bilishdan va yaxshi xulq-atvorli bo’lishdan iborat ekanini ta’kidlab:
Xulqingni rost etgil, har sorigaki borsang,
«Ahsanta» der bori el, gar yaxshi ot chiqarsang.
-desa, boshqalariga doimo yaxshilik qilish eng olijanob fazilat ekanini ta’kidlab:
Bori elga yaxshilik qilg’ilki,
Mundin yaxshi yo’q,
Kim degaylar dahr aro qoldi,
Falondin yaxshiliq.
-kabi misralar orqali ifodalaydi. Shuning uchun ham u ilm fanining ahamiyatini
chuqur his etib, yuqorida aytganimizdek o’zi juda qadrlagan ilm-fan kishilarni eng
avvalo ularning yurish-turishiga ko’pchilik manfaati uchun qilgan xizmatlariga
qarab baholaydi.
O’z ijodida ezgulikni, inoqlikni, vafodorlikni ardoqlagan shoir o’zidan avvalgi
kasbdoshlariga
ergashib yovuzlikni, zulmni, qabihlikni qoralaydi. Xalqimizning
«Ekkaningni o’rasan» degan naqliga amal qilib:
Har kimki vafo qilsa, vafo topg’usidir,
Har kimki jafo qilsa, jafo topg’usidir.
Yaxshi kishi ko’rmagay yomonlig’ hargiz,
Har kimki yomon bo’lsa, jazo topg’usidir.
-deb yozadiki, Bobur she’rlarida bunday hayotiy jozibali misralar ko’plab
topiladi.
Bulardan tashqari, Bobur do’stlikni, hayotni, uning har bir fursatini qadrlashga,
qayg’u-hasrat
bilan emas, oqilona, xushchaqchaqlik yashashga chorlovchi,
yoshlarga ibrat bo’ladigan talaydigan baytlar bitgan. Shulardan biri:
Ahbob yig’ilmoqni farog’at tutingiz,
Jam’iyatingiz borini davlat tutingiz.
Chun gardishi charx budurur, tengri uchun,
Bir-birini necha kun g’animat tutingiz.
Boburning fikricha, yoshlar shaxsini hayotning o’zi shakllantiradi, lekin bunda
mehnat va mehnatda toblanish muhim rol o’ynaydi. Mehnat qilgan va mashaqqat
chekkan kishilardagina chinakam insoniy fazilatlar tarkib topadi.
Umuman Bobur merosini o’rganishda uning davlat arbobi sifatidagi faoliyatida
ham adiblik ijodiyotida ham chuqur ziddiyatlar mavjudligini unutmaslik kerak.
Chunki akademik V. Y. Zohidov ta’biri bilan aytganda: «Bobur o’ziga xos sifatlarga
ega bo’lgan siymodir. U avvalo o’z davrining, o’z
sinfining farzandi, murakkab
ijtimoiy, iqtisodiy sharoitlarning va g’oyaviy-siyosiy qarashlardagi yo’nalishlardagi
ziddiyatlarning mahsulidir». U o’sha davrning hukmron mafkurasiga mos
kelmaydigan fikrlarni ham feodal hokimligi yaqqol ko’rinib turadigan qarashlarni
ham aytar edi. O’z vatanini tashlab ketgan va begona
yurtlarda yurganini doimo
vatanini qo’msagan:
Dostları ilə paylaş: