7-mavzu: Axborotlarning kompyuterda tasvirlanishi. Reja: Axborotlarning kompyuterda tasvirlanishi. Axborotlarni kodlash



Yüklə 213,88 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/6
tarix09.10.2023
ölçüsü213,88 Kb.
#153120
1   2   3   4   5   6
7-mavzu Axborotlarning kompyuterda tasvirlanishi.

Axborotlarni kodlash usullari.
Har bir axborot bir necha xil usulda kodlanishi mumkin. Kompyuterlarning vujudga 
kelishi bilan alohida inson va butun nsoniyat ishlatadigan barcha ko’rinishdagi 
axborotlarni kodlash zaruriyati paydo bo’ldi. Ammo axborotlarni kodlash 
muammosini yechishni insoniyat kompyuterlar paydo bo’lishidan ancha oldin 
boshlagandi. Insoniyatning olamshumul kashfiyoti –yozuv va arifmetika-nutq va 
raqamli axborotni kodlash sistemasidan boshqa narsa emasdi. Axborot hech qachon 
sof holatda bo’lmagan, u har doim qandaydir kodlangan ko’rinishda bo’lgan. Ikkili 
kodlash-axborotni ifodalashning keng tarqalgan usullaridan biridir. Hisoblash 
mashinalarida, robotlarda, raqamli dastur boshqaruvidagi stanoklarda umumiy 
qonundagidek, hamma informatsiya, apparat bajaradigan barcha ishlar, ikkilik 
alfavit so’zlari ko’rinishida kodlanadi. 
 
 


Axborotlarning to‘g‘ri, teskari, to‘ldiruvchi va modifikatsiyalashgan kodlari.
Har bir axborot bir necha xil usulda kodlanishi mumkin. Kompyuterlarning vujudga kelishi 
bilan alohida inson va butun nsoniyat ishlatadigan barcha ko‘rinishdagi axborotlarni kodlash 
zaruriyati paydo bo‘ldi. Ammo axborotlarni kodlash muammosini yechishni insoniyat 
kompyuterlar paydo bo‘lishidan ancha oldin boshlagandi. Insoniyatning olamshumul kashfiyoti –
yozuv va arifmetika-nutq va raqamli axborotni kodlash sistemasidan boshqa narsa emasdi. 
Axborot hech qachon sof holatda bo‘lmagan, u har doim qandaydir kodlangan ko‘rinishda bo‘lgan. 
Ikkili 
kodlash-axborotni 
ifodalashning 
keng 
tarqalgan 
usullaridan 
biridir. 
Hisoblash 
mashinalarida

robotlarda

raqamli 
dastur 
boshqaruvidagi 
stanoklarda 
umumiy 
qonundagidek

hamma informatsiya 
, apparat 
bajaradigan barcha ishlar
, ikkilik alfavit so‘zlari 
ko‘rinishida kodlanadi. 
Kompyuter 
axborotni fa
qat kodlashtirilgan ko’rinishda qayta ishlaydi. Unga 
kiritilgan ma’lumotlar xotira qurilmasiga joylashtiriladi. Shuni eslatish zarurki, 
axborotning mazmuni, axborotlarni yodda tutuvchi va disk yurutuvchilarning 
turlariga bog’liq bo’lmagan holda, ular xotiraga nol va birlar ketma – ketligida 
yozilishi ma’lum. Yuqorida eslatilganidek, mashina xotirasi katakchalarga 
ajratilgan. Katakchada aniq 
uzunlikdagi har 
qanday ikkilik raqamlari ketma – ketligi 
saqlanishi mumkin. Bu ketma – ketlik 
mashina s
o’zi
deb ataladi. Mashina so’zining 
uzunligi kompyuterning tuzilishi bilan aniqlanadi. Masalan, kompyuterning xotira 
katakchasi 24 ikkilik belgidan tashkil topgan mashina so’zini saqlashi mumkin. 
Sonlar, 
belgilar 
va 
ko’rsatmalar ham 
mashina 
so’zi 
yordamida 
ifodalanib, qo’llanilishi mumkin. Kompyuter uchun har bir son maxsus 
ko’rinishdagi so’zdir. Masalan, haqiqiy sonni tasvirlash uchun uning ishorasi, 
butun qismi va kasr qismlari ko’rsatilishi kerak. Shuning uchun EHM dastlab 
mashina so’zining yuqorida sanab o’tilgan xarakteristikalarini aniqlaydi, so’ngra nol 
va birlar ketma – 
ketligini a
niqlab beradi. Kompyuterlarda sonlarni tasvirlashning 
ikki: qo’zg’almas va qo’zg’aluvchi vergulli usulidan foydalaniladi. 

Yüklə 213,88 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin