16 Mavzu: Kredit tizimining asosiy boʻgʻinlari va ularning oʻzaro aloqalari. Oʻqitish texnologiyasining modeli

Yangi oʻquv materiallar bayoni:

Amaliy mashgʻulotning tayanch iboralar bilan tanishtirish.

3-ilova

Kreditning ichki chegarasi - kreditning turli shakllarga ega ekanligidan kelib chiqadi (banklar, tijorat va boshqalar).


Kreditning asosiy sharti - bu qarz uchun haq to’lash. Bu xaq qarz summasining yig’indisiga nisbatan foiz hisobida olinganidan uni qarz foizi yoki kreditning foiz stavkasi deb yuritiladi.

4-ilova
Mavzu bayoni

16 - Mavzu: Kredit tizimining asosiy boʻgʻinlari va ularning oʻzaro aloqalari.
Tijorat kreditining obyekti boʻlib sotiladigan tovarlar, subyekti boʻlib mol yetkazib beruvchi va mol sotib oluvchi korxonalar hisoblanadi. Bu kreditning asosiy maqsadi tovarlarni sotishni tezlashtirish va shu orqali foyda olishdan iborat.
Tarixan tijorat kreditining quyidagi usullari mavjud:

0. 
   Veksel usuli
   
1. 
   Ochiq schyot orqali
   
2. 
   Chegirma berish.
   
3. 
   Mavsumiy
   
4. 
   Konsignasiya
   

Veksel bu qarz majburiyati boʻlib, qarz oluvchi oʻz zimmasiga qarzni koʻrsatilgan soʻmmada, koʻrsatilgan shartlarda, belgilangan muddatda toʻlash majburiyatini oladi.
Amaliyotda vekselni oddiy va oʻtkazma turlari mavjud.
Oddiy vekselni qarz oluvchi korxona qarz beruvchi korxonaga beradi va tovarlar va koʻrsatilgan xizmatlar uchun unga toʻlash majburiyatini oʻz zimmasiga oladi.
Oʻtkazma vekselda (bu hujjat tratta ham deyiladi) kreditor tomonidan belgilangan tovar va xizmatlar soʻmmasi uning topshirigʻiga asosan uchinchi shaxsga yoki vekselni koʻrsatuvchiga oʻtkazilishi lozim va hokazo.
Ochiq schyot orqali hisoblashilganda haridor tovarga buyurtma berilishi bilan yuklab joʻnatiladi, toʻlov esa oʻrnatilgan muddatlarda kelishilgan summa chegarasida vaqti-vaqti bilan amalga oshirilib boriladi. Bunda haridor har gal tovar olishda kreditni rasmiylashtirib oʻtirmaydi, ya’ni kreditga murojaat qilmaydi.