Agrosanoat majmuasi iqtisodiyoti

quvvatlash

Davlatning iqtisodiy funktsiyalari. Agrosanoat majmuasini davlat tomonidan tartibga solish va qo’llab-quvvatlab turushning zarurati, mohiyati, tamoyillari, maqsadlari. Oziq- ovqat xavfsizligi. Davlatning qishloq xo’jaligini tartibga solish va qo’llab-quvvatlashdagi asosiy vazifalari, ularni amalga oshirish shakllari va usullari. Mamlakat eksport salohiyatini oshirish. Protektsionizm. Eksport va import kvotalari. Bojxona ta’riflari. Iqtisodiy sub’ektlarning (korxonalarning) daromadchanligini oshirishga qaratilgan tadbirlar. Agrosanoat majmuasi mahsulotlarini sotishdan tushadigan tushumlarni ko’paytirish choralari. Ishlab chiqarish kvotalari. Agrosanoat majmuasi mahsulotlarini davlat tomonidan xarid qilish. To’g’ridan-to’g’ri baho orqali beriladigan subsidiyalar. Tashqi savdoni tartibga olish choralari. Eksport subsidiyalari. Iste’mol subsidiyalari. Agrosanoat majmuasida xarajatlarni tejashga qaratilgan chora-tadbirlar. Sohani boshqarish va ishlab chiqarish tarkibini o’zgartirish siyosati. Davlatning agrar sohadagi soliq siyoti. Iqtisodiy dastaklar (kreditlar, soliqlar tizimi, narxlar) va ulardan foydalanish. O’zbekiston Respublikasining agrar siyosati va uni rivojlantirish yo’nalishlari.

16-Modul. Agrosanoat majmuasining moliya-kredit tizimi

Agrosanoat majmuasi moliya–kredit tizimining mohiyati va xususiyatlari. Agrosanoat majmuasini kreditlash usullari, shakllari va ularning manbalari. Kredit kooperatsiyalari (ittifoqlari). Kredit muddatlari. Qisqa muddatli kreditlar. Uzoq muddatli kreditlari. Ipoteka krediti. Tovar krediti. Iste’mol krediti. Ishonch shartnomalari. Ijara munosabatlari. Ishlarni bajarishga buyurtmalar. Ssuda foizi. Moliyaviy lizing. Agrosanoat majmuasida ishlab chiqarishni moliyalashtirishning boshqa manbalari va ulardan samarali foydalanish.

17-Modul. Yevropa Hamjamiyatining yagona agrar siyosati

Evropa Hamjamiyati davlatlarining yagona agrar siyosat (EHYaAS) yurgizishining zarurati. Uni vujudga kelishining qisqacha tarixi. Yevropa hamjamiyati davlatlarining yagona agrar siyosat yuritishining ahamiyati. Yevropa hamjamiyati yagona agrar siyosatida qishloq xo’jaligi mahsulotlari narxlarini va mahsulot ishlab chiqaruvchilar daromadlarini yetarli bo’lishini qo’llab-quvvatlash mexanizmi. Maqsadli narxlar. Interventsion narxlar. Ostona narxlari. O’zgaruvchan import tarifi va eksport subsidiyasi. Eksportni rag’batlantirish mexanizmi. YeHYaASning «yashil pullari». YeHYaASning boshqa dasturlari. YeHYaASning umumiy tashkilotlari (boshqarish, tartibga olish organlari). Yevropa parlamenti. Yevropa Kengashi. Yevropa Komissiyasi. Auditorlar palatasi. Adliya palatasi. YeHYaASdagi islohotlar. Marshal, Mansxolt va Mak-SHerri rejalari.

O’zbekiston Respublikasi agrosanoat majmuasini xalqaro aloqalarini rivojlantirishning asosiy yo’nalishlari.

18-Modul. Amerika Qo’shma SHtatlari qishloq xo’jaligi

Amerika Qo’shma SHtatlari qishloq xo’jaligi ishlab chiqarish resurslari. Amerika Qo’shma SHtatlari qishloq xo’jaligi mahsulotlari tarkibi va ularni yetishtirish miqdori. Amerika Qo’shma SHtatlari qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish tashkil etish shakllari. Amerika Qo’shma SHtatlarida qishloq xo’jaligini tartibga solish va tarmoqni qo’llab- quvvatlash tartiblari. Amerika Qo’shma SHtatlari qishloq xo’jaligining tashqi iqtisodiy aloqalari va ularni rivojlanishi.

19-Modul. Mustaqil davlatlar hamdo’stligi davlatlari qishloq xo’jaligi

Mustaqil davlatlar hamdo’stligi davlatlari qishloq xo’jaligi ishlab chiqarish resurslari. Mustaqil davlatlar hamdo’stligi davlatlari qishloq xo’jaligi mahsulotlari tarkibi va ularni yetishtirish miqdori. Mustaqil davlatlar hamdo’stligi davlatlarida qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish tashkil etishning asosiy shakllari. Mustaqil davlatlar hamdo’stligi davlatlarida qishloq xo’jaligini tartibga solish va tarmoqni qo’llab-quvvatlash tartiblari. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida mustaqil davlatlar hamdo’stligi davlatlari qishloq xo’jaligini rivojlantirishga qaratilgan chora-tadbirlar.

Amaliy mashg’ulotlarning taxminiy ro’yxati

1. 
   «Agrosanoat majmuasi iqtisodiyoti» fanining predmeti, vazifalari va o’rganish usullari.
   
2. 
   Agrosanoat majmuasining mohiyati va tarkibi.
   
3. 
   Agrosanoat majmuasi tarmoqlari uchun ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqaruvchi soha.
   
4. 
   Agrosanoat majmuasining qishloq xo’jaligi mahsulotlarini tayyorlovchi, saqlovchi, qayta ishlovchi va tayyor mahsulotlarni iste’molchilarga yetkazib beruvchi sohasi.
   
5. 
   Agrosanoat majmuasining infratuzilmasi.
   
6. 
   Oziq-ovqat muammosi va uni yaxshilash yo’nalishlari.
   
7. 
   Qishloq xo’jaligi – agrosanoat majmuasining asosiy bo’g’ini.
   
8. 
   Agrosanoat majmuasining yer fondi va undan foydalanish.
   
9. 
   Agrosanoat majmuasida mehnat resurslari va ulardan foydalanish.
   
10. 
    Agrosanoat majmuasining moddiy-texnika resurslari.
    
11. 
    Agrosanoat majmuasida ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot tannarxi.
    
12. 
    Agrosanoat majmuasi tarmoqlari mahsulotlari narxlari.
    
13. 
    Agrosanoat majmuasida fan-texnika taraqqiyoti va intensivlashtirish.
    
14. 
    Agrosanoat majmuasi marketingi tushunchasi, uning mohiyati, samaradorligi
    
15. 
    Agrosanoat majmuasini davlat tomonidan tartibga solish va qo’llab-quvvatlash.
    
16. 
    Agrosanoat majmuasida moliya - kredit tizimining amal qilish mexanizmi.
    
17. 
    Evropa Hamjamiyatining yagona agrar siyosati.
    
18. 
    Amerika Qo’shma SHtatlari qishloq xo’jaligi.
    
19. 
    Mustaqil davlatlar hamdo’stligi davlatlari qishloq xo’jaligi.
    

Amaliy mashg’ulotlarni tashkil etish bo’yicha kafedra professor-o’qituvchilari tomonidan ko’rsatma va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Unda talabalar asosiy ma’ruza mavzulari bo’yicha olgan bilim va ko’nikmalarini Amaliy masalalar yechish orqali yana boyitadilar. SHuningdek, darslik va o’quv qo’llanmalar asosida talabalar bilimlarini mustahkamlashga erishish, tarqatma materiallardan foydalanish, ilmiy maqolalar va tezislarni chop etish orqali talabalar bilimini oshirish, masalalar yechish, mavzular bo’yicha ko’rgazmaliqurollar tayyorlash va boshqalar tavsiya etiladi.

Mustaqil ishni tashkil etishning shakli va mazmuni

Talaba mustaqil ishining asosiy maqsadi - o’qituvchining rahbarligi va nazoratida muayyan o’quv ishlarini mustaqil ravishda bajarish uchun bilim va ko’nikmalarni shakllantirish va rivojlantirishdir. Talaba mustaqil ishini tashkil etishda quyidagi shakllardan foydalanadi:

• 
  darslik va o’quv qo’llanmalar bo’yicha fan boblari va mavzularini o’rganish;
  
• 
  tarqatma materiallar bo’yicha ma’ruzalar qismini o’zlashtirish;
  
• 
  maxsus adabiyotlar bo’yicha fan bo’limlari yoki mavzulari ustida ishlash;
  
• 
  talabaning o’quv, ilmiy-tadqiqot ishlarini bajarish bilan bog’liq bo’lgan fanlar bo’limlari va mavzularni chuqur o’rganish;
  
• 
  faol va muammoli o’qitish uslubidan foydalaniladigan o’quv mashg’ulotlari;
  
• 
  berilgan mavzular bo’yicha axborot (referat, taqdimot) tayyorlash;
  
• 
  ilmiy maqola, tezislar, turli ilmiy anjumanlarga ma’ruza tayyorlash.
  

Tavsiya etilayotgan mustaqil ishlarning mavzulari

1. 
   “Oziq-ovqat dasturi: mamlakat taraqqiyoti, iqtisodiyot barqarorligi va farovonlikning mustahkam asosi:” 2014 yil 6 mayda Toshkent shahrida bo’lib o’tgan “O’zbekistonda oziq-ovqat dasturini amalga oshirishning muhim zaxiralari” mavzuidagi xalqaro konferentsiyaning ochilish marosimida O’zbekiston Respublikasi Prezidenti
   

I.Karmovning so’zlagan nutqidan kelib chiqadigan vazifalar.

2. 
   Agrosanoat majmuasi tarmoqlarida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish masalalari.
   
3. 
   Qishloq xo’jaligida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishning yo’nalishlari va istiqbollari.
   
4. 
   Agrosanoat majmuasi tarmoqlarini davlat tomonidan qo’llab-quvvatlash.
   
5. 
   Qishloq xo’jaligida ishlab chiqarishni joylashtirish va ixtisoslashtirish.
   
6. 
   Agrosanoat majmuasi tarmoqlari iqtisodiy samaradorligiga ta’sir ko’rsatuvchi omillar tahlili.
   
7. 
   Qishloq xo’jaligini barqaror va jadal rivojlantirish yo’nalishlari.
   
8. 
   O’zbekiston Respublikasi agrar siyosati va uning asosiy yunalishlari.
   
9. 
   O’zbekiston Respublikasi agrosanoat majmuasi tarmoqlarini rivojlantirish masalalari.
   
10. 
    O’zbekiston Respublikasida oziq-ovqat mahsulotlari bozorini rivojlantirish masalalari.
    
11. 
    Qishloq xo’jaligini innovatsion rivojlantirish.
    
12. 
    Agrosanoat majmuasida investitsiyalar va ulardan samarali foydalanish.
    
13. 
    Qishloq xo’jaligida fermer xo’jaliklarini hajmini muqobillashtirish natijalari tahlili va istiqbollari.
    
14. 
    O’zbekiston Respublikasi qishloq xo’jaligining infratuzilmasini rivojlantirish masalalari.
    
15. 
    Qishloq xo’jaligida mahsulotlarni tayyorlash, saqlash, qayta ishlash va sotish tizimini rivojlantirish yo’nalishlari.