6-ma’ruza
Mavzu: Borland С++ Builder Standard komponentlar palitrasi
Reja
1. Kirish
2. Standart komponentalar vazifalari.
3. Komponentalarni forma bilan bog’lash.
Tayanch iboralar:Library,MainMenu,PopupMenu, CheckBox, Label, Edit,Visual,Standart.
Tezkor tugmalarning o‘ng qismida
vizual komponentlar palitrasi VCL (Visual
Component Library, vizual komponentlar kutubxonasi) joylashgan. Bular yordamida Windows
uchun vizual dasturlarni tezkor yaratish imkoniyatiga ega bo‘lamiz. Bu komponentlar yordamida
dasturda
turli tugmalar, rasmlar,
yozuvlar, taymerlar, taqvimlar va b.ni
tezkor yaratishimiz
mumkin. Ilova yaratishda eng ko‘p
Standard komponentalari qo‘llanadi. Ob’yektni
formaga
o‘rnatish uchun
Standard komponentalaridan kerakli komponenta tanlanadi, sichqoncha bilan
formaga kerakli joyga bosib o‘rnatiladi.
Standard komponentalari:
1-rasm. Standard komponentalar.
1.MainMenu (Asosiy menyu) — asosiy menyu yaratish.
2.PopupMenu (Qalqib chiquvchi menyu) — ba’zi komponentalarning qalqib chiquvchi
menyusini yaratish uchun qo‘llanadi, kontekst menyu xosil qiladi.
3.Label (Etiketka) — formada matn yozuv yaratadi.
4.Edit (Taxrirlovchi) — formada matnni taxrirlovchi maydon xosil qiladi.
5.Memo (Maydon) — Matnlli satrlarni taxrir qilish uchun maydon xosil qiladi.
6.Button (Tugma) — eng ko‘p ishlatiladigan komponent. Ilovada matn yozuvli
to‘rtburchak tugmalarni yaratish uchun xizmat qiladi.
7.CheckBox (belgilash yacheykasi) — ilova formasida ikki xolatdagi (belgili yoki belgisiz)
nomlangan belgilash yacheykasini xosil qiladi.
8.RadioButton (Radiotugma) — Ikki xolatdagi(nuqtali yoki nuqtasiz) nomlangan aylana
maydon xosil qiladi. Formada o‘rnatilgan bir nechta komponentlar o‘zaro bog‘langan bo‘lib
faqat bittasi yoqilgan xolatda bo‘ladi.
9.ListBox (Ro‘yxat) — ro‘xatdan tanlash imkonini beruvchi to‘rtburchak maydon xosil
qiladi.
10.ComboBox (Kombinatsiyali ro‘yxat) — ro‘xatdan tanlash imkonini beruvchi ochiluvchi
to‘rtburchak maydon xosil qiladi.
11.ScrollBar (Prokrutka) — ma’lum intervalda qiymat o‘zgartirish imkonini beruvchi
tugmalardan iborat jadval xosil qiladi.
12.GroupBox (Gruppalash oynasi) — bir nechta ob’yektlarni birlashtirish uchun xizmat
qiladi.
13.RadioGroup (Radiotugmalar gruppasi) — o‘zaro bog‘lik radiotugmalardan iborat