2-ma’ruza mavzu: Axborot texnologiyasi tushunchasi va klasifikatsiyasi Reja
Yüklə 304,31 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Axborot texnologiyasi - bu axboriy ma’lumotni bir ko‘rinishdan ikkinchi, sifat
jihatidan yangi ko‘rinishga keltirish, axborotni yig‘ish, qayta ishlash va uzatishning usul va vositalari majmuasidan foydalanish jarayonidir. Ta’lim jarayonida axborot texnologiyasi tushunchasi umumta’lim maktabiga shaxsiy kompyuterlarni ommaviy joriy qilish paytidan boshlab ishlatila boshladi (o‘tgan asrning 80-yillari). Axborot texnologiyalarining turli tasniflanishi mavjud. axborot texnologiyalarining ta’lim jarayonida keng foydalaniladigan tasniflanishini ko‘rib chiqamiz (1-rasm). 1-rasm. Axborot texnologiyalarining tasniflanishi. Pedagogik va maxsus adabiyotlarda axborot texnologiyalari vositalarining turlicha tasniflanishlari keltiriladi, biroq hamma mualliflar tomonidan axborot ishlab chiqarish apparatli va dasturiy vositalari ajratib ko‘rsatiladi. axborot Axborot texnologiyalarini tasniflanishini Matnli axborot bilan ishlash texnologiyasi Grafik axborot bilan ishlash texnologiyasi Ma’lumotlarni saqlash, qidirish va saralash texnologiyalari Sonli hisoblash texnologiyasi Multimedia texnologiyalari texnologiyalarining apparatli vositalariga elektron-hisoblash mashinalari (EHM), shaxsiy elektron-hisoblash mashinalari (ShEHM), axborotni kiritish-chiqarish qurilmalari, lokal va verbal darajalardagi aloqa vositalari, katta hajmdagi arxivda saqlash vositalari va boshqa periferiya qurilmalari kiritiladi. axborot texnologiyalarining dasturiy vositalari ma’lum tipdagi Kompyuter uchun “individual” yoki o‘zaro bog‘langan dasturiy mahsulotlaridan iborat bo‘lib, ularga sun’iy intellekt tizimlari, mashinali grafik tizimlari, matn protsessorlari (matn redaktorlari), jadval protsessorlari (jadval redaktorlari), ma’lumotlarni boshqarish tizimlari, ekspert tizimlari, operatsion tizimlar, dasturlashtirish vositalari, amaliy dasturlar va h.k.lar kiradi. Aniq axborot texnologiyalari dasturiy vositalarining tarkibi kompyuter arxitekturasiga bog‘liq va dasturiy ta’minotni ishlab chiqishning taraqqiyoti bilan o‘zgarib turadi. Hozirgi vaqtda ta’limda eng ko‘p foydalaniladigan axborot texnologiyalari dasturiy vositalari Microsoft korporatsiyasining dasturiy vositalaridan. Dasturiy vositalarning konkret axborot texnologiyalariga mosligi 1- jadvalda ko‘rsatilgan. 1-jadval T.r. Axborot texnologiyalari Taqdim qilinadigan imkoniyatlar Dasturiy mahsulotlar 1 Matnli axborot bilan ishlash texnologiyasi Matnli va grafik axborotni ishlab chiqish, axborot-metodik ta’minot jarayonlarini avtomatlashtirish, axborotni vizuallashtirish MS Word MS Publisher 2 Grafik axborot bilan ishlash texnologiyasi Grafik axborotga ishlov berish, axborot-metodik ta’minot jarayonlarini avtomatlashtirish, axborotni vizuallashtirish Paint Brush MS Paint 3 Sonli hisoblash texnologiyalari Sonli axborotga ishlov berish, matematik modellarni yaratish, hisoblash faoliyati va eksperiment natijalarini ishlab chiqish jarayonlarini avtomatlashtirish, o‘quv jarayonini axborot-metodik ta’minot, tashkiliy boshqarish va o‘zlashtirish natijalari ustidan nazoratni avtomatlashtirish MS Excel 4 Ma’lumotlarni saqlash, qidirish va saralash texnologiyalari Katta hajmdagi (matnli, sonli, grafik, audio va video) axborotni, uni uzatish imkoniyati bilan arxivli saqlash, axborot modellarini yaratish, axborot qidirish faoliyati jarayonlarini avtomatlashtirish, o‘quv faoliyatini MS Access axborot-metodik ta’minoti, tashkiliy boshqarish jarayonlarini avtomatlashtirish va o‘zlashtirish jarayonlari ustidan nazorat 5 Tarmoqli axborot texnologiyalari Markaziy ma’lumotlar bazasidan oson foydalanish, axborotni maqsadga yo‘naltirilgan qidirish, axborotni uzatish va xabarlarni almashinish MS Internet, Explorer, MS Outlook, Express, MS Mail, MS Publisher 6 Multimedia texnologiyalar Turli jinsli (matnli, grafik, audio va video) axborot bilan bir vaqtda ishlash, axborot-metodik ta’minot jarayonlarini avtomatlashtirish, ob’ektlar yoki hodisalar to‘g‘risidagi axborotni Kompyuterli vizuallashtirish MS Power Point Zamonaviy axborot texnologiyalaridan ta’lim-tarbiya jarayonida quyidagi shakllarda foydalanish mumkin: - muayyan predmetlarni o‘qitishda kompyuter dasturlari; - kompyuter darslari – ko‘rgazmali material sifatida; - ta’lim oluvchilarning guruhli va frontal ishlarini tashkillashtirishda; - ta’lim oluvchilarning ilmiy izlanishlarini tashkillashtirishda; - ta’lim oluvchilarning o‘qishdan bo‘sh vaqtlarini to‘g‘ri tashkil qilish masalalarini hal etishda va boshqalar. Umuman hozirgi kunda har bir tashkilot, o‘quv muassasasi, firma va ishlab chiqarishning barcha sohalarida zamonaviy axborot texnologiyalari unumli qo‘llanilib kelinmoqda O‘z-o‘zini tekshirish uchun savol va to‘shiriqlar 1. Axborot texnologiyasi tushunchasi izohlang? 2. Axborot texnologiyalarining tasniflanishi aytib bering? 3. Axborot texnologiyasi qanday klasifikatsiyalari mavjud? 4. Axborotning vujudga kеlishi va rivojlanishini omillari sanb bering? Yüklə 304,31 Kb. Dostları ilə paylaş:
|