A. Q. Samyayev, Q. S. Yarashev, B. B. Eshquvvatov

Javob: Samarqand shahrida 2010 yil 3 fevral kuni sutkalik o’rtacha harorat
+ 1.5 ga teng bo’lgan. 
Havo haroratining amplitudasi bu – kuzatilgan davr mobaynidagi eng 
yuqori va eng past haroratlar o’rtasidagi farqga aytiladi ( sutkalik ,oylik , yillik 
amplitudalar). Eslab qoling: amplitudani aniqlashda eng yuqori va eng past 
haroratlarda ishoralar har xil bo’lsa( - va + ) haroratlar yig’indisi qo’shiladi , agar 
haroratlarda ishoralar bir xil bo’lsa ( - - yoki + + ) katta haroratdan kichik harorat 
ayriladi. 

---

25 
4-masala: Yanvar oyining o’rtacha xarorati -7
0
C, iyul oyidagi o’rtacha harorat 
+21
0
C, bir yillik havo haroratining amplitudasi necha gradusga teng ekanligini 
aniqlaymiz. 
Yechimi : Yillik havo haroratining amplitudalarida ishoralar har xil 
bo’lganligidan yanvar va iyul oylaridagi haroratlar qo’shiladi, yani 
+21
0
C -(-7
0
C)=+21
0
C +7
0
C =28
0
C
Javob : demak yillik amplituda 28
0
C
ga teng. 
5-masala: Ekvatorda kunduzi havo harorati +28
0
C , kechasi +24
0
C 
kuzatilgan bo’lsa , havo haroratining sutkalik amplitudasini toping ? 
Yechimi : Sutka davomida kuzatilgan eng yuqori va eng past haroratlardagi 
ishoralar bir xil bo’lgani uchun, yuqori haroratdan past harorat ayriladi, yani 
28
0
С – 24
0
С = 4
0
C
Javob: Ekvatorda havo haroratining sutkalik amplitudasi 4
0
C ga teng. 
6-masala: Samolyot 3 km balandlikda uchib bormoqda. Yer yuzasida 20°C 
harorat bo’lsa, samolyot uchib borayotgan balandlikdagi haroratni aniqlang. 
Yechimi: Agar har 1000 m da havo harorati -6°C ga pasaysa, 3 km da -18°C 
ga pasayadi ya`ni 3 · (-6°C)= -18°C. Shunday ekan yer yuzasidagi +20°C
haroratdan 3 km balandlikdagi havo haroratini ayirish lozim. 20°C -18°C=2°C.