3-Göksel Türközü (60-80 s.). docx

2.2. Sözcüklerde Ses Değişimi 
Sözcük içinde ses değişmesi ile sözcüğün anlamında oluşan farklar genelde 
renklerde, sıfatlarda ve yansıma sözcüklerinde söz konusudur. Sıfat ve yansımaların 
dereceleri ses değişiklikleri ile artar ya da azalır. Renklerde de aynı şekilde koyuluk, açıklık 
tonlarına göre bazen de büyüklük küçüklük durumlarına göre sözcük içinde ses değişimleri 
görülür.
Örnek 2.
a) ggamata(까맣다) < gıomıota(꺼멓다) 
Örnek cümle 
1. Mıorikaragi ggamata(머리카락이 까맣다). Saçları siyah. 
2. Sone mudın mıogi gıomıota(손에 묻은 먹이 꺼멓다). Elime bulaşan mürekkep 
simsiyah. 
b) kamkamhada(캄캄하다) < kıomkıomhada(컴컴하다) 
Örnek cümle 
1. Bami cinhıg gaçi kamkamhada(밤이 진흙 같이 캄캄하다). Gece çamur gibi 
karanlık. 
2. Yuriçanği obsıosıo cihaşiri kıomkıomhada(유리창이 없어서 지하실이 컴컴하다). 
Pencere olmadığından bodrum kapkaranlık. 
Örnek 2a’daki ‘ggamata(까맣다)’ ile ‘gıomıota(꺼멓다)’ sözcüklerinin ikisi de 
‘siyah olmak’ demektir. Birinci sözcükde ‘a’, ikinci sözcükde ‘ıo’ sesi kullanılmıştır. Yine örnek 
2b’deki ‘kamkamhada(캄캄하다)’ ile ‘kıomkıomhada(컴컴하다)’ sözcüklerinin ikisi de 
‘karanlık olmak’ demektir. ‘a’ ve ‘ıo’ sesleri karanlığın derecesindeki farkı ifade eder. Yani 
‘kıomkıomhada’ derece olarak ‘kamkamhada’dan daha güçlü daha karanlıktır.
Örnek 3.
a) bodırabda(보드랍다) < budırıobda(부드럽다) 

---

Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı:36 Yıl: 2014/1 (60-80 s.) 
67 
Örnek cümleler 
1. Sonyıoıy soni caggo bodırabda(소녀의 손이 작고 보드랍다). 
Küçük kızın eli küçük ve yumuşak. 
2. Oggami budırıobda(옷감이 부드럽다).
Kumaş yumuşak. 
b) gganğçunğ gganğçunğ (깡충깡충) < ggıonğçunğ ggıonğçunğ (껑충껑충) 
Örnek cümleler 
1. Ganğaciga gganğçunğ gganğçunğ ddüıo nonda(강아지가 깡충깡충 뛰어 논다).
Enik zıp zıp zıplayarak oynuyor. 
2. Sasımi ggıonğçunğ ggıonğçunğ ddüıo daninda(사슴이 껑충껑충 뛰어 다닌다). 
Geyik zıp zıp zıplayarak dolaşıyor.
Örnek 3a’daki ‘bodırabda(보드랍다)’ ve ‘budırıobda(부드럽다)’ sözcüklerinin ikisi 
de ‘yumuşak’ anlamına gelir. Bu ikisi arasındaki fark boyutla alakalıdır. Yani ‘o’ ve ‘a’ 
seslerinin olduğu ‘bodırabda’ küçük şeylerin yumuşak olmasında bahsederken kullanılır. Diğeri 
ise daha genel anlamda, daha büyük şeyler için kullanılmaktadır. Örnek 3b’de ‘zıp zıp’ anlamına 
gelen iki yansıma verilmiştir. ‘Gganğçunğ gganğçunğ(깡충깡충)’ yansıması daha tavşan gibi 
küçük hayvanlar için kullanılırken iki tek sesin değiştiği ‘ggıonğçunğ ggıonğçunğ(껑충껑충)’ 
yansıması ise kanguru gibi büyük hayvanlar için kullanılmaktadır.