Transfert bahoga nisbatan qiymatli yondashuvning vazifasi korxona mijozlarining rag’batlantirilishidan iborat emas. Bunday natijaga bahoga katta chegirmalar berish hisobiga ham erishish mumkin, lekin qiymatli yondashuv korxona uchun sotishlar hajmini tobora avj olishi hisobiga emas, balki “qiymat - xarajatlar” nisbatining mutanosibligiga erishish hisobiga foyda olishni ta’minlashi kerak.
Transfert bahoni shakllanishi mehnat bozorida raqobatda bo’lgan boshqa korxonalar ta’siriga ham bog’liq. Shu bois, korxonaning baho siyosati buxgalterlar, moliyachilar, marketologlar, menejerlar va bozorni o’rganuvchi axborot xizmatchilarining doimiy hamkorligi natijasida tug’iladi va takomillashadi. Bunday sharoitda baho siyosatini shakllantirish korxonaga foyda, xaridorga esa ko’proq naf keltirishi lozim. Nazarimizda, transfert bahoni shakllantirishda mahsulotni zararsiz sotilishini belgilash muhim ahamiyatga ega. Buning uchun mahsulotni zararsiz sotish bahosini quyidagi formula yordamida aniqlaymiz:
Ostonaviy tushum Zararsizlik bahosi = --------------------------------------------------------- Ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi Yuqorida ta’kidlangan zararsizlik bahosini aniqlash uchun quyidagi misoldan foydalanamiz.
1-misol. AJning 2020 yilgi faoliyatini izohlaydigan quyidagi ma’lumotlar keltirilgan (misollardagi raqamlar shartli olingan).
Sotishdan olinadigan tushum, so’m 358357
O’zgaruvchan xarajatlar, so’m 288916
Marjinal daromad, so’m 69441
Doimiy xarajatlar, so’m 45568
Operasion foyda, so’m 23873
Ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi, dona 205
Birinchi navbatda, ostonaviy tushumni belgilab olish uchun quyidagicha hisob-kitoblar amalga oshiriladi:
1. Marjinal daromad hajmini topamiz:
358357-288916= 69441 3. Marjinal daromad koeffisiyentini aniqlaymiz: