8-variant. “Ko‘p xonali sonlar‘ konsentrida arifmetik amallarni o‘rganish

8-variant.
“Ko‘p xonali sonlar‘ konsentrida arifmetik amallarni o‘rganish (ikkinchi mashg‘ulot).
1. Ko‘p xonali sonlarni ko‘paytirish va bo‘lishda og‘zaki va yozma hisoblash usullarini o‘rganish metodikasi.
Boshlang’ich sinflarda bolalarga og’zaki va yazma hisoblashni o’rgatish muhim ahamiyatga ega bo’lib, bunda o’qituvchidan alohida e’tiborli bo’lish talab qilinadi. Hisoblash malakalarini rivojlantirishda o`qituvchi o`qitishning bir qancha turlarini inobatga olish zaruru. Shulardan: didaktikaga doir qo’llanmalarda bilimlarni bayon qilish va mustahkamlashning formalari sifatida quyidagi o’qitish metodlari qaraladi:

kuzatish, o’qituvchining bilimlarni (bayon, suhbat, hikoya, mashq) o’quvchilar bilan darslik va boshqa kitoblar bilan ishlash, kuzatish, laboratoriya ishi, mustaqil ishlar.

Sinflarning katta-kichikligiga qarab ushbu metodlar turli o’rinlardan qo’llaniladi.
KUZATISH metodi boshlang’ich sinflarda matematikani shakllanishida muhim ahamiyatga ega. Natural sonlarning xossalari, arifmetik amallarning xossalari, geometrik figuralarning xossalarini va hokazolarni kuzatish o’quvchilarning fikrlash qobiliyatini o’stiradi. Kichik sinflardga arifmetik amallar va sonlarning turli xossalari bilan tanishtirishda kuzatish metodidan foydalanish ancha oson va maqsadga muvofiq hisoblanadi. Masalan sonlarni qo’shishda o’rin almashtirish xossasini o’rgatishda, o’quvchilarga ikkita sonni ikki o’rinda qo’shish va natijani tengligini angltishda ushbu metoddan foydalaniladi.
2+6=8, 6+2=8,
9+1=10, 1+9=10,
3+4=7, 4+3=7

Bunda bolalar qo’shish tartibi o’zgarganda ham yig’indi o’zgarmasligi to’g’risida xulosa chiqaradilar.

Suhbat metodini qo’llaganda o’quvchilarning bilish faoliyatini har tomonlama o’stirish mumkin. Masalan: 100 ichida raqamlashni o’qitishda o’quvchilarga qanday sonlar bir xonali va qanday sonlar ikki xonali ekanligini, undan keyin ikkita raqam bilan ifodalangan sonlarni ikki xonali sonlar deyilishini aytib o’tish lozim. Shuningdek, suhbat jarayonida nechta raqam bilan nol ifodalanilishini va 1 dan 9 gacha nechta son, 10 dan 99 gacha nechta son borligini bayon qilish kerak.
Bayon qilish metodi ikki turga bo’linadi: