345. Kesim vazifasida kelgan undov so’z qatnashgan gapni toping

A) grammatik jihatdan B) ohang jihatdan
C) mazmun jihatdan D) grammatik va mazmun jihatdan
21. Sodda va qo‘shma gaplar asosan qaysi xususiyatga ko‘ra farqlanadi?
A) sodda va qo‘shma gaplar tarkibidagi bo‘laklarning ko‘p yoki ozligiga ko‘ra B) grammatik asoslar miqdoriga ko‘ra
C) qo‘shma gapda ikki va undan ortiq alohida sodda gaplar ishtirok etishiga ko‘ra. D) B va C
22. Quyidagi gap qaysi qatorda grammatik jihatdan noto‘g‘ri tahlil qilingan? Ko‘p o‘qigan kishi ko‘p biladi.
A) qo‘shma gap B) ergash gapli qo‘shma gap C) ikki bosh bo‘lakli gap D) A va B.
23. Siddiqjon nimalar to‘g‘risida so‘zladi? – Maktab tajriba uchastkasi haqida. Bu to‘liqsiz gapda qaysi bo‘laklar ifodalanmagan?
A) ega B) kesim C) aniqlovchi D) ega, kesim
24. Bir bosh bo‘lakli gap qaysi qatorda?
A) Mayin shamol sadalarning ko‘m-ko‘k yaproqlari bilan o‘ynashmoqda. B) Ma’naviy fazilatlar husnni oshiradi. C) Hamma narsaga asta-sekin erishiladi. D) Men bu institutning dovrug‘ini ko‘p eshitganman.
25. Shaxsi umumlashgan gap qaysi qatorda berilgan?
A) Yaxshilik qilganga zinhor yomonlik qilma. B) Qirq besh yildan beri she’r yozaman.C) Tabiatni onaga qiyos qilishadi.
D) Ma’naviyatsiz yashab bo‘lmaydi.
26. Shaxsi topilmas gap qaysi qatorda?
A) Bu xabarni eshitganman. B) Umrni oqar suvga o‘xshatishadi. C) Mehnat bilan hamma narsaga erishsa bo‘ladi. D) Oydin kecha. Hali tong otishidan darak yo‘q.
27. Shaxsi noma’lum gapni toping.
A) Nimani xor tutsang, shunga zor bo‘lasan. B) Halol odamni badnom qilib bo‘lmaydi. C) Bilmaganni boshqalardan o‘rganadilar.D) Sizga baxt tilayman.
28. Atov gap qaysi qatorda?
A) Xo‘p, o‘rtoq shifokor! B) Bolalikka buyuk ehtirom bilan qarash lozim. C) Mana Hirot. Husayn Boyqaro saroyi. Hamma motamda. D) Shu yorug‘ yo‘lda sizga zo‘r baxtlar tilayman.
29. Tasdiqni bildiruvchi so‘z-gapni belgilang.
A) - Kecha muzeyga bordingizmi? - Ha, bordik. B) Laylakning ketishini emas, kelishini kutadilar. C) Uh! Rosa charchadim.
D) - Ertaga Yangierga borasizmi? - Ha.
30. Odobli kishini hamma hurmat qiladi. Ushbu gap tahliliga oid javoblarning qaysi biri xato?
A) sodda gap B) sodda yoyiq gap
C) darak gap D) shaxsi umumlashgan gap.
31. Bir bosh bo‘lakli gap qaysi qatorda berilgan?
A) Halol mehnat kishini ulug‘laydi. B) Yaxshilar ko‘paysin, yomon qolmasin. C) Paxtakor o‘zbekman - zabardast, mag‘rur. D) Aytilgan so‘z – otilgan o‘q.
32. Qaysi qatorda to‘liqsiz gap bor?
A) Bu maydonga nima ekiladi? B) Olamni quyosh yoritadi, insonni – ilm. C) Farg‘ona vodiysi naqadar go‘zal! D) Abdulla kelayotgan emish. - Rostdanmi?
33. Ikki dugona termilib qolishdi. Bu gap grammatik asosiga ko‘ra qaysi qatorda to‘g‘ri izohlangan?
A) bir bosh bo‘lakli gap B) yig‘iq sodda gap
C) yoyiq sodda gap D) shaxsi ma’lum gap
34. Yigit ham shunaqa bo‘ladimi? Ushbu gap qaysi qatorda to‘g‘ri izohlangan?
A) sodda yig‘iq gap B) sodda yoyiq gap C) bir bosh bo‘lakli gap D) A va C
35. Qaysi qatorda bir bosh bo‘lakli gap berilgan?
A) Balki zavod qurish uchun ovora bo‘lishga to‘g‘ri kelmas. B) Rahmat, mulla Jo‘ra, ming rahmat. C) Shoir qalbi go‘yo anor, she’ri uning sharbati. D) To‘lqin urgan ummoncha bor yurakdagi tug‘yonim.
36. Ham ega, ham kesim guruhidan iborat bo‘lgan gapni aniqlang.
A) Tepalikdagi chinor va ikki tup sadaqayrag‘och to‘rt kishilik talay supalarga soya soladi. B) Zo‘r quvonchga faqat katta mehnat bilan erishish mumkin. C) Maydondagi favvoralar rang-barang shu’lalari bilan porlaydi. D) A,C.
1. Jumla tarkibidagi so‘zlar qanday holatda gap bo‘lagi bo‘lib kela oladi?A) gap tarkibida o‘zaro faqat tobe bog‘langan so‘zlar gap bo‘lagi vazifasida kela oladi B) gap tarkibida faqat o‘zaro teng bog‘langan so‘zlar gap bo‘lagi vazifasida kela oladi C) gapda qo‘llangan har qanday so‘z gap bo‘lagi vazifasida kela oladi
D) gapda qo‘llangan barcha mustaqil so‘zlar gap bo‘lagi vazifasida kela oladi
2. Rejasiz ish – qolipsiz g‘isht. Gap qanday bo‘laklardan tashkil topgan?A) aniqlovchi, ega, to‘ldiruvchi, kesim B) aniqlovchi, ega, kesim C) ega, kesim, to‘ldiruvchi D) ega, kesim
3. Qaysi hukm noto‘g‘ri?A) ega va kesim o‘zaro faqat tobe bog‘lanadi B) ega va kesim o‘zaro teng va tobe bog‘lanishi mumkin C) ega va kesim shaxs va sonda moslanishi shart D) A, C
4. Ona-yu bola – gul-u lola. Mazkur gapda so‘zlar o‘zaro qaysi vosita orqali sintaktik bog‘langan?A) ko‘makchilar B) bog‘lovchilar C) bog‘lovchi vazifasida qo‘llangan yuklamalar D) ohang orqali
5. So‘zning gapda gap bo‘lagi bo‘lib kelishi so‘z turkumlarining qanday belgisi hisoblanadi?
A) morfologik belgisi B) sintaktik belgisi C) leksik belgisi D) uslubiy belgisi
6. Quyidagi xususiyatlardan qaysi biri gap bo‘laklariga xos emas?A) Gap bo‘lagi ba’zan bir so‘z bilan ifodalanadi. B) Gapni bo‘laklarga ajratishda so‘zlarning tobe aloqaga kirishishi asosiy mezon hisoblanadi. C) Barcha so‘z turkumlariga oid so‘zlar gap bo‘lagi vazifasini bajaradi. D) yordamchi so‘zlar mustaqil so‘zlar bilan birgalikda. gap bo‘lagi vazifasida keladi.
7. Valining keksa onasi uzundan-uzoq duo o‘qidi. Ushbu gapdagi egani toping. A) Valining keksa onasi B) keksa onasi C) onasi D) duo
8. Ishlamay egan og‘rimay o‘lar. (Maqol) Eganing ifodalanishi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping.
A) sifatdosh bilan ifodalangan B) fe’l bilan ifodalangan C) birikma bilan ifodalangan D) otlashgan sifatdosh bilan ifodalangan
9. Quyidagi gapda ega qaysi so‘z turkumi bilan ifodalangan? Bilgan bilganin ishlar, bilmagan barmog‘in tishlar.
A) Ot bilan B) Fe’l bilan C) Otlashgan sifat bilan D) Otlashgan sifatdosh bilan
10. Birlashgan daryo bo‘lur, tarqalgan irmoq bo‘lur. Ega qaysi so‘z turkumi bilan ifodalangan?A) Sifat B) Fe’l C) Sifatdosh D) Otlashgan sifatdosh
11. Ega qatnashgan gapni aniqlang.A) Jon qizim, o‘zingni ehtiyot qil. B) El og‘ziga elak tutib bo‘lmaydi. C) Aqlni beaqldan o‘rgan. D) Ko‘pchilik bu voqeani o‘sha kuniyoq eshitdi.
12. Quyidagi gapda egalar qaysi so‘z turkumi bilan ifodalangan? Bor boricha, yo‘q – holicha. A) taqlidiy so‘z B) olmosh C) bosh kelishikdagi ot D) modal so‘z
13. Endi g‘alabamiz yaqin, do‘stim! gapining kesimi qaysi so‘z turkumi bilan ifodalangan?A) ot B) sifat C) fe’l D) ravish
14. Kesimi o‘zlik nisbatdagi fe’l bilan ifodalangan gapni toping.A) Kamchiliklar ro‘y-rost ochib tashlandi. B) Ayvon yonidagi o‘choqqa o‘t qalangan. C) Atayin ho‘l sochiq bilan artindi.
D) Doklad uchun Ziyodaxonga so‘z berildi.
15. Sobir endi kalavaning uchini topdi. Gapda kesim qanday ifodalangan?
A) Fe’l B) Sifat C) Ibora D) Ajralmas birikma
16. Gapdagi kesimni aniqlang. Choyxona yangi solingan, qo‘shni binoga ko‘chib kirishi va bayramda ochilishi kerak edi.
A) ko‘chib kirishi, ochilishi kerak edi. B) ko‘chib kirishi C) ochilishi D) solingan
17. Kesimning tuzilishiga ko‘ra turlari to‘liq berilgan qatorni aniqlang.
A) Sodda va murakkab B) Sodda ot-kesim va sodda fe’l-kesim C) Murakkab ot-kesim, murakkab fe’l-kesim D) A, B, C.
18. Ravishga oid so‘z bilan ifodalangan kesim qaysi javobda berilgan?
A) Shamol qo‘zg‘alib, daraxtlarning uchi silkina boshladi.
B) Tog‘ni yaqindan sira ko‘rmaganman. C) Samarqand tonglari shavqli, farahli. D) Shoshilgan ishning pushaymoni ko‘p.
19. Quyidagi gaplardan qaysi birida bo‘lmoq so‘zi bog‘lama vazifasida kelgan? 1. Men vrach bo‘laman (kelajakda) 2. Men vrach bo‘laman (hozir) 3. Siz ulug‘ odam bo‘lasiz (hozir) 4. Siz ulug‘ odam bo‘lasiz (kelajakda)
A) 1, 3 B) 1, 4 C) 2, 3 D) 3, 4.
20. Qaysi qo‘shimchalar bog‘lamalar deb yuritiladi?
A) egalik qo‘shimchalari B) kelishik qo‘shimchalari
C) –man, -san, -dir qo‘shimchalari D) barchasi to‘g‘ri.
21. Ega va kesim shaxsda moslashmagan gapni toping.
A) Qushlar sayraydi. B) Dadam keldilar. C) Shularni ko‘rib, tabiatga hayron qolasan kishi. D) A va B.
22.Qaysi gapda fe’l-kesim ega bilan sonda moslashmagan?
A) Jur’atsizlik bizda faqat nafrat uyg‘otadi. B) Hasad hech qachon quvonchni bilmaydi. C) Izlaganimiz yonimizda bo‘lganligini biz doim kechikib tushunamiz. D) Moviy osmonda oq bulutlar suzib yuribdi.
23. Qaysi gapda fe’l-kesim ega bilan sonda moslashmagan?
A) Bizning nevaralarimiz, shubhasiz, xalqimiz qahramonligini eslaydilar. B) Har kimning qalbida o‘z xalqining jajji qiyofasi yashaydi. C) Yaxshi kishilar yuksak axloqiy etuklik va yuksak axloqiy obro‘ bilan ajralib turadilar. D) Moviy osmonda oq bulutlar suzib yuribdi.
24. Qaysi gapda ega bilan kesim orasida tire ishlatilishi kerak?
A) Har bir bolaning eng muqaddas burchi o‘qishdir. B) Bu qiz Mahbubaning dugonasi Ozoda edi. C) O‘qish juda katta baxt.
D) Suv bor erda hayot bor.
25. Qaysi qatorda ega bilan kesim orasida tire noto‘g‘ri qo‘yilgan?
A) Mening eng yaqin do‘stim – sensan. B) Bilim olish – yuksalish. C) Besh karra besh – yigirma besh. D) Halol yashamoq – xalqqa xizmat qilmoq.
26. Qaysi gapda ega bilan kesim orasida tire ishlatilishi lozim?
A) Jamoa xo‘jaligi xalq mulki. B) O‘g‘limdan umidim ko‘p
C) Hamma yoq toptoza, yovvoyi o‘tlar yo‘q. D) qo‘shnilarim ham halol odamlar.
27. To‘ldiruvchining grammatik belgisi noto‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping.
A) To‘ldiruvchi odatda boshqa so‘zlarga boshqaruv yo‘li bilan bog‘lanadi. B) To‘ldiruvchi tushum kelishigidagi so‘z bilan belgili yoki belgisiz qo‘llanishi mumkin. C) To‘ldiruvchi o‘rin-payt, chiqish, jo‘nalish kelishiklari shaklida bo‘lishi mumkin.
D) To‘ldiruvchi o‘zi bog‘langan so‘zga nisbatan tobe yoki hokim sanalishi mumkin.
28. Belgisiz to‘ldiruvchi doim qanday gap bo‘lagi oldida joylashadi?
A) hol oldida B) ot-kesim oldida
C) fe’l-kesim oldida D) hol va kesim oldida
29. Ravish gapda to‘ldiruvchi vazifasini bajargan qatorni aniqlang.
A) Mayor sabrsizlanib, har yoqqa tikildi. B) Xayollarim shamoldan tezroq uchardi. C) Ko‘p kitoblar o‘qib chiqdim.
D) Ko‘pdan quyon qochib qutulmas.
30. Otlashgan so‘z bilan ifodalangan to‘ldiruvchini toping.
A) Sen o‘zingni maqtama, seni birov maqtasin. B) Chiniqqanga dard yuqmas. C) Kulgi yuzni go‘zal qiladi. D) Ko‘rmaganlar ko‘rishni orzu qildilar.
31. Izohlovchini toping.
A) O‘zaro izzat-hurmatsiz hech qanday do‘stlik bo‘lmaydi.
B) Agar uzayib ketsa, eng yaxshi nutq ham jonga tegadi.
C) Professor G‘affor Nasriddinov matematikani iqtisod bilan bog‘lab, talabalarga ma’ruza o‘qiydi. D) Aql barkamollashib, yosh ulg‘aygandagi do‘stlikkina mustahkam bo‘ladi.
32. Izohlovchi bildiradigan ma’nolar qaysi javobda berilgan?
A) amal, unvonni B) A, C C) mashg‘ulot, kasb, mutaxassislikni D) hajm-vaznni
33. Qaysi qatorda to‘ldiruvchili birikmalar berilgan?
A) qishloqdagi binolar, kitobdan ko‘chirmoq B) tunda kelmoq, qunt bilan ishlash C) choynakdan kattaroq, Hasanning taqdiri
D) otdan baland, kitobni o‘qib chiqmoq
34. Qaysi qatorda aniqlovchiga to‘g‘ri ta’rif berilgan.
A) Gapdagi biror bo‘lakni to‘ldirib, unga boshqaruv yo‘li bilan bog‘langan bo‘lak. B) Gapdagi biror bo‘lakning belgisini yoki bir narsa-buyumning boshqasiga qarashli ekanligini bildirgan bo‘lak. C) Kesimga bog‘lanib, uning belgisini bildiradigan bo‘lak. D) Gapning kim yoki nima haqida ekanligini bildirib, boshqa bo‘laklarga grammatik tobe bo‘lmagan bo‘lak.
35. Chiqish kelishigidagi so‘z gapda qaysi sintaktik vazifalarda kela oladi?
A) faqat hol vazifasida B) faqat to‘ldiruvchi vazifasida C) hol va to‘ldiruvchi vazifasida D) hol, to‘ldiruvchi, kesim vazifasida
36. Karima derazadan boshini chiqarib, ularga qarab qo‘ydi. Ushbu gapdagi vaziyat holini aniqlang.
A) ularga B) qarab C) derazadan D) boshini chiqarib
37. Mahmud majlisda qatnashmagan bo‘lsa-da, topshiriqni bajardi. Ushbu gapda holning qaysi turi mavjud?
A) sabab holi B) maqsad holi
C) vaziyat holi D) to‘siqsizlik holi.
38. Uning kelayotganini sezmasdan eshikni yopdi. Ushbu gapda holning qaysi turi mavjud va u qanday so‘z bilan ifodalangan?
A) harakat nomi bilan sabab holi ifodalangan B) ravishdosh bilan sabab holi ifodalangan C) sifatdosh bilan sabab holi ifodalangan D) Ushbu gapda hol qo‘llanmagan
5. 1) Paxtani zavq bilan terdim. 2) Paxtani mashina bilan terdim. Gaplarda bilan ko‘makchisi qanday gap bo‘lagi tarkibida ishtirok etgan?
A) har ikkala gap tarkibida ham hol tarkibida B) birinchi gapda hol, ikkinchi gapda to‘ldiruvchi tarkibida C) har ikkala gapda ham kesim tarkibida D) birinchi gapda to‘ldiruvchi, ikkinchi gapda hol tarkibida
39. 1. Suvni nimaga quymoqchisan? 2. Sen nimaga kechikding? Ushbu gaplarda nimaga so‘zi qanday gap bo‘lagi vazifasida kelgan?
A) har ikkala gapda ham aniqlovchi B) har ikkala gapda ham to‘ldiruvchi C) har ikkala gapda ham hol D) birinchi gapda to‘ldiruvchi, ikkinchi gapda aniqlovchi.
40. Ovqatni do‘stim bilan edim. Ovqatni ishtaha bilan edim. Ushbu gaplarda bilan ko‘makchisi qanday gap bo‘lagi tarkibida ishtirok etgan? tarkibida
B) har ikkala gapda ham to‘ldiruvchi tarkibida
A) har ikkala gapda ham kesim C) har ikkala gapda ham hol tarkibida D) birinchi gapda to‘ldiruvchi, ikkinchi gapda hol tarkibida.
41. Vatan uchun to‘kkali, yo‘qmi bir qoshiq qoning? Ushbu gapdagi ravishdoshning sintaktik vazifasini toping.
A) maqsad holi B) payt holi
C) qo‘shma gapning kesimi D) sabab holi
42. Qaysi qatorda holli birikmalar berilgan?
A) qalam bilan chizmoq, do‘stlar bilan uchrashmoq B) kuchli sel, qiyinchilik bilan ulg‘aymoq C) tez termoq, yoppasiga jonlanmoq D) tadbirkorlar haqida so‘zlamoq, katta kuch
43. Qaysi qatorda gap bo‘laklarining odatdagi tartibi noto‘g‘ri ko‘rsatilgan?
A) Ega oldin, kesim gap oxirida keladi B) Payt holi egadan oldin keladi C) Vaziyat holi egadan oldin keladi
D) To‘ldiruvchi egadan keyin keladi
44. Oppoq qordir tog‘larning toshi (H.O.) jumlasidagi gap bo‘laklarining joylashuv tartibi ko‘rsatilgan qatorni aniqlang.
A) aniqlovchi ega aniqlovchi – kesim B) hol kesim aniqlovchi – ega C) ega kesim aniqlovchi – hol D) aniqlovchi kesim aniqlovchi – ega E) kesim aniqlovchi aniqlovchi hol
45. Eshikning qo‘qqisdan ochilishi xotinlarni cho‘chitib yubordi(A.Qod) jumlasida gap bo‘laklari joylashuvi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni aniqlang.
A) aniqlovchi, hol, ega, to‘ldiruvchi, kesim B) aniqlovchi, to‘ldiruvchi, ega to‘ldiruvchi, kesim C) aniqlovchi, aniqlovchi, ega, to‘ldiruvchi, kesim D) to‘ldiruvchi, aniqlovchi, ega, aniqlovchi, kesim
46. Biz tong qorong‘isida Rishtonga etdik. Mazkur gap qaysi qatorda to‘g‘ri tahlil qilingan?
A) Biz – ega, etdik – kesim, tong – belgisiz qaratqich aniqlovchi, qorong‘isida – hol, Rishtonga – hol. B) Biz – ega, etdik – kesim, tong – aniqlovchi, qorongisida – to‘ldiruvchi, Rishtonga – hol. C) Biz – ega, etdik kesim, tong qorong‘isida – hol, Rishtonga – to‘ldiruvchi. D) Biz – ega, etdik – kesim, tong qorong‘isida – hol, Rishtonga - hol
47. Ko‘pni yomonlagan ko‘muvsiz qolar. Ushbu maqoldagi gap bo‘laklari to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni aniqlang.
A) to‘ldiruvchi, aniqlovchi, hol, kesim B) to‘ldiruvchi, aniqlovchi, kesim C) to‘ldiruvchi, ega, hol, kesim D) to‘ldiruvchi, ega, kesim