Takrorlash uchun savollar: 1. Sementni saqlash shartlari haqida nimalar bilasiz?
2. Qoplash ishlari haqida nimalar bilasiz?
3. Sementni tashish va transportirovka qilish haqida nimalar bilasiz?
Ma’ruza. № VI/7 Mavzu: Sement ishlab chiqarishni nazorat qilish, portlandsementning qotish nazariyasi. Reja: 1.
Sement ishlab chiqarishni nazorat qilish.
2.
Portlandsementning qotish nazariyasi.
Tayanch so‘z va iboralar: portlandsement,klinker, portlandsement qotishi. Texnikaviy shartlari. Ishlab chiqarish-texnika nazorati — sanoat korxonalarida mahsulot sifatini nazorat
qilish yuzasidan bajariladigan xizmatlar majmui. Texnik nazorat i.ch.ning barcha qismlari (xom
ashyo, materiallar, yoqilgʻi, yarim fabrikatlar, butlovchi qismlar, texnologik jarayonlar, asboblar,
dast-goxlar, uskunalar, tayyor mahsulotlar va b.)da amalga oshiriladi. Nazorat qilinadigan
obʼyekt xususiyatiga koʻra, nazoratning kuzatib nazorat qilish, mexanik xususiyatlarni nazorat
qilish, kimyoviy taxlil, metallografik tadqiqotlar oʻtkazish, sinab koʻrib nazorat qilish va b.
usullari bor. Tashkiliy jihatdan uning texnologik ja-rayonlarni nazorat qilish; operatsion nazorat
(mahsulot i.ch. bilan bogʻliq operatsiya bajarib boʻlingach, oʻtkaziladi); inspeksion (yoki tanlab)
nazorat qilish; boshlangʻich nazorat (korxonaga yetkazib berilgan materiallar, xom ashyo, yarim
fabrikatlar, butlovchi de-tallar nazorat qilinadi); faol nazorat (mahsulotni i.ch. jarayonida oʻlchov
asboblari yordamida nazorat qilish);: tayyor mahsulotni qabul qilish jarayo-nidagi nazorat va b.
turlari bor. I.ch.t. ning asosiy vazifasi korxonalardagi nazorat operatsiyalarning bajarili-shini,
ishlab chiqarilayotgan mahsulotning komplektligini tekshirish, brakni yoʻqotish hamda
mahsulotni belgilangan standart va texnik shartlarga muvofiq qilib i.ch.ni taʼminlashdan iborat.
I.ch.t.ni korxona boʻlimlarida xodimlar, sexlarda ishchilar, sozlovchilar, ustalar, brigadirlar va
korxonalarning hamma muhim uchastkalarida texnika nazorati boʻlimi xodimlari amalga
oshiradi. Texnika nazorati boʻlimining vazifasi nazorat usullarini ishlab chiqish, brakni hisobga
olish va taxlil qilishidir. Hoz. vaqtda detallarni i.ch. jarayonida nazorat qilishning eng zamonaviy
usullari (avtomatlashtirish, yoppasiga nazorat qilish)ni yaratishga keng eʼtibor qaratilgan.
