3-maruza operasion tizimlar va ularning turlari. Elektron jadval muharrirlari. Ms excel dasturi. Multimediyaning asosiy tushunchalari. Audio va video axborotlar bilan ishlash asoslari. Taqdimot muharrirlari va ularda ishlash

Operatsion tizim
- bu maxsus bir dastur. Bu dastur asosiy vazifasi - 
kompyuter ishini boshqarish, kompyuter va foydalanuvchi urtasida mulokotni 
o‘rnatish, tashqi qurilmalar ishlash holatlarini sozlash va ular bilan mulokotni 
o‘rnatish, har xil dasturlarni ishga tushirish va ular ishlash holatlarini ta’minlash. 
Operatsion tizimlardan eng taniklilari bu 
Microsoft
firmasining MS-DOS va 
Windows dasturlari, 
Apple
firmasining Macintosh dasturi, Unix va Linux 
dasturlari. 
Dunyoning 70% kompyuterlari 
Microsoft
korporasiyasi tomonidan yaratilgan 
operatsion tizimlar bilan jixozlangan. Bo’lardan 1981 yilda yaratilgan - MS-DOS 
dasturi, 1991 yilda yaratilgan - Windows 3,1 dasturi, 1995 yilda yaratilgan - 
Windows 95 dasturi, 1998 yilda yaratilgan - Windows 98 dasturi, 2000 yilda 
yaratilgan - Windows 2000 dasturi, 2001 yilda yaratilgan - Windows Millennium 
Edition va Windows XP dasturlari. Windows dasturning tanikli bo‘lishining asosiy 
sababi bu - ish jarayoni soddaligi, kup vazifali rejim, bir xil ishlash interfeysi va 

---

boshqa qulayliklar. Boshqa operatsion tizimlarga o‘xshab Windows dasturi xam 
kompyuter xotirasiga kompyuter yoqilish vaqtda avtomatik ravishda yuklanadi. 
Windows yuklanganlan keyin ekranning asosiy ko‘rinish xavola qilinadi. 
Ekranning asosiy qismlari: 
1 - 
ISH STOL
- ekranning bush sohasi, uning ichida har xil dasturlar uzining 
oynasida bajariladi 
2 - 
PAPKA va YORLIQLAR
- har xil dasturlar va fayllar belgilari, ular 
yordamida shu dasturlar ishga tushiriladi yoki shu fayllar ochiladi 
3 - 
DASTUR OYNALARI
- dastur bajariladigan oyna 
4 - 
PUSK MENYUSI
- (WINDOWS ning asosiy buyruqlari joylashgan menyusi, 
ular yordamida Windows ustidan har xil amallarni bajarishiimz mumkin 
5 - 
VAZIFALAR SATRI
- aktiv dasturar va fayllar nomlarni ko‘rsatuvchi 
tugmalar joylashadi va ulardan yordaimda bittasidan boshqasiga tezkor utish 
taminlanadi 
6 –