Academic research in educational sciences volume 2

Academic Research, Uzbekistan 11 www.ares.uz

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | Special Issue 4 | 2021 ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-4-10-13
MUHOKAMA VA NATIJALAR
“Yangi ommaviy axborot vositalari” davri bergan imkoniyatlar qatoriga ta‟lim
tizimini rivojlantirish va takomillashtirish uchun asos sifatida sifat jihatidan yangi axborot-ta‟lim muhitini yaratish imkoniyatlari kiradi. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish intellektual faoliyatning mohiyatini o„zgartirib, ma‟lumotlarni izlash va uzatish jarayonida tezlashtirishni ta‟minlaydi; masofaviy o„qitish sohasida interfaol usullarni joriy etish onlayn ta‟limning yangi shakllarini shakllantirishga va ta‟limda mavjudlik tamoyilini rivojlantirishga yordam berdi.
Ommaviy axborot vositalarining professional kommunikatsiya faoliyati sohasida ham muhim o„zgarishlar yuz berdi: nashrning arxivlari va tashqi elektron resurslarga, ma‟lumotlar bazalariga, tashkilotlarning rasmiy veb-saytlariga, yangiliklar lentalari, videokonferentsiyalarga kirish imkoni yaratdi. jurnalistlar tomonidan mavzu. Bir nechta manbalar mustaqil jurnalistik jurnalistikaning yanada samarali ishlashiga yordam beradi. Tomoshabinlarning roli ham o„zgardi: mulohazalarning turli shakllari o„quvchi, tinglovchi va tomoshabinga axborot mahsulotini ishlab chiqarishda ishtirok etish imkoniyatini berdi.
Etnomadaniy xilma-xillik odamning elektron “desritorializatsiyasi” – odamning individual, odatiy, samimiy sohasini buzadigan elektron ommaviy axborot oqimlarining shaxsiy makoniga bostirib kirishi bilan olib tashlanadi. Globallashayotgan dunyoda “mahalliy aholi madaniy, tarixiy va geografik ahamiyatidan mahrum bo„lib, funksional tarmoqlarga yoki majoziy kollajlarga birlashtirilib, joylar makonining o„rnini bosadigan oqimlar maydonini keltirib chiqaradi.” [2, b. 51-53].
Mediamadaniyatning paydo bo„lishi bilan biz uchun tanish bo„lgan aloqa jarayoni sxemasini kengaytirish haqida gapirish mumkin bo„ldi. Dastlab klassik ma‟lumotlarni uzatish sxemasini eslaylik. Buning uchun xabar, talqin (yoki idrok) va aloqa o„rtasida aniq farqlanish talab etiladi. Xabar – bu “narsa”, insonning intellektual faoliyati yordamida uzatiladigan mahsulotdir. Interpretatsiya – bu “fikr”, ya‟ni olingan bilim. Aloqa faqat translyatsiya, translyatsiya operatsiyasidir.
Maklyanning “Mediani tushunish” kitobida muhokama qilingan kommunikatsiya vositalari birgina axborot texnologiyalari emas. Bu yerda olimlar elektr nuri, nutq, yozuv, yo„llar, raqamlar, kiyim-kechak, uy-joy, shahar, pul, soatlar, matbaa, komikslar, kitoblar, reklama, g„ildiraklar, transport vositalari (velosiped, mashina, samolyot), avtomatik uskunalar, fotosuratlar, o„yinlar, matbuot, telegraf, yozuv mashinasi, telefon, fonograf, kino, radio, televizor, qurol-yarog „va boshqa ko„p narsalarni kiritadilar [3]. Bu xilma-xillikning barchasi “texnologiyalar” yoki “vositachilar” ekanligi bilan birlashadi, ularning kiritilishi insonning tashqi dunyo