18-mashg’ulot. Aniqlagichlar asosida sudralib yuruvchilar sinfi ayrim vakillarini o‘rganish

18-mashg’ulot. Aniqlagichlar asosida sudralib yuruvchilar sinfi ayrim vakillarini o‘rganish.
SUDRALİB YuRUVChİLAR SİNFİGA KİRUVChİ TANGAChALİLAR VA TOShBAQALAR TURKUMLARİ VAKİLLARİNİ ANİQLASh.


Kerakli material va jih’ozlar: оlkamiz faunasiga xos kaltakesak, ilon va toshbaqalarning total preparatlari(xоl va quruq materiallar), lupalar, preparoval ninalar, eal vannachalar, pinsetlar, skallpellar; sudralib yuruvchilarning xilma-xilligini aks ettirgan jadvallar.
Mashg’ulotning maqsadi: Оzbekiston faunasida tarqalgan va kafedrada fiksirlangan h’olda saqlanayotgan sudralib yuruvchilarning ayrim vakillarining sistematik xolatini (turkum, oila,urug’ va turlarini) aniqlagichlar asosida aniqlash.
İshning mazmuni: terisi ustida shilimshiq modda yоq. Terisida epiteliy xosilalari (tangacha, qalqoncha, pat yoki jun) bоladi. Barmoklarida odatda tirnoqlari bor. Tanasi shoxsimon moddadan iborat qatlam, tangacha yoki qalqonlar bilan qoplangan.


Sudralib yuruvchilar (Reptilia)sinfi.
Sudralib yuruvchilar sinfi vakillari mezazoy erasida avj olib rivojlangan va xukmronlik qilgan.
Dastlabki quruqlikda yashagan bunday katta guruh’ga kiruvchi h’ayvonlarning kоpchilik turlari qirilib ketgan. Hozirgi vaqtda sudralib yuruvchilar sinfiga 6000-6500 ga yaqin tur kiradi va bu sinf quyidagi 4 ta turkumga bоlinadi: 1. Xartumsimonlar (); 2. Tangachalilar (); 3. Timsoxlar (); 4.Toshbaqalar (yoki).


Sudralib yuruvchilar turkumlarini aniqlash jadvali.

1. 
   Tanasi yassi, oval shaklida va suyakdan iborat kosa ichida joylashgan, ustidan shox plastinkalar bilan qoplangan.
   

Toshbaqalar () turkumi

2. 
   Tanasi uzunchok vash ox tangachalar bilan qoplangan, qalqoni yоq.
   

Topshiriqlar.
Оlkamiz faunasiga xos bоlgan va kafedrada spirtda fiksirlangan h’olda saqlanayotgan sudralib yuruvchilarning ayrim tur kaltakesaklar va ilonlarning sistematik xolatini aniqlashlar asosida оrganib, albomingizxga yozib oling.