2. Tovushni noaniq aytish
Yüklə 31,29 Kb.
|
|
Rasmiy uslub)… da so`roq va undov gaplar deyarli qo`llanilmaydi, asosan, darak va buyruq gaplar
ishlatiladi" 299.( Rasmiy uslub)…da hujjatlar matni birinchi shaxs yoki uchinchi shaxs tilidan yoziladi 300.( Ilmiy uslub.)… ellipsis hodisasining bo`lmaydi. 301.( Ilmiy uslub.)… da matnda fe’lning majhul nisbatidan foydalaniladi By Mo’sajonov Murodiljon Intervyu bu – muxbirning biror mashhur shaxs bilan ma'lum bir masala bo'yicha savol-javobidir Informatsiya so`zi qanday ma’noni anglatadi? - ma’lumot, tushuntirish, axborot O`zbek adabiy tili qaysi tillar oilasiga mansub? - Turkiy tillar Xokkeychi, fermer, teleminora. Bu so`zlar qanday turkumdagi so`zlar ? - o'zlashgan so`zlar Reportaj qaysi uslubda yoziladi - publitsistik Ma’lum bir fan doirasida qo’llaniladigan atamalar qanday nomlanadi ? - ilmiy atamalar AKT terminlarini aniqlang - Axborot, kompyuter, dastur Terminning struktur tarkibi aniq ko`rsatilgan qatorni toping - noterminologik leksika, umumilmiy leksika, terminologik leksika. Qaysi uslubda turli xil tushunchalarni ifodalovchi otlarning ko`p ishlatiladi? - ilmiy uslub Faol so`zlarni toping ? - non, suv, bugun, kim, besh, yaxshi Eskirgan so`zlar necha guruhga bo`linadi ? - 2 ga Atamalar asosan qanday nutqda qo`llaniladi? - ilmiy Tasviriy ifodani toping - oq oltin Publitsistik uslubning qanday janrlari mavjud? - maqola, intervyu, reportaj Ilmiy uslub janrlari: - ilmiy maqola, referat, tezis, dissertatsiya Ommaviy axborot vositalariga nimalar kiradi? - televideniye, radio, gazeta, jurnal Nutqning qanday shakllari bor? - yozma va og'zaki D.S.Lotte ismli olim terminalogiya sohasida qanday yangilik qilgan - Dastlab terminologiya maktabi asoschisi Determinlashish nima degani ? - terminologik sistemadagi so’zning adabiy tilga to’la o’zlashishidir Terminologik sistemadagi so’zning adabiy tilga to’la o’zlashishidir terminalogiyada nima deb nomlanadi ? - Determinlashish Terminlar deb nimaga aytiladi ?- Fan, texnika, kasb-hunarning biror sohasiga xos muayyan bir tushunchaning aniq va barqaror ifodasi bo’lgan so’z yoki so’z birikmasi Ma'ruza qaysi uslubga xos? - Ilmiy uslubga Qaysi uslub faqat og’zaki shaklga ega? - So'zlashuv uslubi Qaysi uslubda nutq ma'lumotlarga boy bo'ladi? - ilmiy uslub Qaysi uslubda turli xil tushunchalarni ifodalovchi otlarning ko`p ishlatiladi? - ilmiy uslub Argo so’zlar deb qanday so`zlarga aytiladi ? - o’g’rilar, bezorilar qimorbozlar o’rtasida ishlatiladigan yashirin ma’noli so’zlardir Uslubini aniqlang: Ta'lim tizimini yangilash lozim - publitsistik uslub Nutq uslublari qaysi qatorda to'liq berilgan? - ilmiy, publitsistik, badiiy, rasmiy, so'zlashuv AKT terminlarini aniqlang - Interfeys, ma'lumotlar bazasi Terminalogiya so`zini tarjimasi to`g`ri ko`rsatilgan javobni toping ? - lot. terminus - chegara + yun. logos – fan, ta’limot Jargon so’zlar deb nimaga aytiladi ? - qiziqishlari, mashg’ulotlari umumiy bo’lgan odamlar tomonidan ishlatiladigan so’zlardir Termin lug’aviy ma’noga ega va bu ma’no tushunchadir. Bu kimlarning so`zlari - Ye.M.Galkina – Fedoruk, P.S.Popov Ommaviy axborot vositalarining uslubi- publitsistik uslub Ma’lum kasb-hunar doirasida aniq bir ma’noni ifodalash uchun qo’llaniladigan atamalar qanday nomlanadi ?-kasbiy atamalar Quyidagi birikmalar qaysi uslubga xos: kvadrat tenglama, katetlar yig’indisi- Ilmiy uslub Terminlar va noterminlar orasida mazmunan ham, shaklan ham jiddiy farq yo’q. Bo’lishi mumkin bo’lgan yagona va obyektiv farq uning g’ayrilisoniy voqyelik bilan bog’liqligidir. Bu fikr kimga tegishli? - Kuz'kin Maqolaning qanday turlari bor? - ilmiy, publitsistik, ilmiy-ommabop Adabiy til nima? - grammatik, fonetik, leksik, frazeologik va stilistik tomonidan puhta ishlangan til Uslubini aniqlang: Vodiylarni yayov kezganda Bir ajib his bor edi menda - badiy uslub Eskirib qolgan so’zlar qanday so`zlar ?-kundalik hayotda ishlatilmaydigan bo’lib qolgan so’zlardir Qaysi uslubda fikr lo`nda, qisqa ifodalanadi? - rasmiy uslub Uslubini aniqlang: hunarni asrabon netkumdir ohir, Olib tuproqqamu ketkumdir ohir - badiiy Terminlar nechagacha manoga ega bo`ladi ?-1ta Qaysi tushuncha lug’aviy birlik hisoblanadi? -so'z Qaysi so'z termin emas? - universitet Terminlarga oid so`zlar nechi guruhga bo`linadi ? - 2ga Uslubini aniqlang: Nutq tovushlari unli va undoshlarga bo'linadi- ilmiy Adabiy janrlar qaysi? - epik, lirik, dramatik Terminotizm qanday tizimlilik xususiyatlariga ega? -mantiqiy tizimlilik va limsoniy tizimlilik V.V.Vinokurov terminning umumqo’llanishdagi so’zdan farqi haqidagi fikrini ayting - terminning umumqo’llanishdagi so’zdan farqi unda definitiv funksiyaning mavjudligidir, non, suv, bugun, kim. Bu so`zlar qanday so`zlar ?- Faol so'zlar Qaysi uslubda emotsionallik, obrazlilikning bo`lmaydi? - ilmiy uslub Ma’lum bir fan doirasida qo’llaniladigan atamalar qanday nomlanadi ? - ilmiy atamalar V.P.Danilenkoning ko’rsatishicha, terminning struktur tarkibi nechta lig'aviy qatlamni o’z ichiga oladi?-3 Noterminologik leksika, umumilmiy leksika, terminologik leksika.Bular terminalogiyaning qanday tarkibiga kiradi ?-Terminning struktur tarkibiga D.S.Lottega ko’ra, terminologiyaning eng jiddiy kamchiliklaridan biri nima?- Termin ma’nosining kontekstga qarab turlanib turishi Ikki hil yani O`zbekcha termin va o`zlashma termin kelib qolsa qaysi birini tanlash afzal ?- O`zbekcha termin Terminalogiyaga qo`yilgan meyyorlar to`g`ri ko`rsailgan qatorni toping. - tizimlilik, kontektga bog’liq emaslik, qisqalik, bir ma’nolilik, aniqlilik Kasbiy atamalar deb nimaga aytiladi ? - Ma’lum kasb-hunar doirasida aniq bir ma’noni ifodalash uchun qo’llaniladigan atamalar Terminlar asosan qaysi uslubda ishlatiladi? - ilmiy uslub Uslubini aniqlang: Vodiylarni yayov kezganda Bir ajib his bor edi menda - badiiy Termin so`zi qaysi tildan olingan ? - lotin tilidan Nutq uslublarida asosiy e'tibor nimaga qaratiladi? -uslubiy xususiyatlarga bedana(to’pponcha), zamri(qimirlama), shuxer(qoch). Bu so`zlar qanday turkumdagi so`zlar ? - argo so'zlar Dastlab terminologiya maktabi asoschisi kim ? - D.S.Lotte Terminning bir ma'noliligi -bir tushuncha faqat bir terminga mos bo’lishi Badiiy uslub janrlari qaysilar? - Roman, hikoya, she'r, g‘azal, tragediya Maqolalar qanday qismlardan iborat? - Kirish, asosiy qism, xulosa Axborot resurslari deb nimaga aytiladi ? - Ishonchli ma`lumotni samarali olish uchun tashkil qilingan malumotlar majmui Qaysi uslubda fikr lo`nda, qisqa ifodalanadi? - rasmiy olinma so’zlar deb nimaga aytiladi ? - tilimizga boshqa tillardan kirib kelgan so’zlardir Nutq uslublari nechta? - 5ta Terminologiya mutaxassisiga to`g`ri tarif berilgan qatorni toping - terminlarni o’rganish, tartibga solish bilan shug’ullanuvchi Terminning aniqligi- uning ta’rifida berilgan tushunchaga xos barcha belgilarning mavjudligi O'zbek tiliga qachon davlat tili maqomi berilgan? 1989 yil 21-oktabr Termin so`zini ma`nosi to`g`ri keltirilgan qatorni toping - chek chegara Imlo qoidalari nima? - to'g'ri yozish qoidalari Qaysi uslub o`zining obrazliligi bilan adabiy boshqa funktsional uslublaridan ajralib turadi? - badiy uslub Ilmiy uslubga xos terminlarni aniqlang - kvan teorema malekula Termin yasashda avvalo qaysi tilning imkoniyatlaridan foydalaniladi ? - ona tili Termin lug’aviy ma’noga ega emas, balki tushunchaga to’g’ri keladi. Bu kimlarning so`zlari ? - Zvegensev, Reformatskiy, L.A.Kapanadze Tilshunoslikka doir terminlarni aniqlang -Fonema, unli va undosh tovushlar Atamalar ikki guruhga bo’linadi ulay qaysilar - ilmiy va kasbiy Atamalarga oid masalalar bilan shug`ullanish fanda nima deb ataladi ? -Atamashunoslik Atamalar asosan qanday nutqda qo`llaniladi ? - ilmiy Termin lug’aviy ma’noga ega va bu ma’no tushunchadir. Bu kimlarning so`zlari - Ye.M.Galkina – Fedoruk, P.S.Popov Nomenklatura so`zi qaysi tildan olingan ? - lotin tilidan Arxaik so’zlar deb nimaga aytiladi ? - hozirda mavjud bo’lgan narsa-hodisalarning eskirib qolgan atamalaridir V.V.Vinokurov terminning umumqo’llanishdagi so’zdan farqi haqidagi fikrini ayting - terminning umumqo’llanishdagi so’zdan farqi unda definitiv funksiyaning mavjudligidir, Terminotizm qanday tizimlilik xususiyatlariga ega? -mantiqiy tizimlilik va limsoniy tizimlilik Lug’aviy birliklarga nimalar kiradi? - so'z, ibora, termin, qo'shma so'z
Yüklə 31,29 Kb. Dostları ilə paylaş:
|