Investitsion jarayonning asosiy masalalaridan biri hisoblanib, oʻz ichiga qimmatli qogʻozlarning alohida turlarini (yoki guruhlarini) va ularning bozorlarini oʻrganadi.
Xorijiy amaliyotda moliya bozori boʻyicha keng qo’llaniladigan tahlil usullari Fundamental tahlil (fundamental analysis)
Texnik tahlil (technical analysis)
Fundamental tahlil Mamlakat va tarmoq iqtisodiyotining fundamental omillarini, kompaniya faoliyati koʻrsatkichlarini tahlil qilishga asoslangan, aktivning bozor qiymatini aniqlash va bashorat qilish usullari tizimi.
Fundamental tahlil mazmunan har qanday moliyaviy aktivning “haqiqiy” (yoki ichki real) bahosi kelajakda aktiv egasi olishi mumkin boʻlgan barcha naqd pul oqimlarining keltirilgan bahosiga teng degan fikrdan kelib chiqadi. Shunga mos ravishda tahlilchi (analitik)-“fundamentalchi” naqd pul oqimlari miqdorini va uni tushum vaqtini aniqlashga intiladi, keyin esa unga mos diskontlash stavkasini qoʻllab ularning keltirilgan bahosini hisoblaydi.
Fundamental yondashuvni amalga oshirish natijasi moliyaviy aktivlar narxiga va butun moliya bozoriga bevosita yoki bilvosita taʼsir etadigan omillarni aniqlash va monitoring qilish hisoblanadi. Bu aktivning ichki yoki haqiqiy qiymatini aniqlash maqsadida bajariladi. “Ichki qiymat” aksariyat holatlarda fond bozoridagi talab va taklif nisbati bilan belgilanadigan kompaniya aksiyalari narxi bilan mos kelmaydi.
Fundamental tahlilga taʼsir eʼtuvchi omillarni keltirib oʻtamiz:
iqtisodiy omillar
siyosiy omillar
fors-major holatlari
turli mish-mishlar va kutilishlar
Fundamental tahlilga taʼsir eʼtuvchi omillarni keltirib oʻtamiz:
1. Makroiqtisodiy tahlil, bunda quyidagi omillarni hisobga olingan holda iqtisodiyot va moliya bozorining holati baholanadi:
YAIM, bandlik, inflyatsiya, foiz stavkasi, valyuta kurslari va h.k.;
Monetar va fiskal siyosat, ularning bozorga va investitsiya muhitiga taʼsiri koʻrib chiqiladi
