Xulosa va takliflar -bu tekshiruv natijalari bo‘yicha tekshiruvni belgilagan
shaxslarga faoliyatni yaxshilash, mavjud kamchiliklarni bartaraf etish borasida fikr va
mulohazalarni o‘zida mujassamlashtirgan maxsus rasmiy hujjatni tayyorlashga doir ish
faoliyati.
Konsalting – bu xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarga ularni qiziqtiruvchi turli bilimlar
va amaliy ko‘nikmalar bo‘yicha maslahatlarni berish borasida olib borilgan ish faoliyati.
Auditorlik tashkilotlari buxgalteriya hisobi va hisoboti, moliya, soliq solish, biznes reja,
menejment va boshqa sohalar bo‘yicha xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarga tuzilgan
shartnomalar asosidagi konsalting faoliyatini olib borishlari mumkin.
Kasbiy xizmatlar – bu auditorlik tashkilotlarining shartnomalar asosida xo‘jalik
yurituvchi sub’ektlarga hisobni yuritib berish, uni tiklash, soliq deklaratsiyalarini tuzib
berish, biznes rejani tuzish va boshqa kasb ishlarini bajarib berish borasidagi ish
faoliyati.
Shunday qilib, yuqoridagi fikr va mulohazalardan kelib chiqgan holda audit va
auditorlik faoliyatlariga quyidagicha ta’rif berish mumkin.
Audit - bu xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning moliyaviy xo‘jalik faoliyatini davlat
va xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning manfaatlari nuqtai nazaridan qonunlar va va boshqa
me’yoriy hujjatlarga mos kelishini ichki va tashqi nazoratdan o‘tqazish, tahlil va
ekspertiza qilish, shuningdek konsalting va boshqa turdagi kasbiy xizmatlarni ko‘rsatish
tizimi. Auditorlik faoliyati –bu bu maxsus auditorlik tashkilotining boshqa yuridik
shaxslarga tadbirkorlik asosida ko‘rsatayotgan xizmatlarining majmuasi, shuningdek
xo‘jalik yurituvchi sub’ektning maxsus bo‘limlari yoki xodimlarining tasdiqlangan
Nizomlarga ko‘ra yuritayotgan ish faoliyatidir.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatini yaxshilash va
rivojlantirishda auditorlik tashkilotlari tomonidan o‘tqaziladigan tashqi auditning o‘rni
beqiyosdir. Quyida ushbu auditning turlariga, ularning mohiyati, maqsadi va vazifalariga
to‘xtalib o‘tamiz.
O‘zbekiston Respublikasining «Auditorlik faoliyati to‘g‘risida Qonuni»ga muvofiq
(9,10,11-moddalar) xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarda o‘tqaziladigan tashqi audit, asosan,
ikkita turga bo‘linadi:
•
majburiy audit;
PDF created with pdfFactory trial version
www.pdffactory.com