A k ġ f k a m a L
Yüklə 10,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
10 may 1992-ci il -Hərbi hissə bütün şəxsi heyətlə Kəlbəcərə
göndərildi. Batalyonun ilk zabitlərindən: leyt. A.Kamalov, leyt. M.Sadıqov, gizir T.Rzayev 60 Hər kəs bütün varlığı ilə torpağa, yurda, vətənə bağlı olmalıdır. M ü ə l l i f Sərhədləri milli ordu qoruyur 1992-ci ilin mart ayında mənim xahişimlə Müdafiə Nazirliyi tərəfindən göndərilən zenitçilər dəstəsi tezliklə Murov, Qoçdaş və Dəlidağ istiqamətlərində ermənilərin iki vertalyotunu və iki təyyarəsini vurdular. Ermənistanın Dağlıq Qarabağla əlaqəsi yalnız təyyarə və vertalyotlarla olduğu üçün “Strela” raketləri ilə silahlanmış həmin dəstə erməniləri vahiməyə salmışdı. Artıq bizim batalyonun bölük və tağımları Taxtadüzdə, Ağduzdaqda, Zəylikdə, Yellicədə, Dikyurdda, Ayrımda, Alçalıda, Qazuçanda, Söyüdlüdə, Qara Qayada, Ağdabanda, Çərəkdarda, Mərciməkdə, Narışdarda ön mövqelərdə və yüksəkliklərdə yerləşdirilmişdi. Ermənilər əsasən Söyüdlü, Ağdaban, Çərəkdar, Alaqaya və Narışdar istiqamətlərindən tez-tez hücumlar edir, lakin döyüşçülərimiz tərəfindən geriyə oturdulurdu. Hər kəndin qorunmasına bir tağım, yəni 30 nəfərədək əsgər düşürdü. Sərhəd xətti uzun olduğundan bu bölük və tağımlar isə ermənilərin planlı hücumlarının qarşısını almaqda çətinlik çəkirdilər. Həmin vaxtlar mən bir dəqiqə belə itirmədən həm sərhəd məntəqələrinin silah-sursat, ərzaq və geyimlərlə təchiz edir, həm həmin silah-sursatın “Həyat yolu” ilə Bakıdan, Ağdamdan, Qazaxdan və başqa bölgələrdən daşınmasını təşkil edir, həm də vaxt ayırıb əsgərlərin hərbi təlimlərinə nəzarət edirdim. Bizim batalyonun iki ədəd maşınlar üzərində səyyar ratsiya qurğusu, 8 ədəd topu, 4 ədəd “Alazan” raketi, bir “Kristal” raketi, 8 ədəd “Qrad” qurğusu (Gəncədə düzəltdirmışdik), onların 2000- dən çox mərmisi var idi, hər növdən olan avtomat və pulemyot güllələrinin sayı isə bir milyondan çox idi. Mərmilərin əksəriyyətini Ağdamın Uzundərə hərbi bazasından daşıtdırırdım. Bu işdə Batalyonun digər zabit və gizirləri də mənə yaxından kömək göstərirdi. Maşın Ayaq üstə ölmək-diz üstə yaĢamaqdan yaxĢıdır. D. Ġ b a r r u r i 61 karvanları ilə leytenant Akif Mirzəliyevi, leytenant Hüseyn Nəbiyevi, leytenant Hicran Abbasovu, kiçik leytenant Mehdi Şahüseynovu, Dadaş Hacıyevi Ağdama və Gəncəyə sursat daşımağa, qrad qurğuları düzəltdirməyə, gizir Tofiq Rzayevi və leytenant Üzeyir Şahbazovu Bakıya ərzaq, yanacaq, paltar və digər əşyaları gətirməyə göndərirdim. Bəzən 10-12 maşınla karvan təşkil edir, həmin zabit və əsgərlər üçün 3-4 günlük ərzaq ehtiyatı hazırlatdırır və onları yola salırdım. Batalyonun bütün döyüş planlarını, təchizat məsələlərini və zabitlərin, gizirlərin vəzifələrə təyin olunmalarını batalyon komandiri- kapitan Asif Süleymanov, qərərgah rəisi-baş leytenant Tahir Mehdiyev və mən birlikdə məsləhətləşərək həll edirdik. Batalyonun zabitləri, gizirləri və yuxarı yaşlı əsgərləri maaş alır, əsgərlərə təqaüd verirdik. Aldığımız maaşın çoxunu batalyonun yaradılması üçün xərcləyirdik. Batalyonda 30- a qədər zabit və gizir fəaliyyət göstərirdi. Batalyonun yaradılması işlərində həmin zabit və könüllü əsgərlərin hər birinin öz zəhməti və xidməti var idi. Biz həmişə çalışırdıq ki, bacarıqlı gəncləri batalyona cəlb edək. Batalyona götürdüyümüz zabit və könüllülər can-başla xidmət edir, Kəlbəcərin müdafiəsi üçün öz köməkliklərini əsirgəmirdilər. Biz onlara başa salırdıq ki, hər kəs öz işinə vicdanla yanaşmalı və Batalyonun yaradılması üçün bütün tapşırıqlar mütləq yerinə yetirilməlidir. Biz batalyonun nümunəvi, nizam-intizamlı bir batalyon olması üçün çox zəhmət çəkirdik. Gecə-gündüz işləyir, işimizdə irəliləyiş olanda sevinir, daxili bir rahatlıq hissi keçirirdik. Belə də oldu. Həm Batalyonun təchizatında, həm döyüş hazırlığında, həm də nizam-intizamda xeyli müsbət nəticələr əldə etmişdik. Artıq 1991-ci ilin mayında Batalyonda 8 ədəd top, 8 ədəd qrad qurğusu, 5 ədəd alazan və kristal raketi, xeyli miqdarda top, qrad, və digər raket mərmiləri, hər növdən bir milyona qədər patron və sursat, həmçinin 40-a qədər güclü yük maşını, 1500 dəst hərbi geyim və ayaqqabı, 1000 ədəd yataq dəsti, səyyar mətbəxlər və onların avadanlıqları, 1500 kq yağ, 1500 kq şəkər, 1500 kq düyü və s. ərzaq var idi. Batalyonun yaradaılması işini uğurla davam etdirməklə yanaşı, biz eyni zamanda Kəlbəcərin müdafiəsini də təşkil edirdik. Toplar, raketlər və “Qrad” qurğuları və onların mərmiləri sərhəd məntəqələrində yerləşdirilmiş, batalyonun bölük və tağımları sərhəd məntəqələrinə göndərilmiş və şəxsi heyət silah-sursat, yatacaq və ərzaqla təchiz edilmişdir. Bununla yanaşı sərhəd məntəqələri telefonla və ratsiya ilə təmin edilsə də ratsiyaların elektrik mənbələri azlıq edir və ya bölgədə elektrik enerjisi olmadığından onları yenidən doldura bilmirdik. Sərhəd məntəqələri qərərgahdan və bir-birlərindən uzaqda olduğundan onlarla 62 Udduğun hava, içdiyin su, yediyin çörək - Vətən torpağındadır. YaĢamaq üçün vətən torpağını qorumaq lazımdır. M ü ə l l i f əlaqə zəif idi. Həyəcan komandası verildikdə ən yaxın məntəqəyə ən tez bir saata çata bilirdik. Məntəqələrin bir-birindən və qərərgahdan uzaqda olmaları, həmçinin rabitə avadanlığının az olması isə yenə də əsas çətinliklərdən idi. Döyüş zamanı bəzən qərərgaha məlumatlar gec çatdırılır, göndərilən kömək isə gecikirdi. Buna baxmayaraq Kəlbəcər Batalyonunda olan yüksək intizam və təchizat bizi sevindirirdi. Bütün bu irəliləyişlərə baxmayaraq, hələ də Azərbaycanın öz müstəqil ordusu olduğuna və oradakı zabit, əsgər və könüllü döyüşçülərin bacarığına şübhə ilə yanaşanlar var idi. Bəzən bizə lazım olan maşın və texnikanın batalyona gətirilməsinə etiraz edib verməyənlər də olurdu. 1992-ci ilin yanvar-aprel aylarında ermənilərin Kəlbəcər ərazisinə bir neçə hücumunun qarşısını aldıq. Aprelin əvvəllərində Ermənistandan qalxan rus vertalyotları Kəlbəcərə hücum edərək televiziya qülləsini, Yellicə, Dikyurd, Ayrım, Söyüdlü sərhəd məntəqəsini və digər mövqelərimizi bombaladılar. Onları vurmaq üçün raketimiz yox idi. Avtomat və pulemyotlarla düşmən vertalyotlarına atəş açsaq da, onları məhv etmək mümkün olmadı. Bu döyüşdə ölən və yaralanan olmadı. Teleqüllə və digər obyektlər isə zədələnmişdi. Həmin vaxt Azərbaycanda demək olar ki, rus ordusu qalmamışdı. Onların alay və diviziyaları Azərbaycanın əksər bölgələrindən çıxarılaraq həm Dağlıq Qarabağda, həm də Ermənistanda yerləşdirilmişdir. Onlar ermənilərlə birlikdə mövqelərimizi tez-tez atəşə tutur, mühasirə vəziyyətində olan Kəlbəcər əhalisini təşvişə salırdılar. Kəlbəcər batalyonunun rabitə qurğuları. DöyüĢçü: Rizvan Muxtarov 1992-ci il |