A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov
Yüklə 4,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
O xirgi qoldiq
debet kredit debet kredit debet kredit 1 2 3 4 5 6 7 8 A k tiv la r + + + = 3 + 5 - 6 P assiv lar + + + = 4+6- 5 JAM I Aktiv schyotlar bo‘yicha oxirgi qoldiqlar boshlang‘ich qoldiqqa debet aylanma summasini qo ‘shib, kredit aylanma summasini ayirish yo‘li bilan aniqlanadi. Passiv schyotlar bo‘yicha oxirgi qoldiqni topish uchun boshlang‘ich qoldiqqa kredit aylanma summasi qo‘shilib debet aylanma summasi ayriladi. Aylanma qaydnomadagi ustunlar bir - birovlariga tegishli tartibda teng keladigan debet va kredit jam ilarga ega bo‘lishlari kerak. Debet va kredit bo‘yicha boshlang‘ich qoldiqlar jamilarining tengligi balansning har xil bo‘limlarida keltirilgan bir xil mablag1 laming umumiy summalaridan iboratdir. Pul ko‘rinishida bu summalar har doim bir xil boMishi kerak, chunki u aktiv va passivning jamidir. Barcha schyotlar debeti va kreditining yakunlari har xil boMishi mumkin emas, chunki barcha muomalalar schyotlarda ikki yoqlama yozuv bilan aks ettiriladi. Oxirgi qoldiqlaming tengligi boshlangMch qoldiqlaming tengligiga o‘xshab shartlanadi. Yangi balansni tuzish uchun sintetik aylanma vedomostidagi oxirgi qoldiqlar summalaridan foydalaniladi. Gap shundaki, o ‘ng tomondagi so‘nggi ustunlarda ko‘rsatilgan oxirgi qoldiqlaming barchasi birgalikda korxonaning yangi balansini anglatadi. 59 Lekin balansni tuzish aylanma vedomostiga sintetik schyotlar qoldiqlarini balans jadvaliga mexanik o ‘tkazishni anglatmaydi. Aylanma vedomosti faqat hisobot davrining oxiriga bo‘lgan korxona m ablag‘lari holati to ‘g ‘risidagi dastlabki m a’lumotlargagina egadir. Unda hisoblab chiqarilgan qoldiqlar, balans tuzishdan oldin tekshiriladi va aniqlanadi. Shuning uchun sintetik schyotlar bo‘yicha aylanma vedomostlar ko‘pincha tekshiruv balansi deb ham nomlanadi. Analitik hisob schyotlarida esa natura va boshqa oMchov birliklari qo‘llanilishi ular aylanma qaydnomasi shaklinining quyidagi ko‘rinishida bo‘lishini taqozo etadi. 3.4-jadval Yüklə 4,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|