Asosiy adabiyotlar O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Genomika va bioinformatika sohasida fundamental va amaliy tadqiqotlar hamda innovatsion ishlarni rivojlantirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» 2017-yil 10-fevraldagi PQ-2769-son qarori
2.“Mamlakatimizda kimyo va biologiya fanlarini rivojlantirish, ushbu yoʻnalishlarda ta’lim sifati va ilm-fan natijadorligini oshirish” bo’yicha Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 12-avgustdagi PQ-4805-son qarori
2.P.X.Xoliqov, N.Sh.Sharofiddinxo`jayev, P.R.Olimxo`jayev, J.R.Rahimov, P.I.Toshxo`jayev – Biologiya 2005-yil
3. A.T.G‘OFUROV, S.S.FAYZULLAYEV – Genetika 2010-yil
4. S.S.FAYZULLAYEV, A. T. GOFUROV, В. E. MATCHONOV – Odam Genetikasi 2003-yil
5. AKADEMIK LITSEY VA KASB-HUNAR KOLLEJLARI UCHUN DARSLIK 2013-yil
6. Odam genetikasi A.T.G‘OFUROV, S.S.FAYZULLAYEV 2018-yil
Qo`shimcha adabiyotlar 1. 9-inf Biologiya darsligi
2. О‘rta ta’lim muassasalarining 10-sinfi va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quvchilari uchun darslik 2010-yil
Ilova ProkariotvaEukariotgenomlarifarqi. Prokariotik genom bilan taqqoslaganda, eukariotik genomning ishlashi o'rtasidagi sezilarli farq genlar ta'sirini boshqarishning ko'p bosqichli tabiati hisoblanadi. Prokariotlarda faqat bitta turdagi boshqarish mumkin - operon tizimidan foydalangan holda transkripsiya darajasida. Eukariotlarda, genlarning uzluksiz tuzilishi tufayli, ushbu boshqarish turiga transkriptiv (splaysing, modifikatsiya) tartibga solish va translyatsiya darajasida (tarjima noaniqligi) qo'shiladi. Bundan tashqari, xromosomalarda gistonlar mavjudligi DNKning strukturaviy o'zgarishi mexanizmi yordamida xromosomalarning faol (euxromatik) holatdan faol (geteroxromatik) holatga o'tishi mexanizmini ishlatib, genlarning ta'sirini guruh tomonidan nazorat qilish imkonini beradi. Bunday o'zgarishlar ba'zan butun xromosomalarga va hatto butun genomga ta'sir qiladi. Xromosoma boshqaruvi darajasiga misol sutemizuvchi va odam hujayralarida jinsiy xromatin (Barr tanalari) hosil bo'lishidir. Bu ikkita X xromosomasidan biri bo'lgan eng kondensatli va shuning uchun harakatsiz bo'lgan xromatinning katta donasidir. Butun genomning inaktivatsiyasiga misol hayvonlarda spermatogenez jarayoni bo'lib, uning davomida barcha sperma xromosomalari kondensatsiya bilan ushlanib qoladi va bu ularni harakatsiz qiladi. Bu mikroorganizmlarning DNKiga zarar yetganda (masalan, nurlanganda) himoya mexanizmidir. Agar ularda yuzaga keladigan mutatsiyalar ularni o'limga olib kelmasa, embrionni ajratish paytida erkak genomining funksional faolligi tiklanganidagina ro'y berishi mumkin. Biroq, aksariyat mutatsiyalarning resessivligi, hech bo'lmaganda keyingi avlodgacha (gomozigoz holatiga o'tishdan oldin) yoki hatto uni yo'q qilgunga qadar ularning mumkin bo'lgan namoyon bo'lishiga turtki beradi.
1 “Mamlakatimizda kimyo va biologiya fanlarini rivojlantirish, ushbu yoʻnalishlarda ta’lim sifati va ilm-fan natijadorligini oshirish” bo’yicha Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 12-avgustdagi PQ-4805-son qarori.
2 «Genomika va bioinformatika sohasida fundamental va amaliy tadqiqotlar hamda innovatsion ishlarni rivojlantirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» 2017-yil 10-fevraldagi PQ-2769-son qaror.