MUXAMMAD IBN MUSO XORAZMIY.
Muxammad ibn Muso Xorazmiy 783 yilda Xorazmda, Xivada tug‘ilgan.
YOshligidan ilm — fanga qiziqqan. Kunt bilan arab, fors, hind va yunon tillarini
o‘rgangan. Donishmand sifatida tanilgan, 9-asr boshlarida o‘z davrining katta ilmiy
va madaniy markazi hisobla Bog‘dodga taklif qilingan. Xorazmiy saroyda barakali
ijod qilib, SHarqning dastlabki akademiyasi («Bayt- ul — Xikmat») «Donolar uyi
"da faol ishtirok etdi.Xorazmiy juda ko‘p asarlar yaratgan bo‘lsa ham ularning
hammasi bizga etib kelmagan. Xorazmiyning arifmetika va algebraga oid asarlari
matematika tarixida yangi davrni o‘rta asrlar matematikasi davrini boshlab berdi,
hamda
matematikaning
keyingi
asrlardagi
taraqqiyotiga
bekiyos
hissa
qo‘shdi.O‘quvchilar algebra, algoritm so‘zlarini ko‘p eshitishgan. Algebra
matematikaning katta bir bo‘limi, algoritm esa x, Algebra, algoritm so‘zlari
matematik, astronom va geograf, «Xozirgi zamon algebrasining otasi «al —
Xorazmiy nomi bilan bog‘liqdir. Uning «Al — jabr val-muqabala» risolasi
keyinchalik Evropada «algebra» deb ataladigan bo‘ldi. Ayni shu asar tufayli Al-
Xorazmiy nomidan XII asr boshlarida «algoritm» termini paydo bo‘ldi.
Xorazmiyning matematikaga oid shoh asarlari Fapb va SHarq xalqlari tillariga
tarjima qilinib, ko‘p asrlardan buyon qo‘llanma sifatida xizmat qiladi.
Dostları ilə paylaş: |