3. Musobaqalashish faoliyati. Kirish

X U L O S A 
 
Institut va universitetlarning jismoniy tarbiya fakultetlari uchun yengil 
atletika bo‘yicha o‘quv programmasiga muvofiq talabalar o‘qish jarayonida 
asosiy tekshirish usullarini o‘rganishlari kerak. Ilmiy tekshirishlar 
bajarilayotganligi to‘g‘risida ma’lumotlar, shuningdek, sport sohasida ham yil 
sayin 
ko‘paymoqda. 
Faqat 
respublikamizda 
mustaqillik 
davrida 
dissertastiyalargina yengil atletika bo‘yicha 10 dan ortiq yozilgan. Ularda 
yengil atletlarning tayyorgarligi, yoshiga nisbatan jismoniy rivojlanish 
darajasi, harakatlanish qobiliyati va boshqa turli savollar ko‘rib chiqilgan. 
Bajarilgan tekshirishlar natijalari, chunonchi, chet el nashrlarida ham o‘z 
aksini topmoqda. Bizning mamlakatda va chet elda tizimli ravishda ilmiy 
tekshirishlar natijalari ilmiy-uslubiy va ilmiy konferensiyalarda (anjuman), 
simpoziumlarda keng muhoqama qilinadi. Talabalar uchun tekshirishlar 
uslubidan biri adabiyotni tahlil qilishdir (albatta birinchi o‘rinda yengil atletika 
bo‘yicha, keyin esa bilimning boshqa sohalari bo‘yicha).
Nashrlar bilan tanishib, talabalar adabiyotni xronologik tartibda yig‘ib olishlari 
kerak, ya’ni avval oldingi davr nashrlari, keyin hozirgi davr nashrlari. U bu 
material qanday usul bilan olinganligi, natijalarni qanchalik ishonchliligi, bitta 
savolni har xil nuqtai nazardan qarab chiqishni, mashhur murabbiylar 
tajribasini yoki mashhur sportchilarning tayyorgarlik sistemasini o‘rganish va 
analiz qilishga e’tibor berishi kerak. Keyingi tekshirish metodi hujjatli 
materiallarni analiz qilish, mashg‘ulotlarni shaxsiy kundaligini, musobaqalar 
natijalarini, kuchli yengil atletlarni mashg‘ulot kundaliklarini va boshqalarni 
analiz qilishga mo‘ljallangan. Mashg‘ulotlar kundaligini analiz qilishni to‘g‘ri 
bajarishdan oldin uni to‘g‘ri to‘ldirish lozim.