1869 yil Mendeleyev davriy jadvalni va davriy qonunni yaratdi
Yüklə 18,16 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Radioaktiv elementlar
- Elementlar va kash qilgan olimlar
- Shahar va davlatlar nomiga qo’yilgan elementlar Sc – Skandinaviya Ru – Rossiya Fr – Fransiya Ge – Germaniya Po – Polsha Sayyoralar
|
Davriy jadval 1869 – yil Mendeleyev davriy jadvalni va davriy qonunni yaratdi 1814 – yil Berselius 46 ta elementdan iborat atom massaga asoslangan jadval yaratdi 1827 – 1829 yilda Debreyner element = atom massalarga asoslanib triadalar nazariyasini o’xshash 3 elementli oila yaratdi 1862 – yilda Shan Kurtua silindirsimon jadvalni yaratdi 1864 – yil Meyer element atom massalarning ortib borishiga asoslangan jadval yaratdi 1865 – yil Nyulends ekvivalentga asoslangan oktavalar qonunini yaratdi Mendeleyevning davriy qonuni ( eski ta’rif ) Elementlar va ular xosil qilgan oddiy va murakkab moddalarni shakl va xossalari uchun element atom massalarini ortib borishiga davriy ravishda bog’liq bo’ladi Yangi ta’rif Elementlar va ular xosil qilgan oddiy va murakkab moddalarni shakl va xossalari uchun element yadro zaryadlarini ortib borishiga davriy ravishda bog’liq bo’ladi Tuzulishi : har bir guruh 2 ga bo’linadi. Bosh guruhcha va asosiy guruhcha Davr – ishqoriy metaldan boshlanib inert gaz bilan tugaydigan qatordir (1 – davr bo’ysunmaydi) Davriy jadvalda 4ta oila bor S oila – sharp “keskir” degan ma’noni bildiradi davriy jadvalda qizil rangda bo’ladi 14ta metall 2ta metallmas kiradi. P oila – prinsipial (aniq) degan ma’noni bildiradi davriy jadvalda sariq rang bilan ifodalanadi 20ta metallmas 10ta metall D oila – diffusion ( tarqaluvchi ) degan ma’noni bildiradi. Davriy jadvalda ko’k rang bilan ifodalanadi. 37ta metalldan iborat. Oraliq elementlar deb ham ataladi. F oila – fundamental ( asos, boshang’ich ) degan ma’noni bildiradi. Davriy jadvalda yashil rang bilan ifodalanadi. 28ta metall ko’p qismi radioaktiv moddalardir. Ularni tarkibiga kiruvchi lantanoidlarni “Siyrak yer elementlari” deb ham ataladi. Radioaktiv elementlar – barcha izotoplari radioaktiv bo’lgan elementlardir ( o’zidan doimo nur va energiya tarqatuvchi ) Atom analogi – elementni to’rt tomonidan o’rab turuvchi qo’shni elementlarga aytiladi . Atom analogidan foydalanib Mendeleyev topgan elementlar : Ekobor – skandiy Sc – Nilson kashf qilgan Ekoaluminiy – Galiy Ga – Buabadron Ekosilitsiy – Germaniy Ge – Vinkler Re – er – xotin Noddaklar Ra , Po – Kyuri K,Na,B,Br,Ca,Mg,Sr – Devi J- Kurtua F – Massan Cl – Sheele Li – Tom Elementlar va ularning nomini ma’nosi He – quyosh Ne – yangi Ar – yalqov Kr – yashirin Xe – begona Rn – nurli Shahar va davlatlar nomiga qo’yilgan elementlar Sc – Skandinaviya Ru – Rossiya Fr – Fransiya Ge – Germaniya Po – Polsha Sayyoralar U – uran Np – Neptun Pu – pluton Yüklə 18,16 Kb. Dostları ilə paylaş:
|