7-ma’ruza. Atom tuzilishi



Yüklə 457,42 Kb.
səhifə1/8
tarix20.06.2023
ölçüsü457,42 Kb.
#132925
  1   2   3   4   5   6   7   8
Samatov Sardor


NamMQI 66-QXM-22-guruh talabasi Samatov Sardorbek

Mavzu :Atom yadrosining tuzilishi va xossalari

  • 1903 y. ingliz olimi Tomson ion-elektron yoki statik nazariya yaratdi:
  • Tomson nazariyasiga ko’ra atom musbat zaryadlangan doira bo’lib, bu zaryadni ichida doimo elektronlar tebranib turadi.Ana shu atomning musbat zaryadlangan qismi atomning butun qismini egallab turadi.
  • 1911 y. ingliz fizigi Ernest Rezerford dinamik yoki atom tuzilishini yadroviy nazariyasini yaratdi.

1-rasm. - zarrachalarning yupqa metal pardadan o’tishi.

2-rasm . - zarrachalarning metalldan o’tishida og’ishi

1913 y. Rezerfordning o’quvchisi ingliz olimi Mozli rentgen nurlarining spektrini tekshirib:

 = A(z-b)

z elementning tartib nomeri;

A, b o’zgarmas sonlar;

- rentgen nurining to’lqin chastotasi;

  • = 1/
  • nurning to’lqin uzunligi.
  • Protonning massasi 1,0073 u.b. ga teng bo’lib,

    uning zaryadi +1 ga teng.

    Neytronning massasi 1,0087 u.b.ga teng,

    uning zaryadi nolga teng.

1932 y. D.I.Ivanenko va Geyzenberg yadro tuzilishini proton–neytron nazariyasini yaratdilar:

N = A – Z

N- atomdagi neytronlar soni;

A-elementning atom massasi;

Z-elementning tartib nomeri.

1932 yilda ingliz fizigi Dj. Chedvik zaryadsiz zarrachalarni aniqladi va ularga neytron nomini berdi(o1n).

Yadrodaga protonlar neytronlarga aylanishi yoki teskari jarayon sodir bo’lishi mumkin:

01n = 11P + -10e

11P= 01n ++10e

-10e va +10e elektron va pozitron.

2. Izotoplar, izobarlar va izotonlar

Yadro zaryadi bir xil lekin atom massasi turlicha bo’lgan atomlar to’plami izotoplar deyiladi.Bu zarrachalar tarkibida neytronlar soni har xil bo’ladi.


Yüklə 457,42 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin