2-bosqich 121-guruh talabasi Axmedova Farida Reja: Frazeologizm haqida umumiy ma’lumot



Yüklə 286,8 Kb.
səhifə1/3
tarix19.05.2023
ölçüsü286,8 Kb.
#117338
  1   2   3
Ózbek tilida frazeologizmlar


Mavzu:
ÓZBEK TILIDA FRAZEOLOGIZMLAR
2-bosqich 121-guruh talabasi Axmedova Farida
Reja:
1.Frazeologizm haqida umumiy ma’lumot.
2.Frazeologik ma’no va uning óziga xos xususiyatlari
3.Frazeologizmlar omonimiyasi,sinonimiyasi,antonimiyasi va polisemiyasini tavsiflash.
Ikki yoki undan ortiq so‘zdan tarkib topgan va yaxlit bir ma’no ifo-
dalaydigan til birligi frazeologik ibora deyiladi. Frazeologizmlar yaxlit-
ligicha yoki muayyan so‘zning ko‘chma ma’noda qo‘llanishi asosida
yuzaga keladi. Masalan, og‘zi qulog‘ida iborasi tarkibidagi so‘zlar bir
butun holda ko‘chma ma’noda qo‘llanib, xursand tushunchasini ifodala-
gan.

Biroq qo‘l ko‘tarmoq birikmasida esa ko‘tarmoq so‘zining ko‘chma
ma’noda ishlatilishi iborani vujudga keltirgan. Shu bois ular nutqning
erkin sintaktik birliklaridan farqli ravishda, tilning turg‘un birikmalari
hisoblanadi.
Frazeologik iboralarning so‘zlar singari tilning lug‘aviy bir-
liklari qatoridan o‘rin egallaydi. Bunga quyidagi omillar sabab bo‘ladi: 1.Frazeologizmlar ikki yoki undan ortiq so‘zdan tashkil topgan
turg‘un birikmalar bo‘lsa ham, so‘zlar singari, odatda, yaxlit bir tushun-
chani ifodalash uchun xizmat qiladi. Bu xususiyat ularni so‘zlar bilan sinonimik munosabatga kirisha olishini ta’minlaydi: Uchiga chiqqan-o‘taketgan, turgan gap-albatta, yeng ichida-xufiya, yashirin kabilar shular jumlasidandir. Shu bois ular so‘zlar singari bitta gap bo‘lagi vazifasini bajaradi: Komissiya hayron bo‘lib qoldi, ammo hech kim meni qaytarishni og‘ziga olmas edi (A.Qahhor).
2. Frazeologizmlarda ham so‘zlar singari ko‘p ma’nolilik mavjud:

Yüklə 286,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin