanın püskürərək səthdə soyumasından yaranır. 2. Suda həll olmuş suxurların çökməsindən yaranır. 3. Maqmanın Yerin daxilində soyumasından yaranır. 4. Yerin daxilində yüksək təzyiq və tempratur şəraitində suxurların çevrilməsindən yaranır. 5. Püskürmə suxurları məsaməli və yüngül olur. 6. Dərinlik suxurları məsaməsiz və ağır olur. A. 1,3,5,6 B. 2,3,5,6 C. 1,3,4,6 D. 1,2,3,5 E. 1,2,5,6 Kordilyer dağlarında yerləşən vulkanlar: A. Mauna-Loa, Mauna-Kea, Reynir. B. Kilimancaro, Kamerun, Kolima. C. Taxumulko, Orisaba, Şasta. D. Vezuvi, Etna, Stromboli. E. Fudziyama, Apo, Aso Seysmik proseslərin intensiv baş verdiyi zonalar: 1. Alp-Himalay sistemi. 2. Şərqi Avropa düzənliyi. 3. Orta okean silsilələri 4. Avstraliya platforması. 5. Sakit okeanın Asiya və Amerika sahilləri. 6. Verxoyansk, Çersk silsilələri A. 1,3,5. B. 1,2,3. C. 3,5,6 D. 1,4,6 E. 1,2,6
Litosfer tavalarının toqquşma və ayrılma sərhədləri necə adlanır? A. konvergent, divergent. B. sinekliz, antekliz. C. sinklinal, antiklinal. D. qraben, horst. E. geosinklinal, platforma. Metamorfik suxurlar necə əmələ gəlir? A. Yerin daxilində yüksək təzyiq və tempratur şəraitində suxurların dəyişməsindən. B. Maqmanın Yerin daxilində soyumasından. C. Suda həll olmuş suxurların çökməsindən. D. Maqmanın püskürərək səthdə soyumasından. E. Suxurların kimyəvi aşınmasından. Sakit okeanın adalarında yerləşən vulkanlar: 1. Hekla 2. Fudziyama 3. Apo 4. Aso 5. Klyuçi-Sopkası 6. Etna A. 3,5,6 B. 2,3,4 C) 1,4,6 D. 1,3,5. E. 1,2,6 Metamorfik suxurların düzgün dəyişdiyi variantı müəyyən edin. 1. qranit-qneys 2. qumdaşı-kvarsit 3. mərmər-almaz 4. qrafıt-almaz 5. əhəngdaşı-mərmər 6. torf- daş kömür A. 1,2,4,5. B. 2,3,5,6 C. l,3,4,6 D. 1,3,5,6. E. 1,2,5,6 "Odlu qurşaqda" yerləşən fəaliyyətdə olan vulkanlar hansılardır? A. Klyuçi-Sopkası, Fudziyama, Semeru. B. Fudziyama, Kotopaxi, Torağay C. Kilimancaro, Kotopaxi, Semeru. D. Etna, Kilimancaro, Apo. E. Kilimancaro, Krakatau, Aso Zəlzələnin gücünü ölçən cihaz və şkala: A. seysmoqraf, Merkalli. B. anemometr, Kelvin. C. seysmoqraf, Rixter. D. bussol, Farenqeyt. E. teodolit, Bofort Afrika, Avropa və Asiyada yerləşən cavan dağlar hansılardır? A. Atlas, Karpat, Pamir. B. Kaskad, Hindquş, Şotlandiya. C. Kap, Pamir, Skandinaviya D. Əjdaha, Altay, Filiz. E. Əndəlis, Dinar, Stara-Planina XX əsrdə yeni kosmoqonik fərziyyələri hansı alimlər işləyib hazırlamışlar? A. O. Şmidt, V. Fesenkov. B. P. Laplas, Toriçelli. C. O. Şmidt, İ.Kant D. V. Fesenkov, P. Laplas E. İ. Kant, V.Fesenkov Yer kürəsinin planetar yaşı nə qədərdir? A. 6-7 milyard il. B. 100 milyon il. C. 4-6 milyard il D. 3-4 milyard il E. 4-5 milyard il Qırıntı mənşəli çökmə suxurlar verilmiş variant hansıdır? A. çınqıl, gil, qum, çay daşı. B. daş duz, fosforit, gips, əhəngdaşı. C. neft, daş kömür, torf, yanar şist. D. gil, qum, almaz, qrafit E. qum, çay daşı, tuf, pemza Dövrlərin qədimdən başlayaraq düzülmüş variantını seçin. 1. Daşkömür. 2. Təbaşir 3. Neogen 4. Silur 5. Yura 6. Devon. A. 4,6,1,5,2,3 B. 4,1,6,5,2,3 C. 4,6,1,5,3,2 D. 6,4,1,5,2,3 E. 4,6,5,1,2,3 Suda həll olan çökmə mənşəli suxurlar qrupu hansıdır? A. gips, fosforit, kalium duzu, daş duz. B. daş duz, xörək duzu, mərmər. C. gips, əhəngdaşı, torf, təbii qaz. D. kalium və natrium duzları, gil. E. çay daşı, tuf, pemza, qum. Fanarezoy eonuna daxil olan eralar hansıdır? 1. Kaynazoy 2. Arxey. 3. Proterozoy 4. Mezozoy 5. Paleozoy A. 1,4,5 B. 1,3,5 C. 3,4,5 D. 2,3,4 E. 1,2,5 Orta okean silsilələrinin zirvələrinin su səthinə çıxaraq əmələ gətirdiyi vukanogen adalar hansıdır? A. Kipr, Krit B. Madaqaskar, Qrenlandiya. C. Azor, İslandiya. D. İslandiya, Zelandiya E. Vrangel, Şri-Lanka Yerin dərinliklərində soyuyan maqma necə adlanır? A. intruziv kütlə B. effuziv kütlə C. püskürmə kütləsi D. ekstruziv kütlə E. metamorfik kütlə. Hersində yaranmış dağlar hansılardır? A. Ural, B. Suayrıcı, Appalaç. B. Verxoyansk, Çersk, Kun-Lun. C. Tibet, Kordilyer, Böyük Xinqan. D. Tyan-Şan, Altay, Sayanın şimal hissələri. E. B. Suayrıcı, Appalaç, Skandinaviya Qafqaz dağlarının yaranma səbəbi: 1. Avrasiya ilə Afrika tavalarının toqquşması. 2. Sakit okean ilə Amerika tavalarının toqquşması. 3. Ərəbistan ilə Avrasiya tavalarının toqquşması 4. Avrasiya ilə Sakit okean tavalarının toqquşması A. 1,3 B. l,4 C. 2,4 D. 1,2 E. 2,3 Metamorfik suxurlar verilmiş variant hansıdır? A. mərmər, almaz, qneys, kvarsit. B. torf, daş kömür, daş duz. C. bazalt, qranit, pemza, tuf. D. fosforit, mərmər, almaz, qneys. E. almaz, qneys, kvarsit, yanar şist Qrifon dedikdə nə başa düşürsünüz? A. Vulkan boğazında soyuyaraq bərkimiş lava.B. Vulkan zirvəsində qıfvari çökəklik. C. Karst qıfının səthə çıxan hissəsi. D. Vulkan borusunun ətrafındakı kəsəkli palçıq. E. Qeyzerdə buxarın səthə çıxdığı dairəvi çökəklik. Qeyzerit suxurları necə əmələ gəlir? A. Qeyzer sularında həll olunmuş minerallardan. B. Maqmanın səthdə soyumasından. C. Suxurun üzvi aşınmasından. D. Yüksək təzyiq və tempraturda suxurların dəyişməsindən. E. Suda həll olmuş suxurların çökməsindən. Psevdo vulkanizm proseslərinə aid olan vulkanlar hansıdır? A. palçıq vulkanları. B. maqmatizmlə bağlı vulkanlar. C. strato vulkanlar D. Havay tipii vulkanlar. E. lava püskürən vulkanlar Zəlzələlərin mənşəyinə görə növləri: A. tektonik və seysmik. B. endogen və ekzogen. C. vulkanik və tektonik. D. vulkanik və seysmik. E. üfüqi və şaquli Eyni gücə malik təkanların hiss olunduğu məntəqələri birləşdirən xətlər necə adlanır? A. horizontal. B. izohips. C. izobat D. izoseyst. E. izoterm. Salza dedikdə nə başa düşürsünüz? A. Palçıq vulkanın püskrdüyü palçıq kütləsi. B. Qrifondan fəvvarə vuran isti sular. C. Vulkanın püskürdüyü maye. D. Vulkanın püskürdüyü odlu maqma. E. Yer səthinə çıxan mineral sular Azərbaycan ərazisindəki sönmüş vulkanlar hansılardır? 1. Qızılboğaz 2. Ağrı 3. Kazbek 4. B. İşıqlı A. 1,4 B. 2, 4 C. 1, 3 D. 1, 2 E. 2, 3 Meandrlar harada əmələ gəlir? A. Yan eroziyanın inkişaf etdiyi düzən çaylarında. B. Dib eroziyanın inkişaf etdiyi dağ çaylarında. C. Dib eroziyanın inkişaf etdiyi düzən çaylarında. D. Yan eroziyanın inkişaf etdiyi dağ çaylarında. E. Düzən çaylarının mənsəbində Azıx, Yeni Afon, Mamont-Flint mağaraları hansı ekzogen proseslər nəticəsində yaranmışdır? A. karst. B. çay eroziyası C. abraziya D. ekzarasiya E. defiyasiya. Fiziki coğrafiyada mağaraları öyrənən elm necə adlanır? A. speleologiya. B. seysmologiya C. ekologiya D. geologiya E. geomorfologiya Dağın elemetlərini seçin: 1. zirvə 2. pik 3. krater 4. ətək 5. yamac 6. yarğan. A. 1,4,5. B. 1,3,5 C. 3,4,5 D. 2,3,6 E. 1,2,6 Səhralarda küləyin bir istiqamətdə əsərkən yaratdığı qum təpələri necə adlanır? A. barxan B. moren C. dyun D. karst qıfı E. mağara Qurudakı dağlarla okean dağları üçün ümumi olmayan əlamət hansıdır? A. tektonik qalxmaların davam etməsi. B. ekzogen proseslərə məruz qalmaları. C. endogen proseslərə məruz qalmaları. D. seysmik hadisələrin baş verməsi. E. daxiii proseslərə məruz qalmaları Səthi daha çox hamar olan yaylalar necə adlanır? A. plato. B. dağlıq yayla C. yüksəklik D. ovalıq. E. platforma Dərinliyin artmasına görə okean dibi düzənliklərin təsnifatı: A. materik dayazlığı, abissal, materik yamacı. B. materik yamacı, abissal, materik dayazlığı C. abissal, materik dayazlığı, materik yamacı. D. materik dayazlığı, materik yamacı, abissal. E. abissal, materik yamacı, materik dayazlığı Okean dibi düzənliklərin mənşəyinə görə tipləri: A. materik və okean tipli. B. endogen və ekzogen. C. akkumulyativ və denudasion D. morfostruktur və morfoskulptur. E. erozion və aşınma Qədim platformalara aid olan fikirlər hansılardır? 1. Kristalik özül və çökmə suxur qatından ibarətdir. 2.Seysmik hadisələr intensiv baş verir. 3. Maqmatik suxurlar geniş yayılmışdır. 4. Səthində cavan qırışıq dağlar yaranır. 5.Arxey yaşlı olurlar. 6. Səthində düzənliklər yaranmır A. 1,3,5. B. 2,3,4. C. 3,4,5 D. 2,4,6 E. 1,2,5 Dəniz terraslarının yaranmasının səbəbi: 1. Abraziya nəticəsində sahillərin yuyulması. 2. Dənizin səviyyəsi fasilələrlə aşağı düşdükdə 3. Sahil zonası qalxma prosesinə məruz qaldıqda. 4. Sahildə küləyin qumu sovurması. 5. Çaylarda yan və dib eroziyanın növbəli inkişafı. A. 2,3 B. 1,2 C. 3,4 D. 1,5 E. 2,5 Sahillərda küləyin iki istiqamətdə əsərkən yaratdığı qum təpələri: A. moren B. dyun C. kar D. sirk E. mağara Şimal və cənub yarımkürələrinin müvafıq olaraq ən hündür zirvələri hansılardır? A. Comolunqma, Akonqaqua. B. Monblan, Kostyuşko. C. Mak-Kinli, Vinson massivi. D. Everest, Kilimancaro. E. Coqori, İlyampu. Mütləq hündürlüyün artmasına görə zirvələrin doğru düzülüşünü müəyyən edin. 1. Comolunqma 2. Akonqaqua 3. Kilimancaro. 4. Mak-Kinli 5. Kostyuşko 6. Vinson massivi A. 1,2,4,3,6,5 B. 4,1,6,5,2,3 C. 5,6,3,4,2,1 D. 5,6,4,3,2,1 E. 5,6,3,2,4,1 Şimal tropikində yerləşən yaylalar hansılardır? A. Ərəbistan, Dekan, Əhəqqar. B. Meksika, Kolorado, Anadolu. C İran, Dekan, Tibet D. Qviana, Braziliya, Tibesti. E. Darfur, Meksika, Üst-Yurt Kaledon və Hersin dağəmələgəlmə mərhələləri hansı geoloji erada baş vermişdir ? A. Paleozoy B. Mezozoy C. Proterozoy D. Kaynazoy E. Arxey Şərq yarımkürəsində yerləşən fəal vulkanlar: A. Klyuçi-Sopkası, Fudziyama, Semeru. B. Fudziyama, Kotopaxi, Torağay. C. Kilimancaro, Şasta, Semeru. D. Etna, Kilimancaro, Apo, Ruis. E. Taxumulko, Orisaba, Şasta, Kolima Püskürmə (effuziv) maqmatik suxurlarn yüngül, məsaməli olmasının səbəbi nədir? A. Maqmanın Yer səthinə yaxın dərinlikdə tədricən soyuması. B. Yeraltı suların suxurları həll etməsi. C. Suxurların dərinlikdə yüksək tempratur şəraitində dəyişməsi. D. Suxurların ekzogen qüvvələrin təsiri ilə soyuması. E. Püskürmə məhsullarının endogen qüvvələrin təsiri ilə soyuması Külək eroziyasının intensiv yayıldığı regionlar: A. Ərəbistan yaylası, Şimali Afrika. B. Şərqi Avropa düzənliyi, Orta Sibir yaylası. C. Konqo və Amazon hövzələri, Zond adaları. D. Pataqoniya yaylası, Cənub-Şərqi Asiya. E. Avropanın cənubu, Afrikanın şimalı Yüklə 60,22 Kb. Dostları ilə paylaş:
|
1 2