A jumaboyev, Z. Mamatov, O‘. A. Xolikulov, sh sh. Yormatov optikadan masalalar to‘plami

Geometrik optika qonunlari

Geometrik optikaning asosiy qonunlari:

• 
  Yorug‘likning to‘g‘ri chiziq bo‘ylab tarqalish qonuni;
  
• 
  Yorug‘likning mustaqillik qonuni;
  
• 
  Yorug‘likning qaytish qonuni;
  
• 
  Yorug‘likning sinish qonuni.
  

1. 
   Yorug‘likning vakuumdagi tezligi:
   

2. 
   Muhitning absolyut sindirish ko‘rsatkichi (elektromagnit to‘lqin nazariyasiga asosan):
   

- muhitning dielektrik singdiruvchanligi,
- muhitning magnit singdiruvchanligi.

3. 
   Muhitning nisbiy sindirish ko‘rsatkichi:
   

4. 
   Yorug‘likning muhitdagi tezligi:
   

5. 
   Yorug‘likning qaytish qonuni:
   

6. 
   Y orug‘likning sinish qonuni:
   

7. 
   To‘la ichki qaytishning chegaraviy burchagi :
   

8. 
   Yassi ko‘zgu:
   

9. 
   Sferik ko‘zgular
   

• 
  Sferik ko‘zgularning fokus masofasi:
  

R – ko‘zguning egrilik radiusi

1. 
   Botiq ko‘zgu
   

d – b uyumdan ko‘zgugacha bo‘lgan masofa,
f – tasvirdan ko‘zgugacha bo‘lgan masofa
(+) – haqiqiy tasvir hosil bo‘lganda
( –) – mavhum tasvir hosil bo‘lganda

2. 
   Qavariq ko‘zgu
   

 

• 
  Ko‘zguning chiziqli kattalashtirishi:
  

10. 
    
11. 
    Yorug‘likning yassi parallel plastinkada sinishi:
    

12. 
    Y orug‘likning prizmada sinishi:
    

va kichik qiymatlarida , deb olishimiz mumkin: