5-mavzu: ish yuritish tili va uslubi reja

Rasmiy uslub leksikasi boshqa uslublardan ma’lum chegaralanishga egaligi bilan ham farq qiladi. Unda uslubiy bo‘yoqdor, so‘zlashuv uslubiga xos, shevaga oid, badiiy uslubga xos so‘zlar, iboralar, jargon va argolardan foydalanilmaydi (2, 15-b.). Bu uslub qat’iy ravishda yozma nutqning betaraf leksikasiga tayanib ish ko‘radi. Shuning uchun ham bu uslubga xos hujjatlar asosini siyosiy va xalqaro munosabatlar, mamlakat siyosiy va ma’muriy tuzilmalari hamda ularning faoliyati, huquq, qonun, iqtisod, ma’naviy-ma’rifiy sohaga hamda rasmiy-ma’muriy, idoraviy yo‘nalishga oid hujjatlar, ish qog‘ozlari leksikasi tashkil etadi.
Hujjatlar avvalo tuzilish o‘rniga ko‘ra 2 xil bo‘ladi: ichki va tashqi hujjatlar. Tashkilotning o‘zida foydalaniladigan hujjatlar ichki hujjatlar dеyilsa, tashkilotlararo qo‘llanuvchi hujjatlar tashqi hujjatlar sanaladi.
Mazmuniga ko‘ra hujjatlar sodda va murakkab bo‘lsa, mazmun bayonining shakli jihatdan xususiy, namunaviy va qolipli hujjatlar farqlanadi.
Tеgishlilik jihatiga ko‘ra rasmiy va shaxsiy hujjatlar ajratiladi.
Tayyorlanish xususiyat va darajasiga ko‘ra qoralama, asl nusxa, ikkinchi nusxa (dublikat), ko‘chirma hujjatlar farqlanadi.
Ma'muriy-boshqaruv faoliyatida xizmat mavqеiga ko‘ra hujjatlar quyidagicha tasniflanadi: tashkiliy hujjatlar, farmoyish hujjatlari, ma'lumot-axborot hujjatlari, xizmat yozishmalari.
KERAKLI ADABIYOTLAR:

1. 
   Aminov M., Madvaliyev A., Mahkamov N., Mahmudov N. Ish yuritish. – Toshkent, 2000.
   
2. 
   Boltayev M. Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosi va imlosi. – T.: O‘qituvchi, 2003.
   
3. 
   Boltayev M. Lotin yozuviga asoslangan yangi o‘zbek alifbosi va imlosi. INTERNETdagi manzili: www.samdu.uz.files/web/index.htm
   
4. 
   Davlat tilida ish yuritish, hujjatchilik va atamashunoslik. Uslubiy qo‘llanma. Tuzuvchi: Boltayev M. – Samarqand: SamDU, 2007.
   

5. Mahmudov N. va bosh. Ish yuritish asoslari. – Toshkent: O‘zME davlat ilmiy nashriyoti, 2006.
6. Sanaqulov U., Abdiyev M., Qurbonov A. O‘zbek tilida ish yuritish asoslari.- Samarqand, 2014.
7. Ҳожиев А. Термин танлаш мезонлари. Ахборот. 11 – 12-чиқарув. – Тошкент: Фан, 1996.
8. Давлат тилида иш юритиш, ҳужжатчилик ва атамашуносликдан ўқув иш дастури. – Самарқанд: СамДУ, 1998.
9. Дониёров Р. Ўзбек тили техник терминологиясининг айрим масалалари. – Тошкент: Фан, 1977.
10. Абдиев М. Соҳавий терминологиянинг систем таҳлили муаммолари. –Тошкент: А.Қодирий номидаги халқ мероси нашриёти. 2004.
11. Мадвалиев А. Ўзбек тили терминологияси ва лексикографияси масалалари.-Тошкент: “Ўзбекистон миллий энциклопедияси” Давлат илмий нашриёти, 2017.
12. O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari. O‘zbek tilining imlo lug‘ati. Tuzuvchilar – Hojiyev A., Rahmatullayev Sh. – Т.: O‘qituvchi, 1996, 6-27-betlar.
13. Имомова Т.З., Тухватуллина Л.А. Иш қоғозлари қандай ёзилади? – Тошкент, 1992.
14. Mahmudov N., Rafiyev A., Yo‘ldoshev I. Davlat tilida ish yuritish. – Toshkent, 2015.
15. To‘xliyev N. Ish yuritish. – Toshkent, 2017.
16. Abdiyev M., Umarov Y. Ish yuritish. – Samarqand, 2018.
17. Мадвалиев А., Маҳкамов Н. Ўзбек тилида иш юритиш атамаларини тартибга солиш ҳақида // Ўзбек тили атамашунослиги. Ахборот. 5 – 6-чиқарув. – Тошкент: Фан, 1992. – Б.40-43
18. Садинова Н. Иш юритиш терминларининг қисқача изоҳли луғати. –Тошкент, 2019.
19. Лутфуллаева Д. Мустақиллик даври расмий-идоравий иш услубининг тараққиёти. – Тошкент, 2020.