17-mavzu Qo’zg’almas va qo’zg’aluvchi tsentroidalar
17.1. 16.7-masalada ko’rsatilga ABsterjenning harakati uchun tsentroidalar topilsin
Javob: Qo’zg’aluvchi tsentroida-radiusi 0.5m, markazi AB ning o’rtasida bo’lgan aylana: qo’zg’almastsentroida radiusi 1m, markazi O nuqtada bolgan aylana.
17.2. C sboyma ilgarilama harakat qiladi deb faraz qilib,polispastdagi A va B bloklarning qo’zg’aluvchi va qo’zg’almas tsentroidalari aniqlansin. Bloklarning radiuslari tegishlicha va gateng.
Javob: Qo’zg’aluvchi tsentroidalar: A blokning tsentroidasi- radiusli aylana, B blokning tsentroidasi – radiusi bo’lgan aylana: qo’zg’almas tsentroidalar qozg’aluvchi tsentroidalarga ularning o’ng tomonidan o’tkazilgan vertikal urinmalardan iborat.
17.3. AB shatunning qo’zg’almas va qo’zg’aluvchi tsentroidalari geometrik usulda topilsin; shatunning uzunligi krivoshil uzunligiga teng: AB=OA= .
Javob: Qo’zg’almas tsentroida- 2 radiusli aylana, uning markazi O nuqtada: qo’zg’aluvchi tsentroida esa- radiusli aylana, uning markazi krivoshil paletsining A nuqtasida.
17.4. AB sterjen shunday harakat qiladiki, uning bitta A nuqtasi, markazi O nuqtada bo’lgan radiusli aylana chizadi. Sterjenning o’zi esa doim o’sha aylanada yotuvchi N nuqtadan o’tadi. Uning sterjenlari topilsin.
Javob: qo’zg’almas tsentroida- radiusli aylana, uning markazi O nuqtada; qo’zg’aluvchi tsentroida 2 radiusli, markazi A nuqtada bo’lgan aylan.
17.5. Antiparallelogram CD zvenosining qo’zg’almas va qo’zg’aluvchi tsentroidalari topilsin. CD zveno qo’zg’almaydigan qilib olingan katta AB zvenoga biriktirilgan; AB=CD= , AD=BC= va < .
Javob: qo’zg’almas tsentroida- fokuslari A va B nuqtalarda bo’lgan giperbola, qo’zg’aluvchi tsentroida esa fokuslari C va D nuqtalarda bo’lgan xuddi shunday giperbola. Giperbolalarning haqiqiy yarim o’qlari /2 ga teng.