A. A. Solonitsina

Şərq və Ərəb ölkələrinin işgüzar mədəniyyəti 
Yaponiya. Yaponların bütün həyatı müxtəlif mərasimlərlə 
doludur və ciddi protokola tabedir. Tanışlıq zamanı vizit kartla- 
rından istifadə edirlər. Vizit kartını təqdim edənin vəzifəsi sta-
tusu çox vacibdir. Vizit kartları bir qayda olaraq iki əllə təqdim 
olunur. Əgər yapon iş adamının statusu aşağıdırsa o zaman 
vizit kartını ondan sağ əllə alırlar. Yaponlar xüsusilə sosial 
məsələyə aid olan hər şeyə çox ehtiyatla yanaşırlar. Yapon 
nümayəndələrinin səviyyəsini bilərək onlara uyğun görüş təşkil 
edirlər. Yaponlar ürəyi açıq insanlardır. Ürəyi açıqlıq təkcə 
dostluq demək deyil. Yaponiyadakı tədbirlərdə yalnız kişilər 

---

www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
A.A. Solonitsina. 
“Peşə etikası və etiket” 
147 
iştirak edir. Əyləncəli tədbirlərdə həyat yoldaşları ümu- 
miyyətlə olmur. Yaponiyada əl sıxmaq qəbul edilmir. Bu za- 
man onlar azca aşağı əyilirlər. Hətta 15,45,75,90 dəfə səjdə 
edirlər. Yaxşı təsürrat yaratmaq üçün 45 dəfə səjdə edirlər. Ən 
hörmətli şəxsə 90 dəfə səjdə edərək qarşılayırlar. Yaponiyada 
tabeçiliyə əsaslanan avtoritar liderlik tərzi geniş yayılmışdır. 
Ancaq bir çox qərarlar kollektiv şəkildə qəbul edilir. İş saatları 
dünyada ən uzunmüddətli iş saatlarından biridir. Bir çox işçilər 
rəhbər getmədən işdən ayrılmırlar. Layiqli yapon öz məzuniy- 
yətindən imtina edir, baxmayaraq o çox qısadır. Yaponiyada iş 
haqqında gün bitdikdən sonra danışa bilərsiz. 
Yaponlar iş əlaqələrini məktub və telefonla deyil, vasitə- 
çilərin köməyilə qurmağa səy göstərirlər. Onlar şəxsi münasi- 
bətlər qurmağa çalışırlar. Buna görədə məşhur bir yapon şirkə- 
tinin tövsiyyəsi ilə ilk əlaqə qurmağın daha yaxşı olduğunu dü- 
şünürlər. Yaponiyada qolf sahəsində yalnız Filandiyadakı sau- 
na kimi danışıqlar üçün istifadə edilir. Yaponlar diqqətlə qulaq 
asır başlarını tərpədirlər. Bu razılıq demək deyil, sadəcə həm- 
söhbətlərini başa düşmək deməkdir. Yaponlar üçün danı-şıqlar 
prosesi vacibdir nəinki nəticə. Bu kimi təssürat aldadıcıdır. Bu 
yalnız tanımadığı adamlara, xüsusəndə fərqli mədəniyyətlərin 
nümayəndələri ilə o qədər də asand olmayan əməkdaşlıq mü-
hiti yaratmaq istəyidir. Ona görə problemin həlli sadə suallar- 
dan başlayır. Hansı ki, bununla bağlı razılığa gəlmək çətin de- 
yil. İşgüzar görüşlər qeyri-rəsmi şəraitdə keçir. Çiçək yetişdi- 
rmək və bir buket təşkil etmək Yaponiyada sənət növüdür. Bu- 
na görə evə dəvət edildikdə çiçək vermirlər, çünki ev sahibəsi 
qonaqların şərəfinə buket hazırlamışdır. 

---

www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 
A.A. Solonitsina. 
“Peşə etikası və etiket” 
148