A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov
Ishlab chiqarish jarayonining hisobi
Yüklə 4,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
4.4. Ishlab chiqarish jarayonining hisobi
Ishlab chiqarish jarayonida xo‘jalik yurituvchi subyektlarda tayyor mahsulot yaratiladi. Tayyor mahsulot ishlab chiqarish uchun uning turiga qarab xarajatlar qilinadi. Mazkur xarajatlar tarkibi esa, “Mahsulot (ishlar, xizmatlar)ni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi 77 hamda moliyaviy natijalami shakllantirish tartibi to‘g ‘risidagi” nizomda keltirilgan. Korxonalarda mahsulot ishlab chiqarishda sarflanadigan xarajatlar 2010 - “Asosiy ishlab chiqarish” schyotida asta-sekinlik bilan y ig‘ilib boradi. Ishlab chiqarish jarayonida buxgalteriya hisobining oldiga quyidagi vazifalar belgilanadi: - ishlab chiqarish haqiqiy hajmlami aniqlash bunda jami ishlab chiqarilgan mahsulot, hamda mahsulotning har bir turi bo‘yicha miqdor ko‘rsatkichlarga ega bo‘linadi. Olingan ma’lumotlar ham natura, ham pul oMchov birligida bo‘ladi; - mahsulot haqiqiy tannarxini hisoblash. Buning uchun ishlab chiqarilgan barcha mahsulot va uning har bir turi bo'yicha tannarxga kiritilgan xarajatlar haqidagi m a’lumotlardan foydalaniladi. Masalan, ishlab chiqarishdagi ishchilaming mehnat haqi, materiallar qiymati, mahsulot ishlab chiqarishda bevosita qatnashgan asosiy vositalarga hisoblangan eskirish summasi hamda ishlab chiqarishga xizmat qiluvchi yordamchi va umumishlab chiqarish xarajatlari. Ishlab chiqarish hisobini yuritish uchun bir qancha schyotlar q oilanilib, ulardan asosiysi 2010 - “Asosiy ishlab chiqarish” aktiv schyotidir. M azkur schyot yordamida ishlab chiqarish umumiy hajmi aniqlandi. Mahsulot tayyor boMganidan so ‘ng esa, 2010 schyoti kretidan 2 800-“Tayyor mahsulotlar” schyotining debetiga o ‘tkaziladi. Mahsulot ishlab chiqarish texnologiyasi murakkab, hamda uzlukiz bo‘lsa, har oyning oxirida tugallanmagan ishlab chiqarish yuzasida qoldiqlar aniqlanadi. Tugallanmagan ishlab chiqarish bu barcha ishlab chiqarish bosqichlaridan o ‘tmagan texnika nazorati tomonidan tekshiruv qabul qilinmagan buyum va mahsulotlardir, y a’ni ular texnologik jarayon va standartlar talablariga javob bermaydi. Tugallanmagan ishlab chiqarish 2 0 1 0 -“Asosiy ishlab chiqarish” schyoti debetida qoldiq siafatida hisobga olinib, inventarizatsiya usuli orqali aniqlanishi yoki normativ (reja)dagi ishlab chiqarish tannarxi bo‘yicha baholanishi mumkin. 78 Ishlab chiqarishning haqiqiy tannarxini aniqlashda quyidagi formuladan foydalaniladi. Yüklə 4,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|