4. 2- mavzu: turizm korxonalarida biznes- rejalashtirish amaliy mashg’ulot rejasi



Yüklə 238,17 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/6
tarix16.12.2023
ölçüsü238,17 Kb.
#181824
1   2   3   4   5   6
4.2-amaliy mashg\'ulot.Turizmni rejalashtirish

БИЗНЕС ҒОЯ
Шахсий 
ресурслар 
тахлили
Рақобат 
таҳлили
Истеъмолчи-
лар таҳлили
Ташқи муҳит 
таҳлили
Потенциал хизматлар тавсифи
Хизмат компо-
нентларини 
таъминотчилар 
Техноло-
гик 
жиҳозлар 
Ходим 
Хизмат 
нуфузини 
шакллантириш 
Хизматларни 
шакллантири
шда 
технологик
жараён 
Ҳаражатларни ҳисоблаш 
Ишлаб чиқарилган хизматлар 
Таннарх
Товар 
сиёсати 
Нарх сиёсати 
Сотиш сиёсати 
Реклама 
сиёати 
РR-
тадбирлар 
Ҳаражатлар ҳисоби
Истеъмолга тайёр хизматлар 
Нарх 
 
Истеъмол қилинган хизматлар 
Фойда 
 


Mavqei salbiy bo’lmasligi uchun bizning xizmatimiz barcha tavsifi to’g’risida 
aniq tasavvurga ega bo’lish zarur va shuning uchun biz xizmatlarning ishlab 
chiqarish jarayoni to’g’risida to’liq tasavvurga ega bo’lishimiz zarur. Biz aynan 
xizmatlarni ishlab chiqarishni texnologik jarayonini turistga tushuntiramiz, ya’ni 
N-shahriga kelgandan so’ng uni samolyot zinasida avtobus kutib turadi, uni 
televizor bilan jihozlangan va dengiz ko’rinib turgan nomerga ega bo’lgan besh 
yulduzli otelga joylashtiriladi, hamda har kuni mijozning ona tilini bevosita 
biluvchi gid-tarjimon kuzatuvida ekskursiyaga chiqadi. Faqatgina mijozning o’zi 
xizmatlarni ishlab chiqish rejasi bilan real iste’molning mosligiga ishonch hosil 
qilishi mumkin. 
Bu moslik ehtimoli 100% ga teng bo’lishi uchun biznes-rejada xizmatlarni 
ishlab chiqishni barcha texnologiyasi aniq aks ettirilgan bo’lishi kerak, ya’ni mijoz 
kutayotgan xizmatlar bilan uning tasavvuri orasidagi farq nolga tenglashtirilgan 
bo’lishi kerak. 
Moddiy tovarni ishlab chiqish jarayoni bilan turistik xizmatni ishlab chiqish 
jarayoni o’rtasidagi farq mavjud, birinchi holatda mijoz tovarni qanday ishlab 
chiqarilgani bilan qiziqmaydi. Masalan televizor-asosan yaxshi ishlasa bo’ldi, 
barcha kanallar mos ravishdagi dizayner stilida to’liq ko’rsatsa bas, ikkinchi 
holatda u yoki bu turistik mahsulotni tanlashda mijoz aynan xizmatni ishlab 
chiqish jarayonini bilishi zarur. 
Shu tarzda xizmatlar ishlab chiqarish va uni joriy qilish o’rtasidagi farqning 
bo’lishini ifodalash mumkin. Mijoz ko’rishi, eshitishi, sezishi xizmatlar tarkibiga 
kiruvchi barchasini his etish uchun talab qilinadigan resurs va jarayonlar tavsifini 
biznes-rejani “ishlab chiqish rejasi” bo’limida o’z aksini topadi. Mijoz sizning 
xizmatingiz to’g’risida bilishi, uni iste’mol uchun zaruriy ekanligini aniqlash, uni 
harid qilish va uni yana qayta harid qilishi to’g’risida barchasi “tur xizmatlarni 
joriy qilish strategiyasi”ga kiradi. 
“Xulosa” qismi uning matni biznes-rejani oxirida barcha asosiy moliyaviy 
ko’rsatkichlar aniqlangandan so’ng tuziladi, biznes-rejaning birinchi bo’limi bo’lib 
hisoblanadi. Xulosada quyidagilar aks etish maqsadga muvofiqdir: 

biznes g’oyaning qisqacha tavsifi; 

taqdim etilayotgan xizmatning dolzarbligi, ya’ni mahsulotingiz bozorga 
qay darajada kerakliligi; 

biznes-rejaning maqsadi, biznes-reja kimga mo’ljallangan va siz kimni
ishontirishga o’rinayapsiz; 

loyixaga qo’yiladigan cheklanishlar, biznes rejani tuzishga ta’sir 
ko’rsatuvchi qanday moliyaviy cheklanishlar, hamda loyihani qanaqa ishlab 
chiqarish resurslari bilan cheklab qo’yilganligi va boshqalar; 

matnda foydalanilgan so’z va iboralarning ta’riflar biznes-rejada 
o’quvchiga notanish bo’lgan maxsus tushunchalardan foydalansangiz unda ularga 
alohida ta’rif berish zarur bo’ladi.
Turizmda bu ayniqsa dolzarb hisoblanadi, chunki ko’pgina tushunchalar 
qonuniylashtirilgan bo’lsa ham, lekin shunga qaramasdan barcha investorlar hali 


“turmahsulot” yoki “turoperator” tushunchalari ta’rifi bilan to’liq tanish emasligi 
ma’lum bo’lmoqda. 
Sohaga investitsiyalarni jalb qilish borasida kerakli shart -sharoitlarni 
shakllantirish bo’yicha ixtisoslashgan moliyaviy tashkilotlar tashkil etish turizm 
soxasiga juda foydali bo’lishi mumkin. Bunda soha bo’yicha davlat boshkaruv 
organlari, biznes vakillari (assotsiatsiyalar, jamiyatlar kabi soha jamoatchilik 
tashkilotlari) hududiy hokimiyatlarning muvofiqlashtiruvchi harakatlari talab 
etiladi. Bunday manfaatdor tomonlarning mavjudligi kerakli investitsion iqlimni 
yaratishga asos bo’ladi. 
Turizm sohasida chetdan keladigan moliyaviy mablag’larni jalb qilish 
bo’yicha ancha murakkabliklarga ega. U nafaqat yuqori o’sish sur’ati, balki har 
tomonlama qayta shakllanish bo’yicha harakati bilan tez rivojlanadi. Turistik 
xizmatlar to’lab berishlik qobiliyatiga ega bo’lgan talabga qaratilgan bo’lib, sohaga 
sezilarli moliyaviy oqimlar kelib tushadi. Bundan tashqari ba’zi hududlarda turizm 
rivojlantirilsa u asosiy sohaning biriga aylanib katta daromad olib kelishi mumkin. 
Soha muammolarini hal etish bo’yicha ixtisoslashtirilgan moliya institutlarini 
(birinchi navbatda banklar va investitsiya fondlari) tashkil etish turizmni 
rivojlantirishdan manfaatdor bo’lgan barcha tomonlarni qoniqtiradi. Bu narsa 
nafaqat turistik tashkilotlar balki moliyaviy tashkilotlar uchun ham qiziqish 
uyg’otishi mumkin. Moliyaviy tashkilot, masalan, bank birinchidan, soha bo’yicha 
mutaxassis-moliyachi o’rin birligi joriy etib unga soha xususiyatini chuqur bilgan 
mutaxassisni jalb etishi, ikkinchidan o’z faoliyati davomida turistik bozorda 
bemalol haraktlanish uchun kerakli bo’lgan va chet ellik hamkorlar to’g’risidagi 
ma’lumotlarni to’plab muhim xulosalar chiqarishi mumkin. 
Moliya tashkilotlari uchun turizm sohasining yana bir qiziqtiradigan tomoni 
keng qamrovli sug’urgalash faoliyatidir. Buni hisobga olgan holda moliya-sanoat 
guruhiga sug’urta firmasini kiritish maqsadga muvofiq bo’lib u bilan hamkorlik 
qilish bank uchun ham foydali bo’ladi. 
Turistik sohaning moliviy soha bilan uzviy bog’liqligini asoslab o’tirishga 
hojat yo’q. Faqat turistik soha iivestitsiyalar uchun «buyurtmachi» sifatida 
moliyachilar bilan uzviy aloqada bo’lishi o’z zimmasiga olishi kerak. Gap turistik 
sohaning ma’lum bir yo’nalishiga bank tomonidan xizmat ko’rsatilishiga emas 
(bunday masalalar «korxona-bank» ko’rinishida amalga oshiriladi) balki «turizm 
sohasi-mablag’lar» hamkorligi to’g’risida bormoqda. Shuning uchun sohani uning 
umumiy manfaatdorligini aks ettiruvchilar tashkil etishi kerak. Bularga soha 
assotsiatsiyasi, davlat boshqaruv organlari vakillari misol bo’la oladilar. 

Yüklə 238,17 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin