28 mavzu: buxgalteriya hisobini konsepsiyasi va tamoyillari

13- jadval
 
Miqdori 
Bahosi, 
 so’m 
Summasi, 
so’m 
1.03.94. qoldiq birinchi dekadada 
keldi 
ikkinchi — —
uchinchi — —
hammasi bo’lib chiqim oy davomida
- Fifo usuli bo’yicha 
- Lifo usuli 
bo’yicha
1. 04. 94. qoldiq 
fifo usuli bo’yicha
12 
25 
15 
30 
70 
60 
—
10 
10 
9 
8 
—
125 
250 
135 
240 
625 
569 
Esda tuting 
Baholash usullari quyidagilar: 
1.
 
Haqiqiy tayyorlov tannarxi bo’yicha. 
2.
 
Sotib olish bahosi bo’yicha. 
3.
 
FIFO. 
4.
 
LIFO. 

---

47 
lifo usuli bo’yicha
—
22 
22 
8 
10 
525 
176 
220 
Fifo usuli bo’yicha hammasi bo’lib 60 dona sarf bo’lgan, shundan 37 
ta (12+25) 10 sumdan baholaymiz 370 sum bo’ladi, qolgan (60-37), shundan 
15 tasini 9 sumdan baholaymiz. Bu 135 sum bo’ladi. Qolgan (23-15)8 
donasini 8 sumdan baholaymiz , bu 64 sumni tashkil etadi. Shunday qilib 
sotilgan 60 bona mahsulot 370+135+64=569 sumga teng bo’ladi. 
Mazkur misol asosida 60 dona sotilgan mahsulotni lifo usuli bilan 
baholaymiz. 
60 donani 30 tasini 8 sumdan baholaymiz, bu 240 so’mni tashkil etadi. 
qolgan 30 tadan 15 tasini 9 sumdan baholaganimizda 135 so’m chiqadi va 
nihoyat 15 tasini 10 sumdan baholaganimizda 150 sumni tashkil qiladi. 
Umumiy LIFO usuli bo’yicha 60 dona sotilgan mahsulot 240+135+150 = 
525sumga baholandi. 
Sarf qilingan mahsulot bilan qolgan mahsulot summalari, ikki xil 
usulda baholanganda, ularning natijalari har xil bo’ldi. 
Moliyaviy qo’yilmalar buxgalteriya hisobi andozalariga muvofiq 
hisobga olinadi. 
Majburiyatlar tomonlar kelishuviga muvofiq pulli ifodada aks 
ettiriladi. Sud qaroriga binoan yuzaga keladigan majburiyatlar tegishli 
summada aks ettiriladi. bo’lajak majburiyatlar haqiqiy dastlabki baholashga 
ko’ra aks ettiriladi.