Avval parallel dasturlash faqatgina qudratli super kompyuterlarga aloqador tushunchalardan biri edi.
Lekin texnika-texnologiyalarning rivojlanishi va uy, foydalanuvchi kompyuterlar imkoniyatlarini ortishi, parallel dasturlar va dasturlashni oddiy foydalanuvchi kompyuterlarga xam tegishli tushunchaga aylantirdi.Shuning uchun zamonaviy dasturchilarga xam parallel dasturlashga oid bilimlarni egallash ehtiyoji paydo bo’ldi.
Parallel dastur ishlab chiqish vositalari.
Parallel hisoblashlar - bu bir vaqtning o'zida ishlaydigan va bir xil muammoni hal qiladigan o'zaro ta'sirli hisoblash jarayonlari majmui sifatida ishlab chiqiladigan kompyuter hisoblarini tashkil etish usuli.
Parallel dastur ishlab chiqish bosqichlari.
Parallelikni aniqlash
Vazifani tahlil qilish va parallel bajarilishi mumkin bo’lgan qism, bo’laklarni aniqlash
Vazifani strukturasini ajratilgan qism, bo’laklarni effektiv bajarilishini ta’minlaydigan qilib o’zgartirish, ular o’rtasidagi aloqalarni, bog’liklarni aniqlash
Ma’lum bir fan sohalariga tegishli masalalarni echish uchun mo’ljallangan Parallel programmalash paketlari
Parallel bajariladigan ma’lum bir algoritmlar to’plamini o’z ichiga olgan kutubxonalar(MKL,PARMETIS).
Aynan dastur ichida parallelikni tashkil etish imkonini beruvchi instrumental vositalar
Parallelikni amalga oshirish
Parallel dasturlar yaratishda eng qiyin vazifalar sifatida parallel amallarni bajarayotgan hisoblash jarayonlari o’rtasida munosabat va aloqalarni tashkil etish va umumiy hisoblangan resurslarni boshqarish hisoblanadi.
Jarayonlar o’rtasidagi aloqa masala yechilayotgan qurilma arxitekturasiga bog’liq bo’ladi.
Umuiy xotirali hisoblash tizimlarida parallel hisoblashlar jarayonlar ichida oqimlar yaratish yo’li bilan amalga oshiriladi.Oqimlar o’rtasidagi aloqa va munosabatlar ular uchun umumiy bo’lgan xotira orqali amalga oshiriladi.
Bunday arxitekturaga ega hisoblash tizimlarida har protsessorda alohida jarayon bajarilib, bu jarayon boshqa protsessorlardagi jarayonlar bilan xabarlar jo’natish yo’li bilan o’zaro aloqada bo’lishi tashkil etiladi.
Taqsimlangan xotirali
Taqsimlangan xotirali
Taqsimlangan xotirali arxitekturaga ega hisoblash tizimlarida jarayonlar o’rtasidagi xabar almashinuvini MPI texnologiyasi orqali tashkil etish qulay hisoblanadi.
MPI(Message Passing Interface)-bu bir xil vazifani bajaradigan jarayonlar o'rtasida xabar almashish imkonini beradigan ma'lumotlarni uzatish uchun mo'ljallangan dasturlash interfeysi.