13-Mavzu. Ma’lumotlar bazasi xavfsizligini ta’minlashdagi me’yoriy hujjatlar

Standartlar va spetsifikatsiyalarning farqi 
Yuqori sathda bir-biridan jiddiy farqlanuvchi standartlar va spetsifikatsiyalaming 
ikkita guruhini ajratish mumkin: 
- havfsizlik talablari bo‘yicha axborot tizimlarini va himoya vositalarini tasninash 
va baholashga mo‘ljallangan baholash standartlari; 
- himoya usullari va vositalarini amalga oshirish va ulardan foydalanishning turli 
jihatlarini reglamentlovchi spetsifikatsiyalar. 
Ushbu guruhlar, ravshanki, ixtilofda bo`lmaydilar, balki bir birini 
to‘ldiradilar. Baholash standartlari tashkiliy va arxitekturaviy spetsifikatsiyalar 
rolini o‘ynagan holda, axborot xavfsizligi nuqtayi nazaridan muhim bo‘lgan 
axborot tizimi tushunchalari va jihatlarini tavsiflaydi. Boshqa spetsifikatsiyalar 
arxitektura ko‘rsatmalariga asosan axborot-kommunikatsiya tizimini qanday qurish 
va tashkiliy talablami qanday bajarish lozimligini belgilaydi. 

---

“Internet texnologiyalari bo‘yicha tematik guruh” 
Zamonaviy taqsimlangan axborot-kommunikatsiya tizimlarda 
qo`llaniluvchi texnik spetsifikatsiyalar asosan, “Internet texnologiyalari bo‘yicha 
tematik guruh” (Internet Engineering Take Force, IETF) va uning bo‘linmasi - 
xavfsizlik bo‘yicha ishchi guruh tomonidan yaratiladi. Ko‘rilayotgan texnik 
spetsifikatsiyalaming yadrosi sifatida IP- sathdagi (IPsec) xavfsizlik bo‘yicha 
hujjatlar xizmat qiladi. 
Undan tashqari himoya transport sathida (Transport Lager Security, TLS) hamda 
ilova sathida (GSS-API, Kerberos spetsifikatsiyalari) tahlilllanadi. Ta’kidlash 
lozimki, Internet uyushma xavfsizlikning ma’muriy va muolajaviy sathlariga 
kerakli e’tibor beradi. (“Korxonaning axborot xavfsizligi bo‘yicha qo‘llanma”, 
“Internet- xizmat” ni ta’minlovchini qanday tanlash lozim?”, “Axborot 
xavfsizligining buzilishiga qanday javob berish kerak?").