3 – amaliy mashg’ulot. Qadimgi turkiy tilda unli va undoshlar tavsifi Reja: 1.Qadimgi turkiy tilarning fonetik xususiyatlari.
2.Qadimgi turkiy tillarda unli tovushlar, ularning sifat miqdor jihatdan bir-birlariga bo‘lgan munosabatlari.
3.Qadimgi turkiy tillarda undosh fonemalar.Undosh fonemalardagi qattiqlik va yumshoqlik.
4. Fonetik hodisalar (apakopa, kontraksiya, proteza, sinkopa, metateza). Singarmonizm.
Nazorat uchun savollar: 1. Qadimgi turkiy tilarning fonetik xususiyatlari haqida ma’lumot bering.
2. Qadimgi turkiy tillarda nechta unli tovush qo‘llanilgan?
3. Qadimgi turkiy tilda nechta kontrast juft unli mavjud?
4. Qadimgi turkiy tilda unli tovushlarni ifodalovchi qanday belgilar qo‘llanilgan? Daftaringizga yozib chiqing.
5. Qadimgi turkiy tillarda mavjud undosh fonemalar haqida ma’lumot bering.
6. Undosh fonemalardagi qattiqlik va yumshoqlik deganda nimani tushunasiz?
7. Qadimgi turkiy tilda qanday fonetik hodisalar mavjud bo‘lgan?
8. Apakopa, kontraksiya, proteza, sinkopa, metateza hodisalari haqida ma’lumot bering.
9. Singarmonizm hodisasi haqida ma’lumot bering.
Foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati: 1.Абдураҳмонов Ғ., Рустамов А. Қадимги туркий тил. – Тошкент: Ўқитувчи, 1982.
2.Rahmonov N.,Sodiqov Q. O‘zbek tili tarixi. Darslik, O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati nashriyoti. – Toshkent, 2009.
3.Абдураҳмонов Ғ., Шукуров Ш.,Маҳмудов Қ. Ўзбек тилининг тарихий грамматикаси. Дарслик, Ўзбекистон файласуфлари миллий жамияти нашриёти. –Тошкент, 2008.
4.Azimov I. Qadimgi turkiy til. – Toshkent, 2005.