Abu rayhon beruniy nom id ag I to sh k en t da vlat texn ika u n IV er site ti m. X. Aripova
-BO‘LIM . R A D IO E L E K T R O N A PPA RA TLA RN I
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1-BO‘LIM . R A D IO E L E K T R O N A PPA RA TLA RN I
LO Y IH A LA SH N IN G A V TO M A TLA SH TIR ISH SISTEM A LA RI 1.1. R adioelektron a p p a ra tla r ALS la ri haqida um um iy m a’lum otlar Radioelektron apparatlarining loyihalash jarayonlari murakkab jarayonlar hisoblanadi, shuning uchun ulami avtomatlashtirish asosan ALS lar yordamida amalga oshiriladi. ALS lar bu loyihalash ishlarini avtomatlashtirishga m o‘ljallan- gan, loyihalash tashkilotlari bilan o ‘zaro bog‘liqlikdagi loyihalash vositalari majmuasidan iboratdir. Loyihalashni avtomatlashtirish - bu loyihalash jarayonini tashkil etuvchi loyihalash masalasini shakllantirib, aniq Ioyiha yechimini hisoblash vositalari yordamida hosil qilishdir. ALS larda murakkab radioelektronika qurilmalarini loyihalash ishlarini amalga oshirishda blokli-iyerarxik loyihalash uslublari saqlanib qoladi. ALS laming rivojlanish bosqichlarida loyihalash jarayonlarini bir qancha bosqichlarga bo‘lish mumkin: - EHM laming dastlabki yaratilish davridagi injenerlik masa- lalarini hal qilish bosqichi; - kompyuterlar imkoniyatiga qarab, natijalami hosil qilishda optimallikka, universallikka, aniqlikka erishish uchun yangi uslub va algoritmlar yaratish bosqichi; - rivojlangan ALS lami, ya’ni sistemali darajada loyihalash imkoniyatiga ega bo‘lgan ALS lar yaratish bosqichlari. Hozirgi davrda yaratilayotgan ALS lar quyidagi asosiy konsepsiyalami qanoatlantirishi kerak: - loyihalash jarayonida, kompyuter bilan loyihalovchi o ‘rtasida bogMiqlik bo‘lishini ta’minlash; - loyihalashni bosqichma-bosqich, iyerarxik dekompozitsiyalash asosida olib borilishini ta’minlash; - ALS larni axborotli kelishilgan qism sistemalari ko‘rinishida tasvirlanishini ta’minlash. Axborotli kelishilganlik deb, loyihalash y o ‘nalishi davomida bajariladigan loyihalash jarayonlari, axborotli kelishilgan dasturlar asosida bajarilishiga aytiladi. Agar bitta dastuming natijasi ikkinchi dastuming berilgani bo‘lib hisoblansa, bunday dasturlar axborotli-kelishilgan dasturlar deyiladi; - ALS lar ochiq sistemalar k o ‘rinishida yaratilishi kerak, ya’ni kerak bo‘lgan taqdirda yangi 'Uslublami kiritish, rivojlantirish mumkin boMsin; - ALS lar obyektga moslashtirilgan va umumlashtirilgan modullardan maksimal foydalanish mumkin boMgan sistema bo ‘lishi kerak. Umumlashtirilgan modullar - bu bir xil umumiy belgilarga ega bo‘lgan, ulami analiz va sintez qilishda bir xil ishlami bajarish mumkin bo‘Igan, har xil texnik obyektlardir. Bu konsepsiyalar ALS lami tashkil qilishda foydalanilgan aniq tamoyillar asosida amalga oshiriladi. Bu tamoyillarga quyidagilami kiritish mumkin: - qo‘lda bajariladigan avtomatlashtirilgan va avtomatik loyi halash ishlarini birlashtirish; - sistemaning qismlarini alohida-alohidaligi va ulaming dastu- riy ta ’minotining iyerarxik darajalarga bo‘linishi; - sistemaning interaktivligi; - sistemaning foydalanuvchi bilan o ‘zaro aloqasini, qisqa vaqt davomida amalga oshirish; - ALS lardan foydalanishni osonlashtirish, y a’ni sistemada muloqotli rejimni amalga oshirish; - kirish-chiqishdagi axborotlami nazorat qila olish; - baza elementlari parametrlarini o ‘zgartirib borish mumkinligi; - sistemada o ‘rin almashtirish mumkinligi (loyihalash bosqich- larini b a’zilarini dastur yordamida boshqarish); - loyihaga avtomatik o ‘zgartirish kiritish mumkinligi; - loyihalovchi talabiga muvofiq kerakli axborotni bera olishi; - berilgan axborotlami k o ‘rsatish uchun turli tip vositalaridan foydalanish imkoniyati. ALS laming rivojlanishi asosan fan-texnikaning mustahkam ba- zasiga bog‘liqdir. Bu bazani yaratish esa, hozirda hisoblash texnikasining zamonaviy vositalarini (mini-mikroEHM, shaxsiy 6 kompyuter, quvvatli hisoblash sistemalari, hisoblash tarmoqlari, sun’iy intellekt tamoyillarga asoslangan axborotni qayta ishlash va tasvirlashning yagona usullarini, injenerlik va optimallashtirish masalalarini yechishning yangi sonli usullarini yaratishdan iboratdir. ALS lar fanning yangi fundamental yutuqlari asosida loyihalash uslubiyatini rivojlantirish va ishlatish, murakkab sistema va obyektlami loyihalashda matematik nazariyalami rivojlantirish imkoniyatlarini yaratadi. ALS lami yaratish murakkab kompleksli muammo bo‘lib, sistemani yaratish jarayonida loyihalash bosqichlarining hammasini yagona uslubiyat bilan ta ’minlash zarurdir. ALS sistemalari 60-yillardan boshlab yaratila boshlandi. Murakkab tizimlar va ulaming elementlar bazasini loyihalash uchun dastur vositalarini birlashtirib, yangilarini yaratib, ALS lar uchun dasturiy uslubiyatli komplekslar yaratildi. 70 - yillaming o ‘rtalariga kelib, bunday komplekslar ko‘plab yaratila boshlandi va ular avtomatlashtirilgan ish joylari deb atala boshlandi. 80 - yillaming boshlariga kelib katta integral sxemalaming avtomatlashtirilgan holda loyihalashga m oijallangan, ko‘p darajali ALS lar yaratilib ishga tushirildi. Dasturiy-apparatli vositalaming yaratilishi esa avtomatlashtirilgan loyihalashga asos bo‘ldi. Shu davrga kelib murakkab sistemalaming matematik modellarini avtomatlashtirilgan holda yaratish imkoniyati, katta integral sxemalar va bosma platalami topologiyasini loyihalash jarayonini algoritmlashtirish uslublarini yaratilishi, loyihalash jarayonlarini avtomatlashtirishdagi muhim yutuqlardan biri b o id i. Hozirgi davrda ALS laming intellektualligini oshirishda muhim izlanishlar olib borilmoqda. Yüklə 3,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|