3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Debet 0890 «Boshqa kapital qo‘yilmalar» 
Kredit 6990 «Boshqa majburiyatlar» 
Debet 0111-0190 «Asosiy vositalar hisobi schetlari»
Kredit 0890 «Boshqa kapital qo‘yilmalar» 
Asosiy vositalarni ta’sis badali sifatida kirim qilishning hisobi. Ta’sis hujjatlari 
(ustav, ta’sis shartnomasi) ga asosan ta’sischilardan qabul qilingan asosiy vositalar schet-
faktura va qabul qilish-topshirish dalolatnomasi bilan rasmiylashtiriladi. Ushbu hujjatlar 
asosida qo‘yidagi buxgalteriya yozuvi qilinadi: 
Debet 0111-0190 «Asosiy vositalar hisobi schetlari» 
Kredit 4610 «Ustav kapitaliga ulushlar bo‘yicha ta’sischilarning qarzlari» 
Chet el investorlaridan ta’sis badali sifatida korxona ruyxatdan utgandan keyingi 
sanalarda kelib tushgan asosiy vositalar bo‘yicha valyuta kursini o‘zgarishi sababli
qo‘shilgan kapital vujudga keladi. Bunday holda korxona ro‘yxatdan o‘tgan sanadagi
kurs bo‘yicha ta’sischidan qabul qilib olingan asosiy vosita qiymatiga yuqorida 
keltirilgan provodka beriladi. Xaqiqatda kelib tushgan sana va korxona ro‘yxatga 
olingan sanadagi kurslar o‘rtasidagi farq summasi korxonaning qo‘shilgan kapitaliga 
olib boriladi va unga quyidagi yezuv qilinadi: 
Debet 0111-0190 «Asosiy vositalar hisobi schetlari»
Kredit 8420 «Ustav kapitalini shakllantirishda kursdagi farqlar» 
4.1.3. Asosiy vositalarni qayta baholashning hisobi 
 
Asosiy vositalarni qayta baholash deganda ularning qiymatini oshirish yoki 
pasaytirish tushuniladi. 
Qayta baholash ikki usulda, ya’ni bozor baholaridan kelib chiqgan holda to‘g‘ridan 
to‘g‘ri eski qiymatni bozor qiymatigacha yetkazish yoki eski qiymatni belgilangan 
koeffitsiyentlarga ko‘paytirish yo‘li bilan yangi qiymatga chiqish usullarida 
korxonaning o‘zi yoki mol-mulkni qayta baholash bo‘yicha maxsus litsenziyaga ega 
bulgan korxonalar (hokimiyatning kadastr bo‘limi yoki boshqa firmalar) tomonidan olib 
borilishi mumkin. Yangi va eski qiymatlar o‘rtasidagi farq qayta baholash qiymatini 
tashkil etadi. Ushbu summa ijobiy son bilan chiqsa, u asosiy vositalarning qiymatini 
oshirilganligini, manfiy son bilan chiqsa, u asosiy vositalar qiymatini pasaytirilganligini 
bildiradi. Qayta baholash natijasi inventarizatsiya qaydnomasi asosida hisobda aks 
ettiriladi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

63 
Asosiy vositalarning qiymati oshirilganda, yangi va eski boshlang‘ich qiymatlar 
o‘rtasidagi ijobiy farq buxgalteriya hisobida qo‘yidagicha aks ettiriladi: