9-mavzu: Zamonaviy dasturlash texnologiyalari. Obyektga yo’naltilrilgan dasturlash tillari Reja

Dasturlash tillarining asosiy tashkil etuvchilari.


C++ dasturlash tili C dasturlash tiliga asoslangan. C dasturlash tili o`z navbatida B va BCPL dasturlashgan tillaridan kelib chiqqan. BCPL - 1967 yilda Martin Richards tomonidan o`ylab topilgan bo`lib, operatsion tizimlarni yaratish uchun mo`ljallangan. Ken Thompson o`zining B tilida BCPL ning ko`p xossalarini yaratishga harakat qilgan va B dasturlash tilida asosan operatsion tizimning birinchi variantlarini yozgan. BCPL ham, B ham tipsiz til bo`lgan. Ya`ni o`zgaruvchilarning ma`lum bir tipi bo`lmagan - har bir o`zgaruvchi kompyuter xotirasida faqat bir bayt joy egallagan. O`zgaruvchini qanday sifatda ishlatish esa, ya`ni butun sonmi, haqiqiy sonmi yoki harfmi, dasturchining vazifasi bo`lgan. C tilini Dennis RitchieB tiliga asoslanib yaratdi va ilk bor C tilini 120072 yili Bell Laboratoriyasida, DEC PDP-11 kompyuterida qo`lladi. C o`zidan oldingi B va BCPL tillarining juda ko`p muhim tomonlarini o`z ichiga olish bilan bir qatorda o`zgaruvchilarni tiplashtiradi va turli yangiliklar kiritilgan. Boshlanishda C asosan UNIX tizimlarida keng tarqaldi. C mashina arxitekturasi bilan tez muloqot qiluvchi dasturlash tilidir. 1983 yilda, C tili keng tarqalganligi sababli, uni standartlash harakati boshlandi. Buning uchun Amerika Milliy Standartlar Komiteti (ANSI) qoshida X3J11 texnik komitet tuzildi. 1989 yilda ushbu standart qabul qilindi. Standartni dunyo bo`yicha keng tarqatish maqsadida 1990 yilda ANSI va Dunyo Standartlar Tashkiloti (ISO) hamkorlikda C ning ANSI/ISO 9899:1990 standartini qabul qilishdi. Shuning uchun C da yozilgan dasturlar mayda o`zgarishlar yoki umuman o`zgarishlarsiz juda ko`p kompyuter platformalarida ishlaydi.
C++ 1980 -yillar boshida Bjarne Stroustrup tomonidan C ga asoslangan tarzda tuzildi. C++ juda ko`p imkoniyatlarni o`z ichiga olgan, lekin eng asosiysi u ob`ektlar asosida dasturlashga imkon beradi. Dasturlarni tez va sifatli yozishga hozirgi kunda katta ahamiyat berilmoqda. Buni ta`minlash uchun ob`ektli dasturlash g`oyasi ilgari surildi. Xuddi 1970 - yillar boshida strukturali dasturlash kabi, dasturlarni hayotdagi jismlarni modellashtiruvchi ob`ektlar orqali tuzish dasturlash sohasida inqilob qildi.
C++ dan tashqari boshqa ko`p ob`ektli dasturlashga yo`naltirilgan tillar mavjud. C++ esa gibrid tildir. Unda C ga o`xshab strukturali dasturlash yoki yangicha, ob`ektlar bilan dasturlash mumkin. Yangicha deyishimiz ham nisbiydir. Ob`ektli dasturlash falsafasi paydo bo`lganiga ham yigirma yildan oshyapti.
C++ funksiya va ob`ektlarning juda katta kutubxonasiga ega. Ya`ni C++ tilida dasturlashni o`rganish ikki qismga bo`linadi. Birinchisi bu C++ ni o`zini o`rganish, ikkinchisi esa C++ ning standart kutubxonasidagi tayyor ob`ektfunksiyalardan foydalanishni o`rganishdir.