5-6 Haziran 2010 Zeytinburnu İstanbul 2011 BİTKİlerle tedavi sempozyumu düzenleme Kurulu

Ekstraktlar ve Uçucu Yağlarla Yapılan Tıbbi Çalışmalar
Moreno vd. (1998a), 
J.oxycedrus
L.’nin yaprak ve gövdelerinden elde edilen metanol 
ve diklorometan ekstraktlarını fare ve domuzların dokularından elde edilen nörot-
ransmitterlerin (nöronlar arası iletişimi sağlayan kimyasal maddeler; asetilkolin, his-
tamin, serotonin vb.) ortaya çıkardığı sancılarına karşı test etmişler, bu ekstraktların 
çeşitli konsantrasyonlarının histamin, serotonin ve asetilkoline’e karşı cevap verdik-
lerini gözlemlemişlerdir. Ayrıca, çalışma sonuçlarının, bu bitkinin tıbbi uygulamala-
rına katkı sağlayacağını açıklamışlardır.
Moreno vd. (1998b), yaptıkları çalışmada yine 
J.oxycedrus
L.’nin yaprak ve gövdesi-
nin farmakolojik etkilerini test etmişler, önemli derecede anti-enflamatuvar ve bazı 
analjezik etkilerinin olduğunu ve bu ekstraktların düşük toksisiteye sahip olduğunu 
gözlemlemişlerdir.

---

131
Bitkilerle Tedavi Sempozyumu
Bello vd. (1998), 
J.oxycedrus
L.’nin metanol ve diklormetanol extraktlarının atardamar 
kan basıncına etkilerini araştırmışlar ve her iki ekstraktında inter venös (damardan ve-
rilen, damar içi) uygulama ile normal tansiyon da atardamar kan basıncını önemli ölçü-
de düşürdüğünü, ekstraktların yüksek tansiyona etkilerinin ise adrenerjik sisteme bağlı 
olduğunu ve sonuç olarak 
Juniperus
türlerinin bu ekstraktlarının kullanıldığında vaso-
relaksin (damar gevşetici) etkilerinin gözlemlendiğini belirtmişlerdir.
Topçu, G. (1998),
 J.excelsa
L. meyve’sinin heksan ekstraktlarını kolon kanseri hücre-
lerine karşı uygulamış ve çok aktif olduklarını belirlemiştir. San Feliciano vd. (1992), 
J.sabina
L. uçucu yağların tümöre ve virüslere karşı olumlu etki gösterdiklerini belirt-
mişlerdir.
Arellanes vd. (2003), 
J.communis
L. nin yapraklarının, hexan ve metanol ekstraktları-
nın zatürre, tüberküloz ve öksürüğe karşı etkilerini araştırmışlar, 100 mg/ml’sinin tü-
berkulozun ilerlemesini yavaşlattığını, tüberküloza karşı iyi bir etki gösterdiğini ayrı-
ca öksürüğe karşı da etkili olduğunu belirtmişlerdir.
Stanic vd. (1998), 
J.communis
L.’nin meyvelerinden elde edilen terpinen-4-ol bile-
şiğinin fareler üzerindeki diüretik (idrar söktürücü) etkilerini araştırmışlar ve id-
rar söktürücü olarak kullanılan vasopressin (ADH) ile %10 ilaç infüzyonu ve %0.01 
terpinen-4-ol solüsyonunu karşılaştırmışlardır. En fazla idrar söktürücünün %10 ilaç 
infüzyonu ile olduğunu belirtmişler ve 72 saatten sonra alınan 5 ml/100 g lık 3 adet 
dozun %44’ten fazla diüretik etki yaptığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak bu etkile-
rin hem uçucu yağdan, hem de hidrofilik ilaçlardan kaynaklandığını göstermişler-
dir. Yine 
J.communis
L. subsp. 
nana
(Willd.) Syme. üzerinde farmakognozik araştır-
malar yapılmış ve bu türün kozalaklarından “dezoksipodofilotoksin” maddesi izole 
edilmiştir (Er, 1997).
Sanchez de Medina vd. (1994), yaptıkları araştırmada, hem normal fareler hem de 
diabete neden olan streptozotosin verilmiş fareleri 
J.communis
L. meyveleri ile bes-
lemişlerdir. Araştırma sonucunda, 
J.communis
L. meyveleri ile beslenen normal fare-
lerde, kan şekeri düzeyinin düştüğünü bulmuşlardır. Aynı uygulamada, diabetli fare-
lerde bu düşüşün daha yüksek olduğunu belirlemişlerdir.
Swanston vd. (1990), yaptığı benzer çalışmada 
J.communis
L. meyveleri ile besle-
nen diabetli farelerde polidipsinin (çok su içme) azaldığını ve plazmadaki insülin 
konsantrasyonuna önemli bir etkisinin olmadığını tespit etmişlerdir. Bonsignore vd. 

---

132
Bitkilerle Tedavi Sempozyumu
(1989) 
Juniperus oxycedrus
L gram (+) bakterilerine ve 
Blastomites
’lere karşı etkili 
olduğunu belirtmişlerdir.